شانزدهمین نشست سران گروه «بریکس»، از امروز بطور رسمی در روسیه آغاز می شود. مسعود پزشکیان که در پنجمین سفر خارجی خود، به دعوت ولادیمیر پوتین عازم کازان مرکز تاتارستان محل برگزاری اجلاس شده، قرار است در نشست‌های مختلف قدرت های اقتصادی نوظهور سه سخنرانی ارائه می‌کند و با رؤسای روسیه، چین، هند، مصر و دیگر کشورها با هدف توسعه روابط فیمابین ملاقات دوجانبه خواهد داشت. اجلاس اصلی بریکس با موضوع «تقویت چندجانبه گرایی» با حضور اعضا و اجلاس بریکس-پلاس با حضور اعضا و حدود ۳۰ کشور و سازمان دیگر با عنوان «بریکس و جنوب جهانی» برگزار می‌شود.

بریکس یک گروه بین‌المللی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور است که در سال ۱۳۸۹ تاسیس شد. این مجمع نمایانگر نیمی از جمعیت جهان است و ۲۸٪ قدرت اقتصادی دنیا را در اختیار دارد. البته نشست جاری نسبت به دوره های گذشته یک تفاوت اساسی دارد و آن هم افزوده شدن پنج کشور ایران، امارات، مصر، اتیوپی و عربستان سعودی به جمع برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به عنوان موسسین این مجمع است که می تواند وزن این باشگاه اقتصادی را بیشتر کند. جمهوری اسلامی که با تلاش های دولت شهید رئیسی به این گروه پیوست، برای نخستین بار است به عنوان عضو رسمی و دائم در این نشست بین‌المللی شرکت می‌کند. این حضور در مقطع حساس کنونی برای تشریح رویکردهای جهانی و پیشبرد دیپلماسی منطقه‌ای حائز اهمیت است.

افزایش وزن جهانی با مشارکت در بلوک بندی های سیاسی

رامین مهمانپرست سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در گفتگو با قدس، با اشاره به نشست مذکور درباب اهمیت حضور جمهوری اسلامی در این اجلاس، گفت: موقعیت استراتژیک ایران در منطقه این فرصت را برای کشورمان فراهم کرده تا در اتحادیه های مختلف جهانی حضور فعال داشته باشد و بریکس نیز یکی از نشست های مهمی است که مقامات ما می توانند علاوه بر تقویت روابط دوجانبه با اعضای این گروه، از ظرفیت های موجود برای تقویت بنیه اقتصادی و مواضع سیاسی کشورمان بهترین بهره را ببرند.

دیپلمات پیشین کشورمان تصریح کرد: امروز جهان به سمتی حرکت می کند که کشورها برای میزان تأثیر گذاری خود و قدرتمند شدن به سمت چندجانبه گرایی و تشکیل اتحادیه ها و بلوک های سیاسی و اقتصادی گام بر می دارند، حضور ایران در نشست کازان بعنوان یکی از اعضای رسمی این اتحادیه، می تواند جایگاه تهران را در سطح بین المللی ارتقاع و افزایش دهد.

وی اظهار داشت: غیر از اجلاس بریکس نشستی بعنوان بریکس پلاس وجود دارد که نشان دهنده علاقه کشورهای دیگر به همکاری با اعضای اصلی بریکس است و این مسئله می تواند در آینده بستری را برای شراکت آنها به همراه داشته باشد. این فرصت خوبی را برای هئیت ایرانی فراهم کرده تا در چارچوب این اتحادیه بحث عدالت در جامعه جهانی و همکاری های دوجانبه را دنبال نماید.

دوربرگردانی برای خنثی سازی تحریم های غرب

سفیر پیشین ایران در چین نیز بریکس را به عنوان نهادی در جت خنثی سازی تحریم ها بر علیه کشورمان می داند و معتقد است: از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران ایالات متحده آمریکا به همراه دیگر کشورهای اروپایی، شدید ترین تحریم ها را علیه کشورمان اتخاذ کرده اند، حضور و دیدار های دوجانبه مقامات کشورمان با روسای جمهور چین، روسیه، هند  می تواند زمینه های تبادلات اقتصادی را تقویت و این همکاری های را با دیگر کشورهای عضو که اکثرء از آفریقا و آسیا هستند تسری ببخشد.

جواد منصوری یکی از مهمترین آثار اجتماع قدرت های نوظهور در قالب نشست بریکس را مقابله با یک جانبه گرایی آمریکا خوانده و افزود: در حال حاضر  دلار برای ایالات متحده بعنوان یک واحد پول ملی محسوب نمی شود بلکه یک سلاح مهم اقتصادی است که ابزار سلطه سیاسی و امنیتی واشنگتن را پیش ببرد. لذا برقرار مبادلات تجاری و ارزی با پول  های ملی می تواند به کاهش ارزش دلار در بین کشورهای عضو کمک بسیاری نماید. طی ماه های اخیر جلسات متعددی با حضور مقامات بانکی و اقتصادی بریکس برگزار شد و این می تواند بسترهای مواصلاتی و ارتباطی و حمل ونقل را در بین کشورهای عضو گسترش دهد.

بازگشایی کریدورهای جدید در نشست بریکس

محسن پاک آیین دیگر دیپلمات پیشین کشورمان نیز در ارزیابی سفر پزشکیان به کازان روسیه، گفت: طبیعتأ در برنامه کاری رئیس جمهور مسائل مهمی از قبیل گسترش روابط اقتصادی، تجاری، کریدوری، منطقه ای و تبادل ارزی با پول های ملی در دستور کار قرار می گیرد. البته موضوع مهم منطقه و جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان مسائل اساسی در حوزه بین المللی است که رئیس جمهور در دیدار با پوتین و شی جین پینگ به آن می پردازد. با توجه به همسویی ایران با پکن و مسکو می تواند زمینه های آتش بس در منطقه را فراهم کند و از سوی دیگر اعضای بریکس می توانند با اتحاد، فشارهای سنگینی را در عرصه های مختلف به رژیم صهیونیستی وارد سازند.

وی اظهار داشت: یکی از ویژگی های مهم اعضای بریکس حضور دو کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل است بطوریکه روسیه و چین می توانند در کنار برزیل، آفریقای جنوبی و هند که بیش از نیمی از جمعیت جهان را دارا هستند. این می تواند فرصت های خوبی را در زمینه های اقتصادی، سیاسی، امنیتی، تجاری و غیره برای ما ایجاد نمایند.

دیپلمات پیشین کشورمان گریزی هم به برنامه  ضد ایرانی غرب در منطقه پرداخت و گفت: برقراری کریدورهای ترانزیتی بین کشورها دارای اهمیت تجاری و اقتصادی است. آمریکایی در طی سال های اخیر در صدد بودند از دهلی (هند) به سمت حیفا و از مسیر های امارات و عربستان کریدور و مسیر جدید را احداث نمایند و از این طریق کشورمان را دور بزند. اما ایران با موقیعت ریلی، جاده ای و ترانزیتی همواره بعنوان یک پل ارتباطی بین آسیا، آفریقا و اروپا می تواند نقش مهمی را بعنوان یک بازیگر منطقه ای در عرصه بین الملل داشته باشد. حضور در بریکس می تواند زمینه این همکاری را گسترش دهد. از سویی ایران و روسیه در طی سال های اخیر از طریق روبل و ریال با یکدیگر مبادلاتی داشته اند و این رویه می تواند در قبال دیگر اعضای بریکس نیز اجرا شود. اراده ای که امروز برای دلار زدایی وجود دارد آینده این اتحادیه را به سمت کاهش وابستگی به دلار سوق خواهد داد.