تاریخ اسلام و تشیع همواره شاهد جانفشانی و فداکاری عالمان مجاهد شیعه در راه حفظ، ترویج و اعتلای مکتب حقه اهل بیت(ع) به تأسی از امامان معصوم شهید به ویژه سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) بوده است. مرحوم علامه امینی، صاحب الغدیر، در کتاب شهدای راه فضیلت، صدها تن از این روحانیان مجاهد شهید را که در طول هزارساله گذشته جان خود را فدای دین اسلام کرده‌اند را معرفی است.
سلسله روحانیت اصیل در دوره‌های مختلف، شهدای عالم و برجسته‌ای از «شهید اول» و «شهیدثانی» گرفته تا علامه آیت‌الله‌العظمی شیخ فضل‌الله نوری که در نهضت مشروطه مشروعه جان تقدیم شریعت اسلام و مذهب تشیع نموده است.
عالم مجاهد شهید آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی از جمله شهدای گرانقدر این مسیر طولانی و نورانی است. ایشان نخستین «شهید روحانی مجتهد» در نهضت اسلامی امام خمینی(ره) به شمار می رود؛ چرا که از شروع مبارزات علیه رژیم پهلوی در دهه ۴۰ شمسی، طلاب و فضلای زیادی در طول مبارزات علیه رژیم ستم شاهی به شهادت رسیده بودند، اما مجتهد مسلم نبودند.
رژیم منحوس پهلوی، علما و مجتهدان زیادی را در دهه ۴۰ دستگیر و تبعید و زندانی می‌کرد اما تا ترور آیت‌الله سعیدی در زندان در سال ۱۳۴۹، جرئت چنین کاری را نداشت. البته ایشان آخرین شهید «روحانی مجتهد» راه اسلام و انقلاب هم نبود و نهضت اسلامی ایران، شهادت آیت‌الله شهید سیدمصطفی خمینی فرزند ارشد امام عظیم‌الشان را در سال ۱۳۵۶ متحمل شد که البته به فرمایش امام خمینی(ره) از الطاف خفیه الهی بوده و برکات و تأثیر زیادی در اوج‌گیری انقلاب و ابتکارات مبارزات علیه حکومت ستم شاهی داشت.
روحانیت آگاه و انقلابی پس از پیروزی انقلاب و در دفاع مقدس قریب به ۴ هزار شهید روحانی تقدیم اسلام و انقلاب کرده است و نیز بزرگانی مثل آیت‌الله بهشتی و آیت‌الله مطهری و شهدای محراب و جمعه در این راه مقدس به شهادت رسیده‌اند که همگی در مرتبه اجتهاد بودند.
آخرین شهید عالم مجاهدی که در راه خطیر و نورانی انقلاب اسلامی و در کسوت روحانیت و در مرتبه اجتهاد به عنوان عضو مجلس خبرگان رهبری، به مقام شهادت نائل آمد؛ رئیس جهمورشهیدمان آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی بود که جان خود را در مسیر خدمت به مردم و نظام و انقلاب و کشور اسلامی فدا کرد.
بی شک این آخرین هم نخواهد بود و تا مبارزه هست و روحانیت آگاه در خط مقدم هست و شهادت نیز پیشکش خداوند و مزد فداکاری روحانیان مجاهد و مبارزی است که در امتداد نهضت حضرت امام روح‌الله، زمینه ساز ظهور مهدی موعود حضرت صاحب الزمان(عج) هستند.
اشاره به زندگی نامه اولین مجتهد شهید نهضت اسلامی امام خمینی(ره)
آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی از جمله روحانیان مبارز و مجاهد شیعه بود که در مقام اجتهاد در دوره مبارزات نهضت اسلامی امام خمینی(ره) و قبل پیروزی انقلاب اسلامی به شهادت رسید. او در طول زندگی خود به فعالیت‌های مختلفی از جمله تدریس، تبلیغ دین، تألیف کتب دینی و مبارزه همه جانبه علیه رژیم پهلوی پرداخت.
جمله طلایی و ماندگار «به خدا سوگند اگر مرا بکشید و خونم را بر زمین بریزید، در هر قطره خونم نام مقدس خمینی را خواهید یافت». بیان باورمندی از عمق وجود مبارک شهید آیت‌الله سعیدی است که همچون تابلو درخشان برای نسل‌های بعدی انقلاب اسلامی ایران تا انقلاب جهانی مهدوی(عجل) الهام بخش و حرکت آفرین خواهد بود.
تولد ایشان، دوم اردیبهشت ۱۳۰۸ در مشهد بوده و شهادت ایشان در تاریخ ۲۰ خرداد ۱۳۴۹ در تهران زندان قصر به شیوه شکنجه و ترور توسط نیروی‌های ستم شاهی «ساواک» صورت گرفته است. تحصیلات ایشان ابتدا در مشهد و سپس در قم، در محضر اساتیدی همچون آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) بهره‌مند شده و به مقام علمی اجتهاد نائل آمدند.
