به گزارش قدس خراسان، دی ماه محمد اتابک، وزیر صمت در نشست شورای برنامهریزی و توسعه خراسان رضوی که با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی در تربتحیدریه برگزار شد، گفت: گرچه ۵۳ شهرک صنعتی در خراسان رضوی وجود دارد؛ ولی این شهرکها باید مزیت اقتصادی ایجاد کنند.
به نظر میرسد این گفته وزیر به این موضوع برمیگردد که خراسان رضوی شاهد فعالیت گسترده بخش خصوصی در زمینه صنعت و معدن است که موجب شده در جایجای آن شاهد ایجاد و استقرار صنایع مختلف باشیم. بنابراین، این پرسش مطرح است چه مزیتهایی سبب میشود صنایع به جای استقرار در مناطق پراکنده، در شهرکها و نواحی صنعتی مستقر شوند.
مزایای استقرار در شهرکهای صنعتی
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی در تشریح این موضوع و در گفتوگو با خبرنگار ما میگوید: تلاش کردهایم در بحث ایجاد شهرکهای صنعتی براساس مزیتهای اقتصادی به خصوص تقاضامحور پیش برویم.
جعفر فرشچی ادامه میدهد: انتخاب زمین یکی از موضوعات مهم در ساخت شهرک صنعتی به شمار میرود به گونهای که مکانیابی خوبی برای استقرار صنایع صورت میگیرد تا صاحبان صنایع و فعالان اقتصادی به سمت و سوی استقرار در این شهرکها حرکت کنند. در صورتی که یک واحد صنعتی بخواهد خارج از شهرک صنعتی مستقر شود، باید برای کسب انواع مجوزها و امکانات به دستگاههای متفاوتی مراجعه کند که این موارد در شهرکهای صنعتی تسهیل شده است.
وی مستثنا بودن از قوانین شهرداریها و صدور رایگان پایانکار را از مزایای استقرار در شهرکهای صنعتی میداند و میافزاید: ایجاد ساختمان و صدور پایانکار در کوتاهترین زمان ممکن انجام میشود و هنگامی که واحدهای صنعتی هر شهرک به یک حد برسند و تعداد واحدهای به بهرهبرداری رسیده ۵۰ درصد قراردادهای ما باشند، این واحدها را واگذار میکنیم تا مدیریت و راهبری شهرک در دست بخش خصوصی باشد.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی تصریح میکند: استقرار واحدهای صنعتی در شهرکها و نواحی صنعتی مزیتهایی دارد که اگر واحد صنعتی و فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران بخش صنعت به آن آشنایی داشته باشند، بیشک به سمت شهرکهای صنعتی میآیند و امیدواریم همانطور که فعالان اقتصادی به سمت شهرکهای صنعتی میآیند، دولت نیز در بحث ایجاد زیرساختهای شهرکهای صنعتی هم از لحاظ اعتباری و هم از لحاظ تخصیص انرژی کمک کند که هر دو با هم رشد تولید و اشتغال را به دنبال داشته باشند.
فرشچی در خصوص ارائه خدمات دستگاههای خدماترسان میگوید: دستگاههای خدماترسان براساس وظایف ذاتی که دارند، باید برای تأمین آب، برق و گازی که این شهرکها مورد نیازشان است، کمک کنند و اگر واحدهای خدماترسان کمک نکنند و ما این امتیازات، مزایا و مشوقهای سرمایهگذاری را در شهرکها ایجاد نکنیم، بیشک بدانیم واحدهای صنعتی به صورت پراکنده در سطح کشور پخش میشوند که هزینههای زیادی را در بخش اقتصاد و صنعت تحمیل میکند.
وی عنوان میکند: کمک نکردن دستگاههای خدمترسان سبب میشود مزیت استفاده از شهرک صنعتی از لحاظ هزینهها افزایش پیدا کند و مدیران صنایع در برآورد هزینهها به این نتیجه برسند که خارج از شهرک، فعالیت آنها هزینه کمتری دارد. طبق قانون، دستگاههای خدماترسان موظف هستند تا ورودی واحدهای صنعتی، این خدمات را ارائه کنند؛ اما در حال حاضر تا ورودی شهرکهای صنعتی خدمترسانی را انجام میدهند. اگر ما بخواهیم در بحث تأمین شبکههای مورد نیاز گاز، برق یا آب ورود پیدا کنیم، بیشک هزینههای تأمین آب و گاز واحدهای صنعتی افزایش مییابد که قابل توجیه نیست و این سبب میشود صاحبان صنایع برای سرمایهگذاری به صورت پراکنده در کنار واحدهای مسکونی یا معادن خود رغبت داشته باشند.
