این یکی، نه مجری پرحاشیه تلویزیونی است، نه میشود مورد ناجوری درباره روابط ناجورتر و مسائل غیراخلاقی در پروندهاش پیدا کرد و نه اینکه چندان رد و نشانی در مسائل و خط و ربطهای سیاسی از او به چشم میخورد. «جارِد آیزاکمن» که بهتازگی از طرف ترامپ به عنوان گزینه ریاست «ناسا» معرفی شده و قرار است سکاندار فعالیتهای هواییفضایی آمریکا شود در نگاه اول فقط یک فعال اقتصادی و کارآفرین میلیاردی است. اما این همه ماجرا نیست.
ماجراجویی باور نکردنی
ترامپ را که میدانید، خیلیها میگویند نه آن طور که باید و شاید سیاستمدار است و نه متخصص و اهل فناوری. بیشتر معاملهگر و اهل اقتصاد و حساب و کتاب است. برای همین هم بعد از انتخاب رئیس جدید برای ناسا در شبکههای اجتماعی نوشت: «جارد مأموریت اکتشافی و الهامبخش ناسا را هدایت و راه را برای دستاوردهای پیشگامانه در حوزه علم، فناوری و اکتشاف فضایی هموار خواهد کرد. اشتیاق جارد برای پیشبرد مرزهای اکتشاف، آشکار کردن اسرار جهان و باز کردن قفل اقتصاد فضایی جدید، او را به یک گزینه مناسب برای هدایت ناسا به یک عصر جدید جسورانه تبدیل میکند».
«آیزاکمن» هم با تشکر از ترامپ گفت: «من مفتخرم که از سوی رئیسجمهور ترامپ، عنوان کاندیدا را برای مدیر بعدی ناسا دریافت کنم. من خوششانس بودم که سیاره شگفتانگیز خود را از فضا دیدم و مشتاقم که آمریکا باورنکردنیترین ماجراجویی را در تاریخ بشریت هدایت کند».
در لابهلای کلمات پیامهای این دونفر، عبارتهای: «بازکردن قفل اقتصاد فضایی» و«باورنکردنیترین ماجراجویی» نشان میدهد ترامپ قرار است سروسامانی به وضعیت اقتصادی فضا و فضانوردی آمریکا بدهد. نه اینکه فکر کنید واقعاً و آن طور که ترامپ گفته، اقتصاد فضایی این کشور به بنبست رسیده و قفل شده است. بررسیها نشان میدهد اقتصاد فضا نسبت به بقیه بخشهای اقتصادی رشد کمتری را تجربه خواهد کرد و درنتیجه سهم کمتری از اقتصاد آمریکا را شامل میشود. بررسیهای اقتصادی نیز نشان میدهد از سال۲۰۱۲ تا سال۲۰۲۱، تولید ناخالص بخش فضا با در نظر گرفتن تورم به طور میانگین هر سال ۳درصد رشد کرد، اما رشد اقتصاد سالانه ۵ درصد بوده است.
این یعنی اقتصاد فضا در آمریکا به همان سرعتی که بخشهای اقتصادی دیگر رشد میکنند، رشد نکرده است. ترامپ که زیادی اقتصادی است و از هرنوع سرمایهگذاری توقع سود بیشتر را دارد از این وضعیت به عنوان اقتصاد قفل شده فضایی یاد میکند.
دیدن زمین از فضا
آیزاکمن هم اگرچه با ۹/۱ میلیارد دلار دارایی خالص در میان میلیاردرها برای خودش آدم سرشناسی است، اما بیشتر از میلیاردر بودن، اهل فضا و فضانوردی خصوصی و تجاری است. آقای کارآفرین، خلبان و فضانورد، گذشته جالبی هم دارد. او از ۱۵ سالگی بیخیال درس و مشق و تحصیلات رسمی شده و در زیرزمین خانهشان کار و کاسبی رایانهای و فروش دستگاههای مربوط به کارت اعتباری راه میاندازد.