فعالیت‌های این روحانی مجاهد تدریس در حوزه علمیه قم، تبلیغ دین در شهرهای مختلف ایران و همچنین کشور کویت بوده است. مبارزه همه جانبه علیه رژیم پهلوی بخش مهمی از زندگی این مجاهد نستوه را تشکیل می‌دهد؛ ایشان سخنرانی‌های روشنگرانه، انتشار بیانه‌های افشاگرانه، شرکت در تظاهرات و مبارزات علیه رژیم پهلوی، چندین بار توسط ساواک دستگیر و زندانی شده بود.
پیامدها و تأثیر ترور و شهادت آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی در روند مبارزات انقلاب اسلامی همانطوری که اشاره شد؛ شهادت آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی در خرداد ۱۳۴۹، نقطه عطفی در روند مبارزات انقلاب اسلامی بود. شهادت این عالم مظلوم، جنایات رژیم پهلوی را بیش از پیش آشکار کرد و ماهیت ضد مردمی آن را رسوا و افشا کرد و به افکار عمومی ایران و جهان نشان داد.
این رویداد مهم، تأثیرات عمیق و ماندگاری بر روند مبارزات علیه رژیم پهلوی برجای گذاشت و پیامدهایی را در عرصه داخلی و خارجی بر جای گذاشت که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
افشای جنایات رژیم پهلوی: شهادت آیت‌الله سعیدی در زیر شکنجه‌های زندان ساواک، بار دیگر جنایات و سرکوبگری‌های رژیم پهلوی را به نمایش گذاشت. این واقعه نشان داد که رژیم حتی از حذف فیزیکی و به شهادت رساندن روحانیون برجسته و محبوب مردم نیز دریغ و ابایی نداشته و حاضر است برای حفظ قدرت خود، دست به هر جنایتی بزند. افشاگری این جنایات، نفرت مردم از رژیم را بیشتر کرد و عزم آنها را برای سرنگونی آن جزم‌تر کرد.
ایجاد خشم و انزجار عمومی: شهادت این عالم دینی و مجتهد برجسته به دست ساواک، خشم و انزجار عمومی را نسبت به رژیم پهلوی برانگیخت. مردم با مشاهده این جنایت وحشیانه، بیش از پیش به ماهیت ظالمانه و ضد دینی رژیم پی بردند.
الگوی ایثار و شهادت: شهید آیت‌الله سعیدی با شهادت خود، الگوی ایثار و شهادت برای نسل‌های آینده به ویژه روحانیت ارائه داد. این شهید مظلوم برای همگان نشان دادند که در راه دفاع از اسلام و انقلاب اسلامی و خدمت به مردم، از جان خود نیز گذشتن، یک ارزش واقعی است و تا حدی این ارزش دارد که یک مجتهد مسلم، هم در مسیر ایثار جان و نیل به شهادت، با افتخار و عزتم الهی گام برمی دارد و شهادت آیت‌الله سعیدی، الگوی مبارزان جوان و روحانیت مبارز شد.
تقویت روحیه انقلابیون: شهادت آیت‌الله سعیدی در سال ۱۳۴۹، مصادف با برهه اوج‌گیری مبارزات مسالمت آمیز مردم علیه رژیم پهلوی بود. این واقعه، مردم را به شدت تحت تأثیر قرار داد و خشم و انزجار آنها را از رژیم ستم‌شاهی افزایش داد و برخلاف تصور رژیم پهلوی، در تسریع روند انقلاب و نهضت اسلامی بسیار تأثیرگذار بوده است.
شهادت ایشان، روحیه عموم انقلابیون را تقویت کرد و عزم آنان را برای مبارزه تا سرنگونی رژیم جزم‌تر کرد. خون این شهید، به مثابه آبی بود که بر ریشه نهال انقلاب ریخته شد و آن را تنومندتر کرد. تظاهرات در شهرهای مختلف ایران در اعتراض به شهادت این عالم مجاهد برگزار شد و این واقعه، روحیه انقلابی مردم را تقویت کرد.
تجدید بیعت با آرمان‌های نهضت: شهادت آیت‌الله سعیدی موجب آشنایی و آگاهی بیشتر مردم با اهداف و آرمان‌های نهضت امام خمینی(ره) در دهه ۵۰ شمسی شد و روند پیروزی انقلاب را آن دهه سرعت بخشید. مراسم بزرگداشت آیت‌الله سعیدی در آن دوره نشان داد که مردم مسلمان ایران همچنان پایدار و وفادار به مرجعیت و پیشوایان دینی خود هستند و حاضرند برای حفظ و تقویت آن، فداکاری کنند.