فضاهای شهرکهای صنعتی، نیازمند بازبینی
در تشریح این موضوع، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی خراسان رضوی در گفتوگو با خبرنگار ما میگوید: در داخل شهرکهای صنعتی بهتر است فضا براساس نیازها و محصولات تولیدی استان باشد. در حال حاضر برخی از فضاهای داخل شهرکهای ما متقاضی کمتری دارد و شرکت شهرکها باید این موارد را برای تأمین فضاهای مورد نیاز سایر صنایع بازبینی کند.
عبدالله یزدانبخش وجود امکانات زیرساخت به ویژه در زمینه پسابها، فاضلابها و فضای سبز را که از مسائل مهم زیست محیطی به شمار میرود، یکی از مزیتهای شهرک صنعتی میداند و ادامه میدهد: مهمترین موضوع، تمرکز واحدهای صنعتی در یک مکان است به شرط آنکه بتوان امکانات ارتباطی و انرژیهای مورد نیاز و ارتباطات جادهای را تأمین کرد. موضوعات آب، دسترسی به انواع حمل و نقل جادهای و ریلی باید به گونهای باشد که مزیتهای بالفعل شهرکهای صنعتی را بالا ببرد و از موارد دیگر که مزیت شهرک صنعتی را افزایش میدهد، تخصیص تخفیف مالیاتی و تأمین اجتماعی به صنایع مستقر در شهرکهای صنعتی است. پیشبینی وجود قطار شهری برای رفتوآمد نیروی کار میتوانست یکی از مزیتهای شهرکهای صنعتی باشد که به آن پرداخته نشده است. در مجموع میتوان گفت شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی و کشور کارهایی با مزیتهای قابل را به نسبت مناطق برنامهریزی شده انجام دادهاند؛ اما همزمان دستورات، توصیهها و منابعی را برای برخی از شهرکهای صنعتی مشخص کردهاند که مزیت ندارند.
معضل نبود بودجه برای نگهداری شهرکهای صنعتی استان
وی در مقایسه شهرکهای صنعتی استان با سایر نقاط دنیا میگوید: در کشورهای پیشرفته بهترین و مناسبترین امکانات به شهرکهای صنعتی و واحدهای مستقر در آن داده میشود تا سرمایهگذاران جذب شوند که از جمله آن میتوان به تخفیفهای مالی، هزینهها، استقرار شهرک در نقاط دارای آب و هوای مناسب و ایجاد مسکنهای مناسب نیروی کار در نزدیکی شهرکهای صنعتی برای سهولت در رفت و آمد و نزدیکی به خانوادهها اشاره کرد تا ۶۰ درصد هزینه نیروی کار که صرف مسکن میشود، کاهش پیدا کند.
یزدانبخش ادامه میدهد: در دنیا همان امکاناتی که به شهرکهای دولتی میدهند، به شهرکهای بخش خصوصی هم داده میشود؛ اما در استان ما این مورد محقق نشده است. جادهها، دسترسی به امکانات ریلی، شرایط آب و هوایی، زیرساختها، داشتن بودجه کامل و مورد نیاز برای نگهداری شهرکها که نبود آن از معضلات شهرکهای صنعتی ما به شمار میرود، همه و همه دست به دست هم میدهند تا یک شهرک ساخته و سرمایهگذاری و صنعتی شدن در آن کامل شود که در این موارد از کشورهای دیگر دورتر هستیم.
وی به تکمیل شدن شهرکهای صنعتی توس، مشهد، چناران، خیام و دیگر شهرکهای استان در طول زمان اشاره میکند و توضیح میدهد: مهمترین اشکال شهرکهای ما این است که به طور مثال باید زمان بسیار طولانی بگذرد تا کامل شود و نشان میدهد سرمایهگذاری که دولت میخواهد در این شهرکها انجام دهد، بسیار دیر محقق میشود. بنابراین براساس سن و سابقه و به عنوان الگو باید دید شهرک شماره ۵ یا همان خادمالرضا(ع) در چه زمانی کامل میشود.
