به گزارش قدس خراسان، ورزش زورخانه‌ای از جمله ورزش‌هایی است که در سال‌های اخیر مورد اقبال و توجه بیش از پیش مردم قرار گرفته و این ایام که هفته گرامیداشت فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای است، بهانه‌ای شد تا به سراغ عباس جلیلیان کهن، دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی برویم تا از او درباره وضعیت این ورزش ملی مذهبی جویا شویم.
وی که خود پیشکسوت این عرصه است و از ۵سالگی وارد ورزش زورخانه‌ای شده از سال ۱۳۶۳ تا سال ۱۳۶۵ قهرمان چرخ تیز نوجوانان در کشور بوده و ۱۳ سالی می‌شود که دبیر هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای خراسان رضوی است.
جلیلیان که متولد ۲۰ اردیبهشت ماه ۱۳۵۲ است، از سال ۱۳۸۲ داور ملی فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و در سال ۱۳۹۴ مدرک داوری بین‌المللی این رشته ورزشی را کسب کرده است.
دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی همچنین مربی زورخانه آستان قدس رضوی، بنیان‌گذار گود خدام حضرت رضا(ع) و زورخانه پلیس رضوی در نیروی انتظامی نیز است و در این دو گود و زورخانه،به مربیگری و مرشدی می‌پردازد.
وی در پاسخ به این پرسش که ورزش زورخانه‌ای را چگونه آغاز کرده است، می‌گوید: این ورزش را به کمک پدرم حاج‌حسن جلیلیان که بنیان‌گذار زورخانه شهید جلیلیان در جاده کلات بود، آغاز کرده‌ام و هر چه در ورزش زورخانه‌ای دارم از پدرم است؛ چرا که به من در این ورزش کمک‌های زیادی کرد.
مدیری که نمی‌دانست چرخ در ورزش زورخانه‌ای چیست
جلیلیان درباره خاطره خود در دوران نوجوانی می‌گوید: در نوجوانی در زنگ تفریح مدرسه به دلیل علاقه زیادی که به حرکت چرخ زورخانه داشتم، در حیاط مدرسه می‌چرخیدم و همکلاسی‌هایم من را تشویق می‌کردند، یک روز به خاطر این کار مدیر مدرسه به من گفت فردا با پدرت به مدرسه بیا و بعد به پدرم گفت پسرتان در حیاط مدرسه دور خودش می‌چرخد، پدرم هم به مدیر مدرسه گفت پسرم قهرمان چرخ باستانی کشور است، آن زمان مدیر مدرسه نمی‌دانست ورزش باستانی و حرکت چرخ چیست و پس از توضیح پدرم متوجه موضوع شد.
دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی درباره گود زورخانه خدام رضوی خاطرنشان می‌کند: حدود ۷۰ نفر از خدام در گود زورخانه آستان قدس رضوی مشغول به ورزش هستند، سیدمسعود بزازیان، مرشد جوان زورخانه آستان قدس رضوی و گود خدام است که قهرمان مرشدی و دبیر کمیته مرشدان استان خراسان رضوی است.
وی درباره رتبه‌ها در زورخانه و چگونگی صدور این احکام عنوان می‌کند: ۹ رتبه در ورزش زورخانه‌ای داریم که رتبه یک تا ۶ را شهرستان‌ها از هیئت استان درخواست می‌کنند، در کمیسیون ارزشیابی مطرح می‌شود و احکام آن از طریق هیئت استان صادر می‌شود، برای رتبه‌های ۷ تا ۹ در کمیته ارزشیابی هیئت استان رأی داده می‌شود اما احکام آن را فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای صادر می‌کند.
جلیلیان می‌افزاید: کمیسیونی در قالب هفت نفر پرونده‌های متقاضیان را بررسی می‌کنند از جمله موارد مورد بررسی سوابق، تعداد سال‌های فعالیت در ورزش و سن افراد است.
دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی با بیان اینکه رتبه ۸ پیشکسوت و رتبه ۹ کهن‌کسوت نام‌گذاری شده است، ادامه می‌دهد: ما در مشهد ۱۰ کهن‌کسوت داریم و در استان خراسان رضوی حدود ۲۵ تا ۳۰ کهن‌کسوت در ورزش زورخانه‌ای داریم.
