در این گزارش برای بررسی این موضوع به سراغ شعرا و نویسندگان خراسانی رفتیم تا از آنها درباره نقاط عطف سیاست‌های فرهنگی دولت شهید سید ابراهیم رئیسی بپرسیم و با آنها خاطرات رئیس جمهور شهیدی را که افتخار خود را خادم‌الرضایی می‌دانست، مرور کنیم.

سیاست شهید رئیسی، امتداد خط امام و رهبری بود

سیدرضا یعقوبی آل، شاعر آئینی مشهدی بارزترین ویژگی دولت شهید رئیسی را ادامه دادن خط امام و رهبری که همان خط قرآن و اهل بیت(ع) است، می‌داند و ‌می‌گوید: این راه باید ادامه پیدا کند، هنگامی که امام خمینی(ره) را با صحیفه نور و رهبر انقلاب را با منویات و رهنمودهایش داریم، چارچوب سیاست‌ها به ویژه در مسائل فرهنگی مشخص است.

او می‌افزاید: در مسائل سیاسی و اقتصادی خیلی اوقات می‌شود کارها را با جبر به پیش برد، اما در مسائل فرهنگی که امر خطیری است اگر علاقه قلبی، صمیمیت و محبت نباشد، پیش نمی‌رود و این محبت و علاقه را هنرمندان نسبت به شهید رئیسی داشتند و به همین خاطر کارهای فرهنگی در این دولت به‌خوبی پیش می‌رفت، جلسات خوبی هم با حضور ایشان برگزار شد.

این شاعر آیینی مشهدی ادامه می‌دهد: در زمینه فرهنگی چارچوب‌های خوبی گذاشته شده است که امیدواریم در دولت آینده نیز آن‌ها را پیگیری کنیم.

یعقوبی آل تأکید می‌کند: آرمان‌های انقلاب بعد از 46 سال تغییری نکرده است و سیاست شهید آیت‌الله رئیسی نیز اجرای همان آرمان‌ها بود و ایشان از خط امام و رهبری منحرف نشد و کارهای خوبی نیز در این زمینه انجام داد.

او متذکر می‌شود: در این سه سال اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه شعر آیینی و انقلابی کارهای ارزشمندی را انجام داده و این اتفاق خوبی است، همچنین یک بستر مناسب برای هر هنرمند انقلابی، متعهد و مسلمانی در این سال‌ها برای انجام کارهای هنری فراهم شد.

این شاعر آئینی می‌افزاید: در اداره کل ارشاد استان اتفاق خوبی تحت عنوان «نماشعر» افتاده که گروه‌های نوجوان بهترین شعرها را با تلفیق شعر و تئاتر اجرا می‌کنند، این کار بدیعی است که در دهه کرامت نیز در حرم رضوی چندین برنامه از این دست اجرا شد.  

یعقوبی آل می‌گوید: تفاوت سیاست فرهنگی در دولت آقای رئیسی نسبت به گذشته در زمینه اجرای برنامه‌های فرهنگی بسیار محسوس بود.

ایجاد رواقی برای شعرخوانی در حرم رضوی

او با بیان اینکه زمانی که آیت الله رئیسی تولیت آستان قدس رضوی بودند، رواق دعبل به شعرخوانی در حرم مطهر رضوی اختصاص داده شد، می‌افزاید: نگاه ایشان به هنر به‌ویژه شعر نگاه خاصی بود و جلسات زیادی را با هنرمندان و نخبگان هنری به‌ویژه شعرا برگزار می‌کرد، حتی جلسات سه نفره‌ای با ایشان در زمینه مباحث تخصصی شعر و مداحی داشتیم.

این شاعر آئینی ادامه می‌دهد: آیت الله رئیسی حتی در شعر صاحب‌نظر بودند، خاطرم هست که در رواق امام خمینی(ره) برای امیرالمومنین(ع) شعری خوانده شد که آیات قرآن را در شعر ترجمه کرده بودند و آن زمان هنگامی که شهید رئیسی می‌خواست به آن شاعر هدیه‌ای بدهد، معاون تبلیغات حرم رضوی با توجه به اینکه آن شعر مضامین قرآنی و روایی فراوانی داشت و احساس می‌شد که مقداری غلو در شعر وجود دارد، از آیت الله رئیسی پرسیدند که در این شعر غلو وجود نداشت؟ و ایشان ضمن تعریف از آن شعر، گفتند که خیر غلوی در شعر وجود نداشت و این توجه زیاد ایشان را به شعر نشان می‌دهد.

یعقوبی آل بیان می‌کند: جملاتی از شهید رئیسی به‌خاطر دارم که آنها را سرلوحه کارم در شعر قرار داده‌ام، ایشان در جمع شعرا و مداحان اهل بیت(ع) به ابتدای سوره الرحمن اشاره کردند و گفتند که خداوند ابتدا می‌فرماید «علّم القرآن» و بعد می‌فرماید «خلق الانسان»، «علّمه البیان» و این ترتیب نقش کلیدی قرآن را در بیان می‌رساند و ایشان با این تعابیر ما شعرا و مداحان را به سمت قرآن سوق دادند، به همین خاطر من جدا از تأکیدات رهبر انقلاب این جمله آیت‌الله رئیسی برایم ارزشمند بود و از آن زمان بیشتر اشعارم مضامین قرآنی دارد.