خراسان رضوی مزیتهای فراوانی دارد که توسعه صنایع و واحدهای تکمیلی آن نیازمند حمایت دولت از شهرکهای صنعتی است و صرف گفتن ایجاد مزیت اقتصادی در شهرکهای صنعتی، کار پایان نمیپذیرد و حمایتهای دولتی حرف اول و آخر را میزند. کاش آقای وزیر و سایر مسئولان مربوط بگویند راهکار عملیاتی و اجرایی آن چیست؟
مزایای استقرار در شهرکهای صنعتی
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی در تشریح این موضوع و در گفتوگو با خبرنگار ما میگوید: تلاش کردهایم در بحث ایجاد شهرکهای صنعتی براساس مزیتهای اقتصادی به خصوص تقاضامحور پیش برویم.
جعفر فرشچی ادامه میدهد: انتخاب زمین یکی از موضوعات مهم در ساخت شهرک صنعتی به شمار میرود به گونهای که مکانیابی خوبی برای استقرار صنایع صورت میگیرد تا صاحبان صنایع و فعالان اقتصادی به سمت و سوی استقرار در این شهرکها حرکت کنند. در صورتی که یک واحد صنعتی بخواهد خارج از شهرک صنعتی مستقر شود، باید برای کسب انواع مجوزها و امکانات به دستگاههای متفاوتی مراجعه کند که این موارد در شهرکهای صنعتی تسهیل شده است.
وی مستثنا بودن از قوانین شهرداریها و صدور رایگان پایانکار را از مزایای استقرار در شهرکهای صنعتی میداند و میافزاید: ایجاد ساختمان و صدور پایانکار در کوتاهترین زمان ممکن انجام میشود و هنگامی که واحدهای صنعتی هر شهرک به یک حد برسند و تعداد واحدهای به بهرهبرداری رسیده ۵۰ درصد قراردادهای ما باشند، این واحدها را واگذار میکنیم تا مدیریت و راهبری شهرک در دست بخش خصوصی باشد.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی تصریح میکند: استقرار واحدهای صنعتی در شهرکها و نواحی صنعتی مزیتهایی دارد که اگر واحد صنعتی و فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران بخش صنعت به آن آشنایی داشته باشند، بیشک به سمت شهرکهای صنعتی میآیند و امیدواریم همانطور که فعالان اقتصادی به سمت شهرکهای صنعتی میآیند، دولت نیز در بحث ایجاد زیرساختهای شهرکهای صنعتی هم از لحاظ اعتباری و هم از لحاظ تخصیص انرژی کمک کند که هر دو با هم رشد تولید و اشتغال را به دنبال داشته باشند.
فرشچی در خصوص ارائه خدمات دستگاههای خدماترسان میگوید: دستگاههای خدماترسان براساس وظایف ذاتی که دارند، باید برای تأمین آب، برق و گازی که این شهرکها مورد نیازشان است، کمک کنند و اگر واحدهای خدماترسان کمک نکنند و ما این امتیازات، مزایا و مشوقهای سرمایهگذاری را در شهرکها ایجاد نکنیم، بیشک بدانیم واحدهای صنعتی به صورت پراکنده در سطح کشور پخش میشوند که هزینههای زیادی را در بخش اقتصاد و صنعت تحمیل میکند.
وی عنوان میکند: کمک نکردن دستگاههای خدمترسان سبب میشود مزیت استفاده از شهرک صنعتی از لحاظ هزینهها افزایش پیدا کند و مدیران صنایع در برآورد هزینهها به این نتیجه برسند که خارج از شهرک، فعالیت آنها هزینه کمتری دارد. طبق قانون، دستگاههای خدماترسان موظف هستند تا ورودی واحدهای صنعتی، این خدمات را ارائه کنند؛ اما در حال حاضر تا ورودی شهرکهای صنعتی خدمترسانی را انجام میدهند. اگر ما بخواهیم در بحث تأمین شبکههای مورد نیاز گاز، برق یا آب ورود پیدا کنیم، بیشک هزینههای تأمین آب و گاز واحدهای صنعتی افزایش مییابد که قابل توجیه نیست و این سبب میشود صاحبان صنایع برای سرمایهگذاری به صورت پراکنده در کنار واحدهای مسکونی یا معادن خود رغبت داشته باشند.
