با پایان یافتن دهه پایانی صفر و سالروز شهادت امام رضا(ع)، بازگشت زائران به ویژه زائرانی که خود را با پای پیاده به مشهد رسانده‌اند، یکی از مسائل مهم این روزهاست که نیاز به مدیریت و برنامه‌ریزی اساسی دارد.با گشت و گذاری در پایانه مسافربری امام رضا(ع) در روز پیش از شهادت امام هشتم(ع) همه چیز آرام به نظر می‌آید به طوری که یکی از متصدیان فروش بلیت اتوبوس گفت: هر روز ظرفیت فروش بلیت‌های جدید باز می‌شود و به نظر می‌رسد امسال مشکل چندانی در بازگشت زائران به شهرهای خود مانند سال‌های گذشته نداشته باشیم. نکته‌ای که چندین متصدی دیگر فروش بلیت هم به آن اشاره کرده‌اند.
دور تا دور سالن انتظار پایانه امام رضا(ع) در کنار باجه‌های فروش بلیت، میزهای خدمت با آرم اداره کل راهداری خراسان رضوی و نام شهرهای متفاوت از جمله اصفهان، هرمزگان، کرمان و چندین شهر دیگر قابل مشاهده است. متصدی یکی از این میزها که خود را نماینده اداره کل راهداری استان خود معرفی می‌کند، در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار کرد: امسال تمام تلاشمان را می‌کنیم تا در بازگشت زائران به شهر و استان خود مشکلی نداشته باشیم. به عنوان نماینده استانمان در پایانه مشهد حضور پیدا کرده‌ایم تا به بازگشت همشهریان خود کمک کنیم و چنانچه کمبودی باشد، به سرعت با کمک اداره کل راهداریمان برای رفع آن اقدام خواهیم کرد؛ اما باید گفت با توجه به افزایش قیمت 30درصدی که از روز شهادت امام رضا(ع) در نظر گرفته شده، بسیاری از اتوبوس‌داران ترغیب شده‌اند حتی یک طرف را بدون مسافر به سمت مشهد حرکت کنند و در امر نقل و انتقال زائران همراه ما باشند.
تهیه بلیت بدون معطلی
فضای پایانه با وجود اینکه با روز شهادت مصادف است، چندان شلوغ نیست و تقریباً مسافرانی در سالن انتظار حضور دارند که مدت زمان زیادی تا حرکت اتوبوسشان نمانده و ازدحام زیادی جلو باجه‌های بلیت به چشم نمی‌خورد. مسافری که مقصد او کرمان است، در پاسخ به این پرسش که آیا به راحتی بلیت تهیه کرده یا خیر، گفت: من بلیت رفت و برگشتم را همزمان گرفتم و با توجه به اینکه حدس می‌زدم روز شهادت و روز پس از آن، اوج بازگشت مسافران باشد، بلیت حرکتم را برای شب شهادت گرفتم تا با توجه به شرایط کاری‌ام با مشکل مواجه نشوم؛ اما دوستان من که پنجشنبه می‌خواهند حرکت کنند، مشکلی برای تهیه بلیت نداشتند و به صورت اینترنتی آن را تهیه کردند.سفر وزیر راه و شهرسازی همزمان با سالروز شهادت امام رضا(ع) و نشست صبح روز گذشته او با انجمن‌های حمل و نقل در پایانه مسافربری امام رضا(ع)، یکی دیگر از اتفاق‌های مهم در پایانه مسافربری در روز شهادت امام رضا(ع) بود.
فرزانه صادق پس از این نشست در جمع خبرنگاران عنوان کرد: در سفر امروز بازدید و پایش ناوگان و پایانه‌های جاده‌ای و نحوه ارائه سرویس توسط اتوبوس‌ها بررسی شد و در دو روز آینده شاهد خروج جمعیت زیادی از مشهد خواهیم بود. خوشبختانه کمبود اتوبوس برای بازگشت زائران نداریم و در پایانه مسافربری، رانندگان و شرکت‌های حمل و نقل در تلاش هستند مشکلی برای بازگشت زائران پیش نیاید. البته به گفته برخی از هموطنان، نرخ بلیت در این ایام کمی افزایش داشته؛ اما معطلی برای دریافت آن تاکنون گزارش نشده و همه تلاش‌ها برای ارائه بهترین خدمت‌رسانی به زائران امام رضا(ع) در حال انجام است.
بخش مهمی که امسال مانند سال‌های گذشته در پایانه مسافربری امام رضا(ع) قابل مشاهده بوده، وجود اتاق پایش و رصد لحظه به لحظه شرایط ناوگان حمل و نقل جاده‌ای است. بنا به اعلام سخنگوی جمعیت خدمتگزاران تا صبح چهارشنبه 14شهریور حدود 375هزار زائر پیاده وارد مشهد شدند که جابه‌جایی این حجم از مسافر اگر بلیت بازگشت تهیه نکرده باشند، با توجه به تکمیل ظرفیت‌های خطوط هوایی و ریلی، نیازمند برنامه‌ریزی و تأمین ظرفیت مطمئن است تا با کمترین چالش، مسافران به شهرهای خود بازگردند.
استفاده از ناوگان افغانستانی برای جابه‌جایی زائران رضوی
معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی در گفت‌وگو با قدس خراسان گفت: در مراسم بین‌المللی اربعین، جابه‌جایی مسافران به خوبی انجام شد و همه استان‌ها به ویژه خراسان رضوی با کمترین مشکل توانستند زائران خود را جابه‌جا کنند. از جمله اتفاق‌های خوب، جابه‌جایی اتباع افغانستانی با بیش از 200 ناوگان حمل و نقل جاده‌ای این کشور بود.
رضا صحراگرد تشریح کرد: همه‌ساله ایام رحلت پیامبراکرم(ص)، شهادت امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع) را داریم که زائران پس از عزاداری اربعین در کربلا، به سمت مشهد حرکت می‌کنند. با کمبود ناوگانی که هر سال با آن مواجه بودیم، تلاش کردیم با برنامه‌ریزی، از آنچه وجود دارد، به درستی استفاده کنیم و استفاده از ناوگان افغانستانی در خطوط داخلی، یکی از راهکارهاست.
وی ادامه داد: تجمع بیشتر مسافران برای بازگشت به شهرهای اصفهان، شیراز، کرما ن، تهران، قم و چند شهر دیگر است و به این تصمیم رسیدیم که از این ناوگان‌ها به عنوان فوق‌العاده در مسیر این شهرها استفاده کنیم. به عنوان مثال هر سال برای شهر اصفهان مسافر داشتیم؛ اما ناوگان کم بود.
امسال با هماهنگی‌های انجام شده با استان اصفهان و سایر استان‌ها، از ناوگان مربوط به افغانستانی‌ها در این مسیر استفاده کردیم تا در کنار به کارگیری ظرفیت سواری کرایه و مینی‌بوس در مسیرهای کوتاه، رفع کمبودها را داشته باشیم.
هرچند براساس اخبار، اداره کل تعزیرات هم از اقدام به تعطیلی و پلمب سه شرکت مسافربری متخلف به دلیل عرضه نکردن بلیت اینترنتی خبر داد؛ اما معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی تأکید کرد: اصرار داریم فروش بلیت در درگاه‌های مجاز باشد تا زائر بدون مراجعه به پایانه مسافربری، بلیت رفت و برگشت خود را تهیه و فقط برای سوار شدن به اتوبوس، به پایانه مسافربری مراجعه کند.
صحراگرد در ادامه، درباره نظارت‌ها برای جابه‌جایی به موقع زائران به مقصد شهرهای خود گفت: در حال حاضر بخش پایش، تمامی فهرست‌های فروش بلیت را کنترل می‌کنند تا شرکت‌ها به مرور ظرفیت‌های خود را باز کنند و در این بخش مشکلی نباشد. هر لحظه ظرفیتی اضافه شود، از طریق سامانه داپ‌پلاک اتوبوس رصد می‌شود تا اتوبوس‌ها در پایانه‌های مشخص شده مستقر و هنگام نیاز وارد چرخه خدمت‌رسانی شوند.
به کارگیری سرویس کارخانه‌های استان
وی ضمن اشاره به راه‌های دیگر تأمین ناوگان حمل و نقل جاده‌ای توضیح داد: استفاده از ناوگان معادن و شرکت‌های بزرگ استان از جمله اقدام‌های دیگر برای تأمین ظرفیت حمل و نقل مسافر از طریق جاده است. قرار شد در این مدت این شرکت‌ها از ناوگان درون‌شهری به منظور جابه‌جایی نیروهای خود استفاده کنند و به جای آن، ناوگان شرکت‌های مدنظر که توانایی تردد در خطوط جاده‌ای را دارند، برای جابه‌جایی مسافران به کار گرفته شوند که حدود 270 ناوگان بوده و برآورد می‌شود 200 ناوگان مورد استفاده قرار بگیرند.
معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی با اشاره به میزهای خدمت مستقر هر استان در پایانه امام رضا(ع) گفت: امسال با پیگیری‌های انجام شده، حدود 11 استان که بیشترین تقاضای سفر را به مشهد دارند، نماینده‌هایشان به مشهد فراخوان شدند تا بتوانند جوابگوی ارائه خدمت به همشهریان خود باشند. نمایندگان استان‌ها شماره پلاک‌هایی را که مربوط به استان خودشان است، دریافت و رصد می‌کنند تا خارج از چرخه حمل و نقل، مسافرگیری نکنند و مباحث دلالی پیش نیاید و بر آنیم نماینده هر استان، زائر خود را جابه‌جا کند و بر آن مدیریت داشته باشد.
تأمین امنیت روانی زائران برای تهیه بلیت
صحراگرد تصریح کرد: بُعد دیگر حضور نمایندگان راهداری هر استان در مشهد، از منظر روانی آن است. هر مسافری که می‌آید به طور مثال از استان‌های آذربایجان شرقی یا غربی، کرمان و یا شهرهای دیگر، در مواجهه با پرسنل راهداری شهر خود، بخش زیادی از دغدغه‌اش رفع می‌شود. سال گذشته هم همین فرایند را داشتیم؛ اما با تعداد استان‌های کمتری انجام شد در حالی که امسال به صورت گسترده با هماهنگی و حضور نمایندگان استان‌های دیگر صورت گرفت تا فرایند بازگشت زائران از کیفیت مطلوب‌تری برخوردار شود.
وی پایش اتوبوس‌های داخل جاده را یکی دیگر از راهکارهای به کارگیری آن‌ها برای خدمت به زائران دانست و گفت: خودروهای راهداری با دوربین در مسیرهای مختلف تردد می‌کنند تا اتوبوس‌هایی را که خارج از چرخه حمل و نقل در حرکت هستند، رصد کرده و به چرخه حمل و نقل بازگردانند.معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی افزود: تا روز سه‌شنبه 13شهریور حدود 700 دستگاه ناوگان حمل و نقل جاده‌ای را از همه شهرها دپو کردیم تا با آغاز اوج بازگشت زائران به شهرهای خود، به مرور وارد چرخه حمل مسافر شوند و براساس رصد سیستم داپ، تعداد زیادی اتوبوس را در چرخه داریم تا به مشهد مقدس برسند.
صحراگرد، پایان روز شهادت امام رضا(ع) را زمان آغاز بازگشت زائران رضوی عنوان کرد و توضیح داد: برنامه‌ریزی‌ها انجام شده تا زائری که با خاطری خوش برای زیارت آمده است، با آرامش بازگردد و او را دوباره در مشهد ببینیم. با توجه به تعطیلات پایان هفته، روزهای پنجشنبه و جمعه، اوج سفرها خواهند بود و عملیات جابه‌جایی زائران تا شنبه زمان ببرد.شواهد نشان می‌دهد در چند روز آینده زائران بی‌دغدغه و به مرور به شهرهای خود بازخواهند گشت؛ اما باید تأکید کرد کمبود ناوگان حمل و نقل جاده‌ای یک مشکل اساسی است و برنامه‌ریزی برای رفع آن ضرورت دارد. امید می‌رود هماهنگی و همراهی همه دستگاه‌ها عامل ایجاد خاطره‌ای خوش در ذهن همه زائران و مسافران مشهدالرضا(ع) شود.
خبرنگار:طاهره فجر داودلی
نظر شما