فعالیت ۱۰۳ زورخانه در خراسان رضوی
وی درباره تعداد زورخانه‌ها در استان می‌گوید: در خراسان رضوی ۱۰۳ و در مشهد حدود ۱۸ زورخانه فعال داریم، بیشترین زورخانه را پس از مشهد در گناباد، تربت حیدریه، نیشابور و سبزوار داریم.
جلیلیان با بیان اینکه ۲۰ هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای در خراسان رضوی فعال هستند، یادآور می‌شود: آن شهرستان‌هایی که اداره ورزش دارند اما هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای ندارند به ما اعلام کنند تا ابلاغیه برای تشکیل هیئت صادر کنیم تا ورزش زورخانه‌ای را در میان جوانان آن شهر نیز گسترش دهیم.
دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی می‌افزاید: ۱۰ شهرستان استان هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای ندارند که بیشتر آن‌ها به تازگی شهر شده‌اند، اما در برخی از شهرها مانند چناران و کوهسرخ رئیس هیئت دارند اما زورخانه ندارند.
ایجاد چهار زورخانه در نزدیکی مساجد حاشیه شهر
وی یادآور می‌شود: اداره کل ورزش و جوانان به کمک هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای طرح شناسایی مساجد حاشیه شهر را در دست اجرا دارد؛ چرا که ورزشکاران نونهال و نوجوانی داریم که نیاز به امکانات دارند، به همین دلیل به دنبال ایجاد گود سیار در حاشیه شهر هستیم.
جلیلیان ادامه می‌دهد: حدود هشت مسجد را شناسایی کرده‌ایم که در آینده‌ای نزدیک حدود چهار زورخانه را در نزدیکی این مساجد ایجاد کنیم، تجهیزات کامل این زورخانه‌ها در دست ساخت است تا به همراه یک مربی و یک مرشد به صورت رایگان در اختیار مساجد قرار دهیم.
دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی با بیان اینکه گلریزان بیشتر در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود، عنوان می‌کند: معمولاً در نیمه ماه مبارک رمضان و در شب میلاد امام حسن مجتبی(ع) هر ساله برخی از زورخانه‌های استان برای زندانیان جرایم غیرعمد جشن گلریزان برگزار می‌کنند، در این مراسم از افراد ثروتمند و ورزشکاران و خانواده‌هایشان دعوت می‌کنند تا برای آزادی زندانیان جرایم غیرعمد مبلغی جمع‌آوری شود.
او درباره شهدای زورخانه می‌گوید: از شهدای زورخانه‌ای شهید سیداحمد احمدی است که در ابتدای شروع جنگ تحمیلی شهید شد و زورخانه‌ای را هم به نام ایشان در محله طلاب مشهد داریم، شهید سعید طوقانی را نیز در کاشان داریم که امسال طرحی به نام این شهید کاشانی برگزار می‌شود که در این طرح ورزشکاران نوجوان کلاس‌های چهارم، پنجم و ششم دوره ابتدایی یک ماه دیگر در زورخانه فاتح خیبر مشهد با کمک هیئت زورخانه‌ای استان آموزش رایگان این ورزش را می‌بینند.
همکاری با دادگستری برای سر به راه کردن زندانیان خشن
جلیلیان خاطرنشان می‌کند: تفاهم‌نامه شفاهی میان دادگستری استان و هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای استان منعقد شده که در آن مقرر شد دادگستری برخی از زندانیان خشنی که با خانواده خود مشکل دارند و خانواده را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند به هیئت معرفی کند تا به مدت سه تا چهار ماه آن‌ها را به زورخانه محل سکونتشان معرفی کنیم و به مدیر زورخانه بگوییم در مورد گذشت، مروت و جوانمردی با این افراد بیشتر کار کنند تا اخلاق آن‌ها خوب شود، الحمدلله این کار نتیجه خوبی داشته و سه نفری که معرفی شده‌اند، راضی بودند.
دبیر هیئت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای خراسان رضوی در پایان درباره این ورزش باستانی می‌گوید: ورزش زورخانه‌ای، ورزش ملی و مذهبی ماست، در کوتاه زورخانه نشانه این است که هر کسی هستی باید در اینجا متواضع و فروتن باشی، نمی‌شود به خاطر هیکل درشت و اندام ورزیده تکبر داشته باشی، در این ورزش از این جور مسائل نداریم، بلکه در ورزش زورخانه‌ای همه چیز مهر، محبت، وفاداری، احترام به بزرگ‌تر و دعاست.
خبرنگار: فریده خسروی
نظر شما