کمبود آب دلیل اصلی بحران‌های زیست‌محیطی ایران است و تقریباً ۲۸ میلیون نفر از ۸۵ میلیون نفر ساکن ایران در مناطقی با تنش آبی زندگی می‌کنند که این وضعیت با عنوان «ورشکستگی آب» شناخته می‌شود. این موضوع به‌ویژه در استان‌های مرکزی کشور که رویکرد صنعتی دارند، بیشتر صدق می‌کند. یکی از دلایل اصلی بحران آب کشور ما، مدیریت غلط منابع آبی بوده که همواره در دولت‌های گذشته شاهد آن بوده‌ایم.
در همین خصوص علی شهباز؛ کارشناس محیط زیست گفت: نمی‌خواهم نقش تغییرات اقلیمی و دست طبیعت را در رقم خوردن شرایط فعلی برای منابع آب کشور کمرنگ کنم، اما حقیقت این است که نقش اصلی را مدیریت ناصحیح و تصمیمات غلط ایفا کرده‌اند. لذا از دولت چهاردم می‌خواهم پیش از هر چیز فکری به حال مسئله آب کشور کند.
این کارشناس محیط زیست درباره تعداد زیاد چاه‌های برداشت آب زیرزمینی در کشور هشدار داد و بیان کرد: در سال ۱۳۶۱ با تصویب قانون توزیع عادلانه آب، بر اساس تبصره ذیل ماده ۳ این قانون، چاه‌های غیرمجاز موفق به کسب پروانه بهره‌برداری شدند و طی ۱۵ سال از ۱۳۶۱ تا ۱۳۷۶ تعداد چاه‌های کشاورزی از ۳۸ هزار به ۱۳۴ هزار حلقه رسید.
شهباز افزود: با تصویب قانون تسهیل برقی کردن چاه‌ها در سال ۱۳۸۰ و حذف حق‌النظاره در سال ۱۳۸۳ نیز اضافه برداشت‌ها رشد چشمگیری داشته است. همچنین بعد از تصویب قانون تعیین تکلیف چاه‌های بدون پروانه در سال ۱۳۸۹، تعداد چاه‌های غیرمجاز شناسایی شده از ۱۰۳ هزار به ۳۲۰ هزار حلقه افزایش پیدا کرد. قطعاً این تعداد بالای چاه‌های نیاز به مدیریت برداشت دارد و دولت باید برای مدیریت آن ها، با مصرف‌کنندگان تعارف نداشته باشد.
وی تحویل حجمی آب در مکان و زمان مشخص را یکی از مؤلفه‌های مهم در مدیریت بهینه آب کشاورزی دانست و تصریح کرد: تحقق این مهم شامل پنج گام مهم است که دو گام آن شامل تعیین نقاط تحویل آب و تجهیز آن ها به ابزار اندازه‌گیری وظیفه وزارت نیرو و سه گام آن شامل تعیین الگوی کشت، اعلام نیاز آبی و معرفی تشکل‌های بهره‌برداران وظیفه وزارت جهاد کشاورزی است.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به موادی از برنامه هفتم توسعه متذکر شد: بر اساس برنامه هفتم، آب مورد نیاز صنایع آب‌بر به جز صنایع غذایی، بهداشتی و آشامیدنی باید از آب نامتعارف یعنی پساب و دریا، تأمین شود که باید اجرا شود. همچنین در این برنامه جبران ناترازی بین منابع و مصارف آب به میزان ۱۵ میلیارد مترمکعب در راستای سند ملی دانش‌بنیان امنیت غذایی و سند نقشه راه آب کشور هدف‌گذاری شده است که با برنامه‌ریزی درست می‌توان به این هدف دست پیدا کرد.
وی درخصوص تأمین آب از سدها نیز گفت: حدود ۴۰ میلیون نفر از جمعیت کشور وابسته به منابع آب شرب سدها هستند. حفاظت از کیفیت این منابع در سطح حوضه‌های آبریز و نقش سازمان حفاظت محیط زیست در پیشگیری، کنترل و جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به داخل منابع آب برابر قوانین و آیین‌نامه‌های موجود از جمله سند راهبرد ملی بهبود کیفیت منابع آب شرب، بسیار حایز اهمیت است.
نظر شما