چرا که از نگاه مردم و جامعه آن روز، شهادت آیت‌الله سعیدی در آن مقطع تاریخی نشان دهنده تعهد روحانیت به اسلام و نهضت اسلامی قلمداد می‌شد و تلاش سیاسی مذهبی و مجاهدت و مبارزه و تحمل رنج و شکنجه زندان و تبعید عالمان مجاهدی چون آیت‌الله سعیدی را تحسین می‌کرد.
نزدیکی مبارزان حوزه و دانشگاه: شهادت آیت‌الله سعیدی، عاملی برای اتحاد و نزدیکی مبارزان حوزوی و دانشگاهی بود. طلاب جوان و روحانیون و دانشجویان که هر دو از ظلم و ستم رژیم پهلوی به ستوه آمده بودند، با شهادت این عالم مجاهد، همگی خود را در جبهه واحدی علیه دیکتاتوری همسو و متحد می‌دیدند.
نقش برجسته و پیشتاز روحانیت: شهادت این عالم مجتهد در راه نهضت اسلامی به وضوح بیشتری نشان داد که روحانیت همچنان پیشتاز و پیشرو مبارزات علیه رژیم طاغوتی و ستم‌شاهی است و علاوه بر راهبری فکری و فرهنگی و اجتماعی آن، حاضر است تا پای جان در مسیر نهضت مردمی امام خمینی(ره) بایستد و حتی جان نثار کند. شهادت این عالم برجسته، بار دیگر نقش محوری روحانیت در مبارزه علیه ظلم و ستم را به اثبات رساند و جایگاه آنان را در میان مردم تحکیم کرد.
ترویج فرهنگ شهادت: شهادت آیت‌الله سعیدی، فرهنگ شهادت را در متن جامعه ترویج کرد و به مردم نشان داد که برای رسیدن به آزادی و عدالت، باید از جان خود گذشت. شهادت این روحانی مجاهد ثابت کرد که مسیر نهضت اسلامی امام خمینی(ره)، آنچنان بر حق و استوار است که علمای مجتهد نیز با افتخار جان خود را فدا کرده و شهادت را در این راه مقدس به آغوش می‌کشند.
ایجاد اتحاد و همبستگی: شهادت آیت‌الله سعیدی، موجب همبستگی و اتحاد بیشتر میان مردم و روحانیت شد. این واقعه نشان داد که روحانیت و مردم در مبارزه علیه رژیم پهلوی، در یک جبهه واحد قرار دارند و هدف مشترکی را دنبال کنند. این رویداد موجب شد؛ دیدگاه‌های مسموم و منفی موجود در عموم جامعه نسبت به روحانیت اصیل اصلاح گردد و به بدخواهی‌ها نسبت به حوزه و روحانیت پاسخ عینی و غیرقابل انکار داده شود و موجب جلب اعتماد و احیای هر چه بیشتر باور عمومی توده‌ی مردم به روحانیت و نهضت اسلامی گردد.
انعکاس و بازتاب گسترده جهانی: با وجود خفقان و سانسور شدید رسانه‌ای، واقعه شکنجه و ترور و شهادت آیت‌الله سعیدی در زندان ساواک، در رسانه‌های بین‌المللی انعکاس گسترده‌ای یافت و چهره واقعی رژیم پهلوی را به افکار عمومی جهان نشان داد. این امر، مشروعیت رژیم را در سطح بین‌المللی خدشه‌دار کرد و به انزوای بیشتر آن منجر شد. شهادت آیت‌الله سعیدی، بازتاب گسترده‌ای در میان مردم و جامعه و در سطح جهان داشت. مردم ایران با برگزاری مراسم‌های باشکوه مختلف، یاد و خاطره این شهید را گرامی داشتند.
شهادت مظلومانه عالم ربانی، افشاگر حقایق، رسواکننده معاندان و مدعیان دروغین رژیم پهلوی بود و موجب اثبات و تحکیم اصول و مبانی و مواضع نهضت اسلامی امام خمینی(ره) در آن مقطع تاریخی گردید.
الهام‌بخش جنبش‌های آزادی‌بخش: آیت‌الله سعیدی با تقدیم جان خویش در راه خدمت به اسلام و مردم مسلمان، نقش پیشتازی روحانیت شیعه و همراهی با مبارزات مردمی و ارزش خدمت به فرهنگ و ارزش‌های دینی مردم مسلمان ایران را برای نظاره گران جهان اسلام، نشان داد. شهادت آیت‌الله سعیدی، نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورهای تحت ستم نیز الهام‌بخش جنبش‌های آزادی‌بخش بود. مبارزان راه آزادی در سراسر جهان، از شجاعت و فداکاری این شهید بزرگ درس‌ها آموختند.
نظر شما