از این نظر دستگاه دیپلماسی تلاش بیشتری بر لغو فوری این تحریمها از خود نشان داد. لغو تحریم بانکی با اتصال شبکه بانکی کشور به سوئیفت(جامعه جهانی ارتباطات مالي بين بانکي) گره خورده است.
در دو ماه اخیر بسیاری از بانکها با اطلاعیههایی، اتصال خود را به سوئیفت به اطلاع عموم مردم رساندند. اما در چند روز اخیر برخی از رسانهها شایعاتی درباره اتصال نداشتن بانکها به سوئیفت مطرح کردند. به همین دلیل بر آن شدیم تا موضوع را از سوی شبکه بانکی و فعالان حوزه تجارت بررسی کنیم. پس از بررسیهای خبرنگار ما از مسؤولان بانکی و بازرگانان مشخص شد، به رغم برخی از کمبودهای زیرساختی، شبکه بانکی کشور به طور کامل به سوئیفت متصل است.
بانکهای ایرانی از سال ۱۳۶۹ به عضویت جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی –سوئیفت- درآمدهاند. سوئیفت مهمترین مؤسسه ارتباطی بین بانکی در دنیا محسوب میشود که امکانات زیادی را در اختیار بانکهای سراسر دنیا قرار میدهد. طبق تحریمهای بانکی علیه ایران در اسفند ماه سال ۱۳۹۰ این مؤسسه از ارایه خدمات به بانکهای کشورمان اجتناب ورزید. از این زمان بانکهای ایرانی برای تبادلات مالی با مشکلات بسیاری مواجه شدند.
بدون استفاده از امکانات سوئیفت، انتقالات بین بانکی با مشکلات عدیدهای روبهرو شده بود. بانکها مجبور بودند، برای تبادلات بانکی به روش غیر مرسوم عمل کنند. مسلم است استفاده از روشهای غیرمرسوم، هزینهها و ریسکهای انتقال ارز را بسیار افزایش میداد.
بر اساس برجام مقرر شد، تمام تحریمهای بانکی ناشی از تحریمهای هستهای لغو شود. به طور قطع مهمترین تحریمهای ایران در این حوزه به تحریم سوئیفت برمیگردد. براین اساس بانک مرکزی ایران از تیرماه امسال- توافق هستهای– در پی برطرف شدن تحریم سوئیفت بانکهای ایرانی بود، اما مؤسسه سوئیفت لغو تحریمها را منوط به اجرایی شدن برجام در دی ماه دانست.
مؤسسه سوئیفت در روزهای ابتدایی اجرایی شدن برجام، با اعلام لغو تحریمهای بانکهای ایرانی، زمینههای لازم را برای اتصال بانکهای ایرانی فراهم کرد. بر این اساس روابط عمومی بانک مرکزی در ۲۷ دیماه از اتصال بدون تبعیض بانکهای ایرانی به سوئیفت خبر داد. مؤسسه سوئیفت هم در همین روز در تارنمای اینترنتی خود از لغو تحریمهای بانکی ایران خبر داد.
عبدالناصر همتی، مدیرعامل بانک ملی در برنامه تلویزیونی در هفته پایانی بهمنماه از اتصال این بانک به سوئیفت خبر داد. بانکهای دیگر هم به مرور خبر اتصال به سوئیفت را در روزهای بعد به اطلاع عموم مردم رساندند.
بیش از 100 هزار تراکنش
برخی از رسانهها پس از مدتی از عدم اتصال واقعی بانکها به سوئیفت انتقاد کردند. اما بانک مرکزی در پاسخ به این شایعات در اطلاعیهای در بیستم بهمنماه از ۱۴۲ هزار تراکنش بانکی بانکهای ایرانی در سوئیفت خبر داد.
در چند روز گذشته شایعات دیگری از سوی برخی از رسانهها درباره ارتباط نداشتن بانکهای ایرانی به سوئیفت مخابره شد. در روز چهارشنبه هفته گذشته نیز در همین صفحه خبری از سوی مدیر عامل بانک صنعت و معدن درباره سوئیفت درج شد. در این خبر افخمی با رد شایعات عدم اتصال به سوئیفت، ابهامهای ایجاد شده در این خصوص را پاسخ داد.
روابط عمومی بانک توسعه صادرات در پاسخ به پرسش خبرنگار ما در مورد اتصال بانک متبوعش به سوئیفت، با اشاره به اتصال کامل به سوئیفت در دو هفته پس از اجرایی شدن توافق هستهای، در مورد تأخیر اتصال به سوئیفت با بیان اینکه در ابتدا تصور میکردیم برقراری اتصال به سوئیفت حدود سه ماه زمان لازم دارد، اما با تلاشهای بانک مرکزی، این میزان به حدود ۱۵ روز رسید و بیشتر بانکها توانستند ابتدا به سوئیفت متصل شوند و سپس پیامهای خود را به این شبکه ارسال کنند.
مشکلات فنی
بر اساس اطلاعات به دست آمده دلیل تأخیر در اتصال به سوئیفت بیشتر به زیرساختها و نحوه ارتباط با این مؤسسه برمیگردد.
به طور طبیعی سوئیفت استانداردهای مشخصی برای انتقال پیام و ارتباطات دارد و تمام بانکهای سراسر دنیا فقط با چنین استانداردهایی میتوانند با سوئیفت ارتباط برقرار کنند. در سال ۹۰ با آغاز تحریم بانکی کدهای فعال بانکهای ایرانی و شعبههای آنها از سامانه سوئیفت حذف شد. بنابراین لازم بود دوباره کدهای جدید برای بانکهای ایرانی و شعبههای آنها تعریف شود که به طور یقین مدت زمانی برای تعریف کدهای جدید گرفته میشود. البته ممکن است هم اکنون نیز برخی از شعبههای بانکها به دلایل گوناگون زیرساختی نتوانند به سوئیفت متصل شوند، ولی این موارد به مؤسسه سوئیفت مربوط نمیشود. برای مثال یکی از مشکلات مطرح مربوط به روابط کارگزاری میان بانکهای داخلی و خارجی میشود که هنوز نتوانستند استانداردهای ارتباطی این سامانه را پیادهسازی کنند.
خبرنگار ما در تماس با برخی از بازرگانان، اتصال سوئیفت را از زبان آنان نیز جویا شد. تاجران در پاسخ به پرسش خبرنگار ما از اتصال شبکه بانکی کشور به سوئیفت خبر دادند و موارد متعددی از انتقال وجه با استفاده از سوئیفت به چین و برخی از کشورهای اروپایی را اذعان کردند.
بر این اساس به نظر میآید، اگر مشکلی در اتصال برخی از شعبههای بانکها به سوئیفت وجود دارد، این موضوع مربوط به رعایت نکردن استانداردهای مربوطه است که به طور طبیعی از سوی بانکهای ایرانی در حال رفع است و ارتباطی به مؤسسه سوئیفت ندارد.
نظر شما