از همان رخدادی که در شامگاه مراسم تحلیف دکتر مسعود پزشکیان اتفاق افتاد، سایه سنگین تحولات منطقه بر سیاست دولت چهاردهم قابل دیدن بود. ترور و شهادت اسماعیل هنیه میهمان گرامی ما موضوعی نبود که جمهوری اسلامی آن را نادیده بگیرد و لذا با پاسخ نظامی سخت ایران به این جنایت جلادان صهیونیست که در قامت عملیات وعده صادق ۱ رخ داد و ماجراجویی های بعدی تل آویو تنش به اوج خود رسید.

 در این محیط پرآشوب، در کنار عملیات‌های نظامی و میدانی، دیپلماسی به ابزار مهم سیاسی بسیار تعیین کننده و راهگشا در راستای منافع ملی بدل گشت. در چنین شرایطی با تایید مجلس، سکان وزارت امور خارجه به دستان «سید عباس عراقچی» سپرده شد. در زمانه‌ای که جایی برای هیچ عمل فرسایشی و اشتباهی نیست،‌ او اما ثبات کرد که مرد این میدان است. طی کمتر از بیست روز، شعاع دیپلماسی فعال میراثدار شهید حسین امیرعبداللهیان در زمان کوتاهی ۱۱ کشور لبنان، سوریه، عربستان سعودی، قطر، عراق، عمان، اردن، مصر، ترکیه، بحرین و کویت را در بر گرفته است که هر یک از این سفرها حاوی پیام و آورده ای است که در ادامه به آن پرداخته می شود.

در خط مقدم جنگ

همزمان با ادامه شرارت‌ها و آتش پراکنی‌های رژیم اسرائیل که منطقه را به آستانه انفجار و جنگی بزرگ کشانده، نخستین دور سفر منطقه ای سیدعباس عراقچی با گام نهادن وی به خاک لبنان و سپس سوریه که در خط مقدم نبرد با اشغالگران قرار داشتند آغاز شد. در شرایط تهدیدات مدام دشمن صهیونیست پس از عملیات وعده صادق ۲، و همزمان با بمباران اطراف فرودگاه بیروت، هواپیمای حامل وزیرخارجه کشورمان روز جمعه ۱۳ مهرماه در فرودگاه بین‌المللی رفیق حریری به زمین نشست، موضوعی که لنز دوربین رسانه ها را به سوی خود چرخاند.

سفر رئیس دستگاه دیپلماسی به دو کشور مذکور علاوه بر خنثی سازی عملیات روانی محور غربی – عبری علیه کشورمان این پیام  را به دشمنان داد که خط حزب الله تغییر ناپذیر بوده و حمایت تهران از این جریان تزلزل ناپذیر است.

ایستگاه دوم، قطر و عربستان

هنوز گرد پای عراقچی به زمین ننشسته بود که وی اسب خود را زین کرده و در دومین مقصد سفرهای دیپلماتیک خود راهی قطر و عربستان سعودی شد. سفر به قطر به سبب نوع رابطه دوحه با رهبران حماس و دیدارهایی که وزیر امور خارجه با سران مقاومت در این کشور داشت مورد توجه قرار گرفت. حضور در ریاض نیز پیام های مهمی داشت. نخست به سبب جایگاه عربستان به عنوان برادر بزرگتر در میان کشورهای عربی، این اقدام از باب اجماع سازی علیه صهیونیست ها بسیار مهم بود. دیگر اینکه سعودی متاسفانه در سال های اخیر گام های تندی در مسیر عادی سازی با رژیم صهیونیستی برداشته و این احساس وجود داشت که در تقابل احتمالی میان تهران و تل آویو هم به نفع محور غربی – عبری عمل کند اما حضور عراقچی در خاک این کشور نوعی پیام محکم ایران در مواجه با صهیونیست ها را به حاکمان ال سعود منتقل کرده و آنها را متقاعد می کند تا در مواضع خود نسبت به غزه و لبنان و سیاست های دوگانه منطقه ای، تجدید نظر کنند.

انتقال پیام به امریکا

وزیر امور خارجه در ادامه، یکشنبه ۲۲ مهرماه راهی عراق و سپس عمان شد. بغداد طی یک سال گذشته از جنگ غزه حمایت اشکاری از محور مقاومت و نوع سیاست جمهوری اسلامی داشته و مقاومت اسلامی عراق نیز طی این مدت ضربات سخت و سنگینی با حملات موشکی و پهپادی به دشمن صهیونیستی وارد ساخته است. اکنون که صحنه جنگ به واسطه ماجراجویی های بنیامین نتانیاهو گسترده تر شده و حتی به تقابل چند باره نظامی تهران و تل آویو انجامیده، عراق که به سبب جغرافیایی در حد فاصل کشورمان و فلسطین اشغالی واقع شده در این نزاع می تواند نقشی مهم ایفا کند. عمان نیز طی سالیان گذشته به عنوان میانجی در روابط جمهوری اسلامی و محور غربی فعال بوده و لذا این حضور از جهت انتقال پیام به امریکا و اتمام حجت با مقامات کاخ سفید در باره هرگونه ماجراجویی رژیم صهیونیستی تاثیرگذار است.

