شهرستان مرزی بندر آستارا با ۲۰۰ کیلومتر فاصله از مرکز استان گیلان و داشتن ۵/۳۸ کیلومتر مرز مشترک خشکی، رودخانه‌ای و ریلی با کشور جمهوری آذربایجان و همچنین آمیزه‌ای از جذابیت‌های گردشگری به قطب گردشگری- مرزی شمال ایران تبدیل شده است.
این شهرستان مرزی گیلان که از جاده و نوار مرزی زیبا و دیدنی بهره‌مند است، سرسبزترین نقاط جنگل‌های هیرکانی خزری - مرزی ایران را در خود جای داده و به دلیل داشتن سواحل ماسه‌ای زیبا و مرز دریایی و ریلی با کشور آذربایجان و کوهستان زیبا و پرپیچ و خم گردنه حیران که در جاده آستارا به اردبیل قرار دارد، از آوازه بسیاری در میان طبیعت‌دوستان برخوردار است.
بندر آستارا در واقع نزدیک‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین مسیر تجارت و حمل و نقل کالا میان آسیا، آفریقا و اروپا برای تخلیه و بارگیری کشتی‌هاست که پس از تصمیم هیئت دولت در سال ۱۳۸۷ به سازمان بنادر و دریانوردی واگذار و سپس در واپسین روزهای سال ۱۳۹۳، دولت دستور ایجاد منطقه ویژه اقتصادی بندر آستارا را صادر کرد تا امکان حضور در مبادلات دریای خزر به ویژه صادرات و واردات کالاها از این بندر قدیمی استان فراهم شود.
جایگاه فراموش شده
این بندر پس از گذشت سال‌ها و تصمیم‌های فراوانی که برای توسعه آن گرفته شده هنوز نتوانسته جایگاه واقعی خود را بدست آورد در حالی که می‌توانست نقش غیرقابل انکاری در اشتغال‌زایی، درآمدزایی و توسعه همه‌جانبه منطقه ایفا کند.
این بندر در سال‌های اخیر با مشکلات زیرساختی در حوزه لایروبی و حوضچه بندری مواجه شده که مانع ورود کشتی‌های بزرگ تجاری دریای خزر به این بندر می‌شود در حالی که بندر آستارا یکی از کریدورهای مهم ترانزیت، صادرات و واردات شمال کشور محسوب می‌شود اما حجم رسوبات و مشکلات منجر به تعطیلی هشت ماهه بندر شد.
به گفته فرماندار آستارا، تمامی بنادر حوزه دریای خزر امروز با مشکلات ناشی از کاهش سطح آب دریا، کاهش عمق حوضچه‌ها و در نتیجه مشکلات اساسی در پهلوگیری کشتی‌ها مواجه هستند و باید فکری اساسی در این زمینه شود
حرف و حدیث‌های بسیار درباره تعطیلی این بندر مهم استان، پای سازمان بازرسی استان را به این بندر باز کرد؛ احمد آقایی، بازرس کل استان گیلان در شهریور و مهر ماه امسال در سفر به شهرستان آستارا وضعیت بندر را از نزدیک مورد بررسی قرار داد و بر لایروبی این بندر مرزی و بازگشایی آن پس از هشت ماه تعطیلی تأکید کرد.
لایروبی بندر
رئیس کل بازرسی گیلان در مهر ماه امسال در جمع اصحاب رسانه آخرین وضعیت بندر آستارا را مورد اشاره قرار داد و گفت: برای بازگشایی بندر آستارا فرصت دو ماهه به متولیان داده شد که خوشبختانه اکنون در مراحل پایانی لایروبی قرار دارد.
احمد آقایی با بیان اینکه بسیاری از ظرفیت‌های صادراتی بندر آستارا با غفلت‌های صورت گرفته برخی مسئولان از بین رفته است، بیان کرد: در بندر آستارا علاوه بر تأکید بر جمع‌آوری رسوب و لایروبی، سطح فعالیت بندری را نیز خواستار شده‌ایم.
رئیس کل بازرسی گیلان در سفر به آستارا با اشاره به سیاست‌های توسعه دریامحور طبق منویات رهبر معظم انقلاب گفت: باید تسهیل و توسعه سرمایه‌گذاری و مشارکت داخلی و خارجی با ایجاد زیرساخت‌های لازم نرم‌افزاری و سخت‌افزاری صورت پذیرد و یکی از راه‌های آن، استفاده کامل از ظرفیت‌های اسکله بندر آستارا خواهد بود.
