به گزارش گروه فرهنگی قدس، این روزها گالری خانه حوزه هنری میزبانی نمایشگاهی بین‌المللی با عنوان «همچنان طوفان» است که با ۳۲۱ اثر متعلق به ۸۲ هنرمند شامل ۴۹ خارجی و ۳۳ هنرمند ایرانی از ۲۵ کشور به همراه ایران برگزار شده و تا پایان آبان ماه ادامه دارد. در این نمایشگاه که به همت مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و با نمایشگاه‌گردانی صابر شیخ‌رضایی برپا شده آثار متنوعی در حیطه طراحی گرافیک و در شاخه‌های طراحی پوستر و تصویرسازی و چندین اثر تایپوگرافی و گرافیتی روی دیوارهای گالری رفته است. ۸۲ هنرمند شامل ۴۹ خارجی و ۳۳ هنرمند ایرانی از ۲۵ کشور به همراه ایران در این نمایشگاه اثر دارند.
۴۷ هنرمند از کشورهای فلسطین، استرالیا، کانادا، کلمبیا، مصر، اسپانیا، آلمان، ایالات متحده آمریکا، لبنان، اندونزی، عراق، ایتالیا، اردن، کویت، لیبی، مالزی، هلند، نروژ، عمان، پاکستان، پرتغال، انگلستان و اروگوئه و همچنین ۳۳ هنرمند از ایران در این نمایشگاه شرکت کرده‌اند. با شیخ‌رضایی طراح گرافیک، تصویرگر و عکاس که کیوریتور این نمایشگاه نیز هست درباره برگزاری این رویداد هنری به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
آقای شیخ رضایی در ابتدا بد نیست از ایده برپایی نمایشگاه «همچنان طوفان» بگویید و اینکه برگزاری آن در ابعاد بین المللی چطور شکل گرفت؟
سوم مهرماه ۱۴۰۳ نمایشگاه نقاشی «چه سرسبز بود دره من» با آثار استاد «سیدعلی میرفتاح» به مناسبت سالگرد هفته دفاع مقدس در گالری ابوالفضل عالی حوزه هنری برگزار شد که آثاری پیرامون رشادت‌ها و یاد مجاهدان ایرانی و همچنین مظلومیت کودکان و مجاهدان فلسطینی را در بر داشت. برای تداوم این زمینه موضوعی و پاسداشت سالگرد عملیات پیروزمندانه «طوفان الأقصی»، مسئول مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری آقای شکیبا، پیشنهاد برگزاری نمایشگاهی مرتبط با فلسطین از آثار متعدد طراحی شده که توسط بنده در طول سالهای گذشته خلق شده بود را در روز سالگرد این واقعه در نیمه مهرماه داشتند و این چراغ ایده پردازی نمایشگاه «همچنان طوفان» در ابعاد بین المللی شد. پس از این تصمیم، طی دو هفته به شکل شبانه روزی مشغول دعوت و دریافت آثار هنرمندان بین المللی و داخلی بودیم و یک هفته هم آماده سازی نمایشگاه زمان برد.
درباره دلایل نامگذاری نمایشگاه هم توضیح بدهید و چرا «همچنان طوفان» را برای این نمایشگاه انتخاب کردید؟
عنوان همچنان طوفان همانطور که از عبارت «طوفان» آن عملیات وام گرفته شده، با تاکید بر تداوم مبارزه برای احقاق حقوق مردم فلسطین و محکومیت جنایات رژیم اشغالگر قدس و عادی سازی آن جنایات در افکار عمومی دنیاست ولی با ابزار هنر و رسانه.
طوفانی که در همه نقاط جهان به پا خاست و آزادگان دنیا با زبان هنر، به این امواج انسانی آزادی خواهی و دفاع از مظلوم پیوستند و با گذشت یک سال به سکون نرسیده و همچنان تداوم دارد.
یکی از ویژگی‌های این نمایشگاه جهانشمول بودن آن و حضور هنرمندان از اقصی نقاط دنیا با رویکردهای مختلف فکری و هنری است. چطور این وفاق جمعی در رسیدن به یک نقطه مشترک حاصل شد؟
حقیقتاً حضور و اقدامات خودم را منشأ این وفاق نمی‌دانم، این همراهی و هم آوایی نتیجه خون شهدای مظلوم غزه و کرانه باختری و بیروت است و نتیجه انسانی ترین واکنش ها به بسیاری از محتواهای تصویری تلخی که از نوزادان و کودکان، زنان و جوانان و سالخوردگان در غزه در این یک سال در رسانه های جهان و فضای مجازی منتشر شد. صحنه های تلخی که سبب شد بخش قابل توجهی از هنرمندان دنیا، در جهت درست تاریخ بایستند.
برای انتخاب این مجموعه آثار، چه ملاک‌ها و ویژگی‌هایی در نظر گرفته شد؟
عامل تعیین کننده اصلی، طراحی و خلق اثر درباره فلسطین در یک سال پس از طوفان بود. چون در ایران نیز هنرمندانی در سالهای گذشته آثار خوبی درباره فلسطین طراحی کرده بودند ولی در سال گذشته یا زمان و توفیق خلق اثر نداشتند یا به واسطه آسیب دیدن از رسانه های فارسی زبان خارجی و فاصله گرفتن از آزادگی، نتوانستند نقش تاریخی خود را ایفا کنند.
افزون بر این داشتن شاخصه های برتر زاویه دید به موضوع و تنوع تکنیک و کیفیت اجرا و توجه به آثاری که زبان بصری جهانی دارند از ملاک های انتخاب آثار این نمایشگاه بین المللی بود.
با توجه به اینکه این نمایشگاه آثاری از هنرمندان جهان را در خود جای داده، آیا برنامه ای برای نمایش گسترده آن هم دارید که مخاطبانی فراتر از مخاطبان داخل داشته باشد؟
درخواست‌هایی از بعضی استان‌ها برای نمایشگاه های ادواری داشتیم و برای نمایش‌های خارج از ایران نیز تصمیماتی هست که پس از بازه نمایشگاهی یک ماهه در حال بررسی و برنامه ریزی هستیم، ولی هنوز هیچکدام به قطعیت نرسیده است.
با توجه به اینکه ممکن است هنرمندان بسیاری از کشورها از فضای خاورمیانه دور باشند و دسترسی اطلاعاتشان در محدوده رسانه‌های خودشان باشد، به نظرتان این هنرمندان چقدر توانستند رنج و مظلومیت مردم فلسطین را منعکس کنند؟
یک بخشی از این مطلب صحیح است، اما بخشی از دریافت‌های رسانه‌ای دوران ما و همچنین هنرمندان، محصول پیرامونی اثرگذاری انسان‌رسانه‌هاست، از جمله فعالان فضای مجازی و خبرنگاران غزه و خبرنگاران آزاد که با حضور دائمی در صحنه و اطلاع رسانی هایشان، بخش جدی از خلأ رسانه ای و سانسور رسانه های بدنه را جبران و نقش مهمی در آگاهی مردم جهان از وقایع غزه ایفا کردند.
ضمن اینکه آثاری از هنرمندان اروپایی در نمایشگاه داریم که با وجود همان میزان سانسور و بایکوت جنایات رژیم در رسانه های غربی، اما آثار دلپذیری را از دریچه عواطف و اخلاقیات انسانی خلق کرده اند.
نقطه اشتراک آثاری که در این نمایشگاه به نمایش درآمده را در چه می دانید؟
همانطور که عرض کردم غلبه وجه انسانی فلسطین افزون بر جنبه‌های سیاسی آن از ویژگی های بارز و مشترک آثار است و حمایت هنرمندانه از آزادی فلسطین از ظلم های سازماندهی شده با پیشینه بیش از صدسال و رسوایی رفتار دوگانه نهادهای بین المللی در قبال جنگ و نسل کشی در این نقطه از تاریخ و جغرافیا شاید مهمترین و اصلی ترین نقطه اشتراک میان این آثار باشد.
آیا نمایش آثار این نمایشگاه محدود به گالری خواهد بود و با توجه به قالب آثار که شامل آثار گرافیکی، پوستر و تصویرسازی است، آیا برنامه ای دارید که از آنها در فضاهای شهری، کمپین ها و رخدادهای مرتبط استفاده کنید؟
البته تعامل بنده با هنرمندان خارجی برای یک ارائه نمایشگاهی بوده و برای اکران شهری برخی آثار، پیش نیازهایی لازم دارد، ولی در مورد آثار هنرمندان داخلی، این موضوع نیازمند توجه ویژه و نگاه فرهنگی مسئولین مرتبط است که البته تا این لحظه اقدامی صورت نگرفته و متأسفانه مخصوصاً در یک سال گذشته شکل های ناپسند و سخیفی از آثار را درباره موضوع فلسطین دیدیم که فارغ از آثار این نمایشگاه، نیازمند بازبینی جدی در فرآیند طراحی آثار و اکران های شهری هستیم.
در روزهایی که غزه و لبنان درگیر جنگ شده؛ رژیم صهیونیستی و رسانه‌های غربی با استفاده از امکانات رسانه‌ای، جنگ دیگری هم راه انداخته‌اند. به نظر شما رسالت هنر در این شرایط چیست و چقدر توانایی رساندن صدای مظلومان به جهان را دارد؟
جنگ جهانی رسانه‌ها سال‌هاست که در جریان است، مخصوصاً پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی از نیمه دی ماه ۱۳۹۸ در شبکه های اجتماعی آمریکایی و سایر رسانه ها، تا عملیات سیف القدس در رمضان ۱۴۰۰، تا ترور خبرنگارانی مثل شیرین أبوعاقله در ۱۴۰۲ و نیز اتفاقات گوناگون محور مقاومت تا شهادت فرماندهان مقاومت حماس و حزب الله در سالی که گذشت، در حوزه جنگ رسانه ای نیز شاهد بایکوت موضوعات مشابه و مرتبط با ایران، عراق، لبنان، یمن، سوریه و فلسطین بودیم.
پس از جنایات جنگی متعدد و نسل کشی‌های رژیم غاصب در سال گذشته، محدودیت های آزادی بیان واقعی شدت یافت و شکل نوینی از بُت دموکراسی و اخلاق و فرهنگ غربی جلوه گر شد! این نمایشگاه نگاه و نقدی حقیقی به همین مواضع داشت، هنرمندان هنرهای تجسمی در کشورهای گوناگون دنیا با توجه به بضاعت های متفاوت شان در این حیطه عملکرد مناسبی داشتند و اسیر دروغ پردازی این رسانه ها نشدند و امیدواریم در شاخه های مختلف هنر و مخصوصاً در ایران عزیز و مخصوصاً هنرمندان نسل جوان هم شاهد این هنرنمایی های آزاداندیشانه باشیم.
نظر شما