یکی دو سال بعد رسماً دبیرستان را رها میکند و در یک شرکت به عنوان تکنسین مشغول به کار میشود، چند سال بعد سر از دانشگاه هوانوردی درمیآورد و در حالی که شرکت خصوصیاش به سودآوری عجیبی رسیده، تشکیلات هوانوردی و آموزش خلبان خصوصی راه میاندازد تا افراد نیروی هوایی آمریکا را آموزش دهد. خیلیها از این تشکیلات او به عنوان اولین نیروی هوایی خصوصی جهان یاد کردهاند.
در کنار فعالیتهای تجاری هوایی، رایانهای و... در زمینه غذا، تولید مواد غذایی و همچنین رستورانداری هم شرکت راه میاندازد تا از چند سال پیش به باشگاه میلیاردرهای جهان وارد شود. همه اینهایی که گفتیم خیلی به فضا و فضانوردی ربط ندارد اما جالب است بدانید آیزاکمن پیشینه خوبی هم در فعالیتهای فضایی دارد و به قول خودش افتخار و تجربه این را دارد که از فضا، سیاره زیبای زمین را ببیند.
بالاتر از امروز
برای زدن ردّ فعالیتهای فضایی آیزاکمن باید برگردید به سه سال پیش و همچنین به پروژههای «اسپیس ایکس». بهمن سال۱۴۰۰ «ایسنا»ی خودمان نوشت: «اسکات پوتیت، سارا گیلیس و آنا منون به همراه جارد آیزاکمن، چهار فضانورد مأموریت خصوصی «پولاریس داون» متعلق به شرکت اسپیسایکس که سال جاری به مدار پرتاب میشود، خواهند بود». جارد آیزاکمن اعلام کرد قرار است اواخر سال۲۰۲۲ سوار بر کپسول کرو دراگون به مدار بالای زمین سفر کند.
این مأموریت آغازی برای برنامه پولاریس خواهد بود که هدف آن انجام پروازهای فضایی انسانی و تأمین بودجه برای مواردی در زمین است.
آیزاکمن به فضا رفت و جزو نخستین فضانوردان بخش خصوصی شد که در فضا پیادهروی هم کرده و سالم به زمین برگشته است. آخرین بار هم خردادماه امسال بود که خبر رسید آیزاکمن یک پیشنهاد چرب را برای مأموریت خدمترسانی به «تلسکوپ فضایی هابل» ارائه کرده بود.
«هابل» به دلیل پیر شدن تقریباً از کارافتاده شده بود و دانشمندان برای احیای آن از شرکتهای مختلف بخش خصوصی ایده خواسته بودند.
آیزاکمن هم گویا جدیترین پیشنهاد را داده بود که درنهایت مسئولان ناسا با سبک و سنگین کردن، آن پیشنهاد را نپذیرفته و با ردیف کردن دهها دلیل علمی و اقتصادی ضمن تشکر از آیزاکمن، پیشنهادش را رد کرده و گفته بودند فعلاً قید تقویت هابل را زدهاند. این را هم بگوییم که سفر سال ۲۰۲۱ آیزاکمن به فضا و پیادهروی فضایی درواقع اجرای بخشی از پیشنهاد کمک به «هابل» بود و او میخواست تواناییهای خود و سرمایهاش برای پیادهکردن طرحهای مختلف فضایی را به رخ ناسا بکشد.
اگرچه در این زمینه چندان موفق نشد اما حالا که ترامپ ناسا را در اختیار او گذاشته است اصلاً بعید نیست که آیزاکمن دنباله برنامههایش را بگیرد، طرحهای بلندپروازانه خودش و ایلانماسک را تقویت کرده، به قول خودش بزرگترین ماجراجویی تاریخ بشر را رقم زده و قفل اقتصادی مد نظر ترامپ را باز کند. با این حساب چه بسا بشود بهزودی در باشگاه میلیاردرهای جهان نام آیزاکمن را خیلی بالاتر از جایی که امروز هست، دید!
نظر شما