به گفته آقایی، این همان بند ۹ سیاست‌های کلی توسعه دریامحور است که به موضوع حمایت از سرمایه‌گذاران بومی و محلی در طرح‌های توسعه‌ای و حمایت از فعالان اقتصادی و بنگاه‌های کوچک و متوسط جوامع محلی در حوزه‌های مختلف از جمله صیادی، کشاورزی، صنعتی و گردشگری اشاره دارد و توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ شده است.
وی ضمن اشاره به قرارداد شرکت کاوه با اداره کل بنادر و دریانوردی تأکید کرد: اصلاح و تجدیدنظر در مفاد قرارداد مستلزم ایفای تعهدات قبلی طرفین بوده که می‌بایست پس از ارزیابی کامل و بررسی دقیق انجام پذیرد در غیر این صورت اقدام قانونی در دستور کار قرار خواهد گرفت.
استفاده از ظرفیت‌های بندر برای توجیه فعالیت اقتصادی سرمایه‌گذار از دیگر موارد مورد تأکید وی بود؛ چراکه در صورت عدم توجه سرمایه‌گذار، ما بازارهای منطقه را از دست خواهیم داد ضمن اینکه فعالیت کامل بندر مرزی آستارا در حوزه اقتصاد مقاومتی و مقابله با تحریم‌های ظالمانه دست برتر برای کشور برای مقابله با تهدیدها خواهد بود.
مشکلات آستارا
هادی حق‌شناس، استاندار گیلان نیز در سفر به شهرستان آستارا به موضوع اسکله و بندر آستارا و برخی مباحث مطرح شده درباره غیراقتصادی بودن این بندر اشاره کرد و گفت: مرز آبی ما در شهرستان آستارا یکی از مهم‌ترین مرزها و بنادر کشور و یک ظرفیت مهم برای استان است و باید در کنار مرز ریلی و زمینی برای تقویت نقش این اسکله و بندر در حوزه تجارت اقدام‌های عملی انجام شود؛ در واقع عقب‌نشینی ۵/۲متری آب دریای خزر در دو دهه اخیر آن را با مشکلاتی مواجه کرده است.
به گفته وی؛ این عقب‌نشینی آب دریا در بنادر شمالی مشهود است که برای حل آن باید راهکارهای مناسبی تدبیر شود.
مسئولیت و کار در این بندر بر عهده شرکت خصوصی است که باید موارد قراردادی آن‌ها بررسی شود که چه تعهداتی دارند و چه اقدام‌هایی باید انجام دهند در عین حال از اداره کل بنادر و دریانوردی انتظار است این بندر به سرعت لایروبی شده و زمینه تردد و پهلوگیری کشتی‌ها در آن فراهم شود.
تعطیلی بندر
محمدرضا شهاب‌زاده، فرماندار آستارا نیز در گفت‌وگو با تسنیم به تشریح آخرین وضعیت بندر آستارا پرداخت و اظهار کرد: کاهش آب دریای خزر و انباشت رسوبات در دهانه ورودی حوضچه این بندر از مهم‌ترین عوامل تعطیلی چند ماهه بندر آستارا و اسکله بود اما با پیگیری‌هایی که در سطح شهرستان، استانداری و سازمان بازرسی انجام شد در نهایت لایروب یاسین توسط اداره کل بنادر و کشتیرانی در منطقه مستقر و در حال لایروبی است.
وی با بیان اینکه شرایط آب و هوایی و دریایی سبب بروز مشکلاتی شده است، افزود: استاندار هم تأکید بر بازگشایی مجدد بندر داشت تا در کنار کاهش مشکلات ترافیکی موجب افزایش اشتغال و درآمدزایی در این شهرستان شود؛ چراکه بندر آستارا ظرفیت بزرگی بوده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
به گفته فرماندار آستارا، تمامی بنادر حوزه دریای خزر امروز با مشکلات ناشی از کاهش سطح آب دریا، کاهش عمق حوضچه‌ها و در نتیجه مشکلات اساسی در پهلوگیری کشتی‌ها مواجه هستند و باید فکری اساسی در این زمینه شود و در حال حاضر در حال رفع مشکلات بندر آستارا هستیم تا مجدداً تردد در این بندر صورت بگیرد.
نظر شما