قدس آنلاین-زینب حطیطه :جغتای نام شهری است درغرب خراسان رضوی که با مطالعه سیرسکونت آن به  آسانی می توان دریافت که بافت اولیه این شهردرابتدا شامل باغ منزل ها وکوچه باغ هایی در جنوب شهر بوده است که بعدها با مهاجرت اهالی به سطوح هموارتر ابنیه یادشده بصورت موقت وتنها در فصول گرم مورد استفاده قرارگرفته ودرسال های بعد تقریبا متروک ماندند.

گفتنی است علاوه بر منازل به جا مانده درمیان باغات جنوبی شهر وجودمسجد چهارصدساله قارزی، امامزاده سیدمحمدعلوی، تپه تاریخی به جا مانده ازدوره ایلخانیان، آسیاب های آبی متعددوگورستانی که در اطراف امامزاده سیدمحمد علوی شهر واقع شده هرکدام سندی گویا بر تمدن چندصد ساله این شهرستان است که متاسفانه  به حال خود رها شده اند و درطی سالیان گذشته با بی خردی و آگاهانه به بهانه توسعه و پیشرفت شهری مورد هجمه و تخریب قرار گرفته است که تاکنون برای حفظ و نگه داری این بناها  اقدامی نشده است.

مسجد قارزی چشم انتظار حمایت مسؤولان

کارشناس حفاظت ومرمت بناهای تاریخی جغتای درگفت وگو با خبرنگارقدس آنلاین اظهارکرد: اگر نتوانیم شهرخود را بازیابی کنیم و به احیاء بناها و بافت های تاریخی  خود بپردازیم، شهروند خود را در یک خلاء فرهنگی رها ساخته ایم که امکان چندانی برای دفاع و احیاء فرهنگ اصیل مان باقی نمی ماند.

مهدی جلالیان گفت:  مسجد قارزی به عنوان پیشانی تاریخی شهرستان جغتای است که به جرأت می توان گفت که نخستین ایستگاه گردشگران و علاقه مندان عرصه تاریخ و تمدن اسلامی است که به جغتای  سفر می کنند.

وی با بیان اینکه  این مسجد واقع در جنوب شهر جغتای که توسط قاسم خان در دوره حکومتی میر ابوالقاسم میرمراد در زمان شاه صفی اول احداث گردیده است افزود: با توجه به وضعیت ساخت وساز این بنای تاریخی که بیشتر با معماری خشتی بنا شده، جای جای آن نیازمند مرمت و باسازی است که گذر زمان و فرسایش و در نهایت تخریب، می تواند پیامدی تاسف بار برای تاریخ و تمدن این شهرستان رقم بزند.

جلالیان با اشاره به اینکه این مکان مقدس هم اکنون محل عبورو مرور مردم و احشام شده است تصریح کرد: بعد ازتخریب قلعه قارزی که تنها بنای باقی مانده از مسجد شبستانی آن یک لنگه تاق است در حال حاضر تعداد ۶برج باقی مانده که قابل بازسازی و مرمت می باشد واز ۶ برج دیگه اثری باقی نیست.

اعتباری موجود نیست

مسؤول نمایندگی میراث فرهنگی جغتای هم در گفت وگو با خبرنگار قدس آنلاین اولین شرط مرمت هر بنای تاریخی را داشتن شماره ثبت در فهرست آثار ملی دانست وگفت: تاکنون در شهرستان جغتای ۲۵بنای تاریخی شناسایی شده که فقط ۹بنا و محوطه تاریخی درفهرست آثارملی ثبت شده است.

اکبری راد  درادامه افزود: بقاع سید حسن غزنوی و تبه ملامحمد روستای آزادوار،  تپه پیش قند در حاجی آباد، امامزاده علی بن احمد خداشاهی، برج مقبره روستای ریواده، مسجد خسروشیر وتپه های تاریخی در روستای دستوران و حطیطه در فهرست آثارملی ثبت گردیده است.

وی با اشاره به اینکه درحال حاضر هیچ گونه اعتباری برای فنس و حصارکشی بناهای تاریخی  اختصاص نیافته یادآور شد: همه بناهای ثبت شده در فهرست آثارملی به غیرازبرج مقبره ریواده از حالت اضطرار خارج شده اند.

این مسؤول در پاسخ به سوال جولان شهرداری دربافت تاریخی جغتای و سکوت میراث فرهنگی اذعان کرد: طی  گفت وگویی که با شورای اسلامی شهرستان و شهرداری انجام شده قرار براین شده است که از سال آینده بناهای تاریخی موجود در جغتای  جهت جذب گردