تحولات منطقه

پس از حمله رژیم صهیونیستی و به شهادت رساندن اسماعیل هنیه، نگرانی‌ها از پاسخ ایران و تشدید شرایط جنگی در منطقه به‌خصوص در رسانه‌های وابسته به غرب به نقل محافل خبری تبدیل شده است و پیش‌بینی‌ها از نوع پاسخ ایران و تکرار احتمالی وعده صادق ۲ سرخط تعداد فر

زمان مطالعه: ۳ دقیقه

الکساندر پالمر کارشناس مسائل جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (سی اس آی اس) در واشنگتن دی سی، در یادداشتی درباره گزینه‌های پیش روی ایران در ارتباط با پاسخ به رژیم صهیونیستی می‌نویسد:
ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در ۳۱ ژوئیه در تهران، رهبران ایران را به سمت عرصه‌ای خطرناک سوق داده است. تهران گزینه‌های کمی روی میز دارد، اما آن طور که مشخص است این کشور به‌شدت به رژیم پاسخ خواهد داد و مشابه عملیات پاسخ به اسرائیل درآوریل (وعده صادق) این کار را تکرار خواهد کرد.
این کارشناس مسائل جنگ معتقد است: ایران به دلایل سیاسی داخلی و بین‌المللی نیاز به پاسخ به اسرائیل دارد. از یک سو پاسخ تهران باید تأثیرگذارتر از حمله موشکی و پهپادی ۱۳‌آوریل باشد تا اقناع نیروهای داخلی را به‌دنبال داشته باشد و نیاز استراتژیک ایران برای بازدارندگی و اجتناب از حملات بیشتر اسرائیل در قلمرو خود را برآورده کند. و از سویی دیگر ایران می‌خواهد از یک جنگ گسترده‌تر اجتناب کند، اما این مسئله تقریباً غیرممکن است: پاسخ دادن بدون گرفتار شدن در یک مارپیچ افزایش تنش تقریباً محال خواهد بود.
پالمر از پنج گزینه پیش روی ایران می‌گوید و معتقد است پنج گزینه اصلی برای پاسخ‌گویی پیش روی تهران موارد زیر است:
۱. تهران هیچ کاری انجام ندهد
۲. ایران اقدامات کم سروصدا مانند حملات سایبری انجام دهد
۳. این کشور یک یا چند قتل هدفمند را انجام دهد
۴. تهران حملات آتش را از راه دور به‌صورت موشکی انجام دهد. در این حالت ایران ممکن است از طریق شرکای غیردولتی خود مانند حزب‌الله، همراه با آن‌ها یا به تنهایی، حملات آتش غیرمستقیم را انجام دهد.
۵. ایران نیروهای نزدیک به مقاومت را برای انجام تهاجم زمینی به سمت نیروهای اسرائیلی هدایت کند. که البته با توجه به حوادث ۷ اکتبر، این حالت پرتنش‌ترین گزینه ممکن است و در صورتی که قصد ایران برای اجتناب از جنگ جدی باشد، دستور چنین تهاجماتی را نخواهد داد. البته ایران در اجرا با موانع سیاسی و عملی متعددی روبه‌رو است. رهبر ایران نیز اظهار داشته است عقب نشینی از پاسخ به رژیم صهیونیستی از نظر سیاسی غیرقابل قبول است.

تشدید بحران از سوی رژیم صهیونیستی
مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی درباره علت تشدید بحران در منطقه می‌نویسد: تشدید بحران، زمانی اتفاق می‌افتد که یک یا چند طرف بحران، شدت تحرکات خود را افزایش یا دامنه تلاش خود را گسترش دهند و قوانین نانوشته یک درگیری را نقض کنند. برای مثال، در ماه‌آوریل، رژیم صهیونیستی با کشتن چند تن از پرسنل عالی رتبه نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دمشق باعث تشدید بحران شد - حمله‌ای غیرعادی با توجه به جایگاه کشته شدگان و این واقعیت که یک مرکز دیپلماتیک را هدف قرار داد. ایران در پاسخ به اقدام تندی دست زد و حمله موشکی و پهپادی بی‌سابقه‌ای را علیه رژیم انجام داد.
ترور هدفمند علیه شخصیتی شبیه هنیه در سرزمین‌های اشغالی احتمالاً پاسخی بدون تشدید بحران خواهد بود، اما چنین چیزی رقم نخواهد خورد. رژیم اسرائیل فاقد نمایندگانی است که هدفی شبیه هنیه را در اختیار تهران قرار دهد، بنابراین تهران احتمالاً باید با هدف قرار دادن مقامات سیاسی یا نظامی اسرائیل درگیری را تشدید کند. ایران همچنین با چنین حمله‌ای با مشکلات عملی مواجه است - هیچ مدرکی دال بر وجود زیرساخت‌های مخفی ایران در اسرائیل برای ترور افراد وجود ندارد. ایران می‌تواند به شخصیت‌های اسرائیلی در خارج از سرزمین‌های اشغالی حمله کند، همان‌طور که ایران و شرکای غیردولتی‌اش در چندین دهه گذشته بارها این کار را کرده‌اند. اما چنین حملاتی خطر کشیده شدن درگیری به سایر مناطق جغرافیایی را بیشتر می‌کند. ضمن اینکه برای یک کشتار هدفمند یا بمباران سفارتخانه، زمان زیادی لازم است و سیگنال بازدارنده‌ای را که ایران به دنبال ارسال آن است، تضعیف می‌کند.
این‌اندیشکده آمریکایی با بررسی گزینه‌های محتمل نتیجه می‌گیرد: ایران احتمالاً با حملات هوایی به رژیم اسرائیل پاسخ دهد که تا حدودی با حمله موشکی و پهپادی‌آوریل (عملیات وعده صادق) قابل مقایسه است.
و در خاتمه می‌نویسد: نیروهای نیابتی ایران در حال حاضر درگیر کمپین تشدید تدریجی حملات علیه اسرائیلی‌ها هستند، بنابراین پاسخ ایران باید با ارسال سیگنال بازدارنده همراه باشد در غیر این‌صورت در نتیجه ادامه چرخه تنش، احتمالاً به جنگ فاجعه‌بار میان رژیم و حزب‌الله منجر خواهد شد. حمله متعارف مستقیم از سوی نیروهای ایران نیز سیگنال روشنی را ارسال می‌کند، اما حمله‌آوریل رژیم صهیونیستی به اصفهان، نشان داد تهدید ضمنی متوجه زیرساخت‌های هسته‌ای ایران است. رژیم اسرائیل ممکن است این تهدید را در پاسخ به حمله دیگری از سوی ایران تکرار کندکه می‌تواند تشدید بزرگ دیگری و گامی به سوی جنگ گسترده‌تر باشد.
اگر ایران دستور تهاجم زمینی دهد ایجاد یک جنگ گسترده‌تر گزینه محتمل خواهد بود. چنین تصمیمی نشان می‌دهد ایران دیگر خواهان بازگشت به وضعیت موجود نیست و در عوض به دنبال تشدید جنگ است.

ترجمه و تلخیص: زینب اصغریان

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.