او می‌افزاید: ایشان با عموم مردم برخورد صمیمی داشتند و به‌صورت ویژه با شعرا، مداحان و اهالی قلم برخوردی صمیمی داشتند، من آخرین خادمی هستم که حکمم را آیت الله رئیسی امضا کردند و افتخار من این است که یک شهید حکم خدمت من در حرم مطهر رضوی را امضا کرده است.

حضور همه اندیشه‌ها و نگرش‌ها در عرصه فرهنگی

جواد اسلامی، شاعر چنارانی نیز درباره سیاست‌های فرهنگی دولت شهید آیت‌الله رئیسی می‌گوید: در زمینه فرهنگی از همه لحاظ همچون برگزاری جشنواره‌ها، چاپ کتاب و حمایت از فیلمسازان از همه اندیشه‌ها و نگرش‌های مختلف اکنون حضور دارند و فعالیت می‌کنند.

او می‌افزاید: شخصیت‌هایی که در دولت‌های گذشته نمی‌توانستند در زمینه‌های مختلف فرهنگی کاری انجام دهند، در دولت سیزدهم زمینه فعالیت برایشان فراهم شد.

این شاعر خراسانی بیان می‌کند: آن تصوری که برخی داشتند که اگر آقای رئیسی رئیس جمهور شود در زمینه‌های فرهنگی محدودیت ایجاد می‌شود، در واقع اینگونه نبود و در عرصه‌های مختلف فرهنگی آثار بیشتری نسبت به گذشته منتشر شد. اکنون مردم می‌توانند این تفاوت را احساس کنند که در سینما و تلویزیون اندیشه‌های مختلف برنامه‌سازی می‌کنند.

اسلامی ادامه می‌دهد: در این سه سال در زمینه فرهنگی در همه عرصه‌ها کارهای خوبی انجام شد، ما که نعمتی مانند شهید رئیسی را از دست دادیم، اما امیدوارم که در دولت بعدی این مسیر مانند این سه سال هموار باشد و ادامه پیدا کند.

او عنوان می‌کند: این شهید بزرگوار در زمینه فرهنگی و معیشت مردم زحمات زیادی کشید، امیدواریم که مثمر ثمر باشد، چرا که ایشان در نیمه راه بودند و باید کارهای نیمه تمام را دولت بعدی خاتمه دهد.

این شاعر خراسانی درباره خاطره‌اش از برخورد با شهید آیت الله رئیسی می‌گوید: در حرم مطهر رضوی در برنامه‌ای که درباره واقعه گوهرشاد در زمانی که ایشان تولیت آستان قدس رضوی بودند، برنامه اجرا کردم. در این برنامه صحبتی با ایشان داشتیم و در زمینه احیای واقعه تاریخی گوهرشاد توسط هنرمندان مشهدی و خراسانی تأکید داشتند که بعد از تأکید ایشان، واقعه گوهرشاد را به نظم درآوردم. 

جوان‌گرایی، پویایی و خلاقیت؛ سیاست فرهنگی دولت شهید رئیسی

سید علی‌رضا مهرداد، نویسنده خراسانی نیز درباره مهمترین ویژگی سیاست‌های فرهنگی دولت شهید رئیسی می‌گوید: در دولت شهید آیت الله رئیسی جوانگرایی، پویایی و خلاقیت در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی و سایر نقاط کشور ایجاد شد. به همین خاطر در زمینه‌های فرهنگی همچون شعر، داستان، موسیقی و قرآن، پویایی و خلاقیت بیشتری نسبت به دولت‌های گذشته اتفاق افتاد، همچنین در این زمینه‌ها برنامه‌های خوبی نیز برگزار شد و در حال اجرا است.

وی درباره برخورد و خاطره‌ای که با این شهید جمهور داشته است، نیز خاطرنشان می‌کند: دیدارهای مختلفی در زمینه فرهنگی با شهید رئیسی هنگامی که تولیت آستان قدس رضوی بودند، داشتم و در این دیدارها متوجه نگاه فرهنگی متمایزی که داشتند، شدم. 

این نویسنده خراسانی ادامه می‌دهد: جمع 15 نفره‌ای از هنرمندان بودیم که به دیدار ایشان رفتیم آنجا نکته‌ای مطرح کردند که برای من حائز اهمیت بود و این موضوع را در نظرات علما ندیده بودم، آیت‌الله رئیسی گفتند؛ چون مشهد مرکز استقرار عالم آل محمد(ص) است در نتیجه مشهد باید منشأ و مرکز همه علوم و امور فرهنگی و هنری باشد و این نگاه ویژه‌ای بود که نسبت به استان خراسان رضوی داشتند.

مهرداد می‌افزاید: کاری که آقای تشکری در زمینه مکتب داستان خراسان انجام داد، یا حوزه هنری در خصوص داستان‌های حماسی و برگزاری مسابقاتی در این زمینه انجام می‌دهد که به‌روزرسانی حماسه و شروع پروژه ایرانی از مشهد است نیز در راستای کلام این شهید بزرگوار است.

او بیان می‌کند: به نظر می‌رسد نگاه شهید رئیسی اینگونه بود که در مشهد با نگاه به حضور امام رضا(ع) بتوان کاری را انجام داد که خراسان از سایر استان‌های دیگر ایران در همه علوم و مسائل فرهنگی پیشی بگیرد، و برای ما این موضوع فرصت مغتنمی در زمینه فرهنگی بود.

خبرنگار: فریده خسروی