فضاهای شهرکهای صنعتی، نیازمند بازبینی
در تشریح این موضوع، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی خراسان رضوی در گفتوگو با خبرنگار ما میگوید: در داخل شهرکهای صنعتی بهتر است فضا براساس نیازها و محصولات تولیدی استان باشد. در حال حاضر برخی از فضاهای داخل شهرکهای ما متقاضی کمتری دارد و شرکت شهرکها باید این موارد را برای تأمین فضاهای مورد نیاز سایر صنایع بازبینی کند.
عبدالله یزدانبخش وجود امکانات زیرساخت به ویژه در زمینه پسابها، فاضلابها و فضای سبز را که از مسائل مهم زیست محیطی به شمار میرود، یکی از مزیتهای شهرک صنعتی میداند و ادامه میدهد: مهمترین موضوع، تمرکز واحدهای صنعتی در یک مکان است به شرط آنکه بتوان امکانات ارتباطی و انرژیهای مورد نیاز و ارتباطات جادهای را تأمین کرد. موضوعات آب، دسترسی به انواع حمل و نقل جادهای و ریلی باید به گونهای باشد که مزیتهای بالفعل شهرکهای صنعتی را بالا ببرد و از موارد دیگر که مزیت شهرک صنعتی را افزایش میدهد، تخصیص تخفیف مالیاتی و تأمین اجتماعی به صنایع مستقر در شهرکهای صنعتی است. پیشبینی وجود قطار شهری برای رفتوآمد نیروی کار میتوانست یکی از مزیتهای شهرکهای صنعتی باشد که به آن پرداخته نشده است. در مجموع میتوان گفت شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی و کشور کارهایی با مزیتهای قابل را به نسبت مناطق برنامهریزی شده انجام دادهاند؛ اما همزمان دستورات، توصیهها و منابعی را برای برخی از شهرکهای صنعتی مشخص کردهاند که مزیت ندارند.
معضل نبود بودجه برای نگهداری شهرکهای صنعتی استان
وی در مقایسه شهرکهای صنعتی استان با سایر نقاط دنیا میگوید: در کشورهای پیشرفته بهترین و مناسبترین امکانات به شهرکهای صنعتی و واحدهای مستقر در آن داده میشود تا سرمایهگذاران جذب شوند که از جمله آن میتوان به تخفیفهای مالی، هزینهها، استقرار شهرک در نقاط دارای آب و هوای مناسب و ایجاد مسکنهای مناسب نیروی کار در نزدیکی شهرکهای صنعتی برای سهولت در رفت و آمد و نزدیکی به خانوادهها اشاره کرد تا ۶۰ درصد هزینه نیروی کار که صرف مسکن میشود، کاهش پیدا کند.
یزدانبخش ادامه میدهد: در دنیا همان امکاناتی که به شهرکهای دولتی میدهند، به شهرکهای بخش خصوصی هم داده میشود؛ اما در استان ما این مورد محقق نشده است. جادهها، دسترسی به امکانات ریلی، شرایط آب و هوایی، زیرساختها، داشتن بودجه کامل و مورد نیاز برای نگهداری شهرکها که نبود آن از معضلات شهرکهای صنعتی ما به شمار میرود، همه و همه دست به دست هم میدهند تا یک شهرک ساخته و سرمایهگذاری و صنعتی شدن در آن کامل شود که در این موارد از کشورهای دیگر دورتر هستیم.
وی به تکمیل شدن شهرکهای صنعتی توس، مشهد، چناران، خیام و دیگر شهرکهای استان در طول زمان اشاره میکند و توضیح میدهد: مهمترین اشکال شهرکهای ما این است که به طور مثال باید زمان بسیار طولانی بگذرد تا کامل شود و نشان میدهد سرمایهگذاری که دولت میخواهد در این شهرکها انجام دهد، بسیار دیر محقق میشود. بنابراین براساس سن و سابقه و به عنوان الگو باید دید شهرک شماره ۵ یا همان خادمالرضا(ع) در چه زمانی کامل میشود.
خراسان رضوی مزیتهای فراوانی دارد که توسعه صنایع و واحدهای تکمیلی آن نیازمند حمایت دولت از شهرکهای صنعتی است و صرف گفتن ایجاد مزیت اقتصادی در شهرکهای صنعتی، کار پایان نمیپذیرد و حمایتهای دولتی حرف اول و آخر را میزند. کاش آقای وزیر و سایر مسئولان مربوط بگویند راهکار عملیاتی و اجرایی آن چیست؟
نظر شما