گل سرسبد سفرهای دیپلماتیک عراقچی

اما باید گل سرسبد سفرهای دیپلماتیک عراقچی حضور وی در اردن و مصر دانست که از ۲۵ مهر آغاز شد. حضور کم‌سابقه وزیرخارجه کشورمان در امان و قاهره پس از سفر شجاعانه وی به بیروت در کانون توجهات قرار گرفت، نوید بخش فصل جدیدی از مناسبات بین طرفین بعد چهار دهه سردی روابط است. البته طبیعی بود که تحولات منطقه بخش بزرگی از رایزنی های فیمابین را به خود اختصاص دهد. اردن و مصر به سبب همجواری با فلسطین اشغالی از سیاست های ماجراجویانه رژیم صهیونیستی بصورت مستقیم متاثر خواهند شد. بر این اساس جلوگیری از گسترش دامنه جنگ و حراست از ثبات و امنیت منطقه از مباحث مهم گفتگوی عراقچی در اردن و مصر بود.

ترکیه نهمین کانون دیپلماسی

در ادامه این مسیر ترکیه در حالی به‌عنوان نهمین مقصد سفر عراقچی انتخاب شد که استانبول طی روزهای اخیر به کانون رایزنی‌ها درباره مسائل مطرح در منطقه قفقازجنوبی با محوریت فرمت «۳+۳»، تبدیل شده‌است. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با مقامات ترکیه ای دو محور اصلی داشت، مناسبات دوجانبه و دیگری تحولات‌جاری در منطقه و استمرار جنایات رژیم‌صهیونیستی در غزه و لبنان. این درحالی است که تهران و آنکارا درباره تحولات جاری در سرزمین‌های اشغالی دیدگاه‌های مشترکی دارند. عراقچی در جریان نشست‌خبری مشترک با همتای ترکیه‌ای‌اش، به تهدیدهای رژیم‌صهیونیستی نیز واکنش نشان داد و تاکید کرد که ایران برای هر سناریویی آمادگی دارد.

اتمام حجت منطقه ای و جهانی

حالا وزیر امورخارجه کشورمان در پنجمین دور راهپیمایی دیپلماتیک خود، دو کشور بحرین و کویت را در ۱۰ و ۱۱ همین مقصد سفر، در کانون دیپلماسی داغ منطقه ای قرار داده است.

رایزنی های گسترده طی کمتر ایک ماه اخیر، در گام نخست ارسال پیام روشن تهران در جهت بهبود روابط با همسایگان است، حتی در زمانی که منطقه در تنش کامل قرار دارد. این مسئله محوری طی چند سال اخیر در دستور کار دستگاه دیپلماسی قرار داشت، میراثی که از دولت شهید رئیسی به یادگار مانده و با پیگیری ها در زمان جاری طبیعتأ می تواند منجر به کاهش تنش ها شود. جمهوری اسلامی به صراحت با این رویه خود اعلام می دارد که هیچ مشکل و مانعی برای برقراری تعامل با دیگر طرف ها وجود ندارد و حالا این اعراب حاشیه جنوبی خلیج فارس هستند که باید تصمیم گرفته و نیت خیر خود را در این زینه ثابت کنند.

اما نکته مشترکی که در همه سفرهای عراقچی برجسته بود، نگرانی از ادامه جنگ و کشتار رژیم صهیونیستی در منطقه است. با این دور گفت و گوهای منطقه‌ای گسترده عراقچی، و اینکه جمهوری اسلامی هیچ طرفی را از رایزنی‌های خود مستثنی نکرد، تلاش ها برای توقف جنگ و کاهش تنش و خطر سرایت آن به منطقه به اوج خود رسیده و حجت بر همه طرف ها تمام خواهد می شود. عراقچی در این دیدارها بار دیگر بر حمایت قاطع ایران محور مقاومت تاکید داشت. علاوه بر این به کشورهای همسایه گوشزد کرد که سرزمین آنها نباید در هیچ تجاوزی علیه ما مورد استفاده قرار گیرد و الی طرفی که ضرر می کند آنها خواهن بود. امروز امنیت در منطقه غرب آسیا و بویژه در حوزه خلیج فارس، به امنیت ایران گره خورده است و لذا اگر بی ثباتی و یا شیطنتی توسط رژیم صهیونیستی و کشورهای همسو با آن علیه منافع کشورمان روی دهد، دامنه آتش و تبعات  آن منطقه را فرا خواهد گرفت. ایران در سیاست های اصولی خود تا به امروز هیچ گونه کوتاهی نداشته و همانطور که در عملیات غرور آفرین و موفقیعت آمیز وعده صادق یک و دو نشان داد برای دفاع از منافع ملی خود از تمام ظرفیت های نظامی استفاده خواهد کرد و اجازه نخواهد داد رژیم صهیونیستی هر اقدامی که بخواهد بر علیه کشورمان انجام دهد.

در نهایت به نظر تهران با ترتیب دادن این دور از سفرهای فشرده که البته به وزیر خارجه هم خلاصه نمی شود در تعامل با کشورهای منطقه تلاش دارد یک بسیج عمومی علیه کشتار و یک نیروی واحد منطقه ای بر ضد رژیم صهیونیستی ایجاد کند. این یعنی دیپلماسی فعال منطقه‌ای؛ مکمل توان میدانی است. مجموع سفرهای صورت گرفته دارای اثرات بسیار موثر تبلیغاتی بوده و توانسته نه تنها جنگ نرم محور غربی – عبری علیه کشورمان را خنثی کند بلکه دشمنان را دچار انفعال کرده تا جایی که احساس می کنند صحنه تبلیغات سیاسی را از دست داده و در ایجاد جنگ روانی علیه جمهوری اسلامی بازنده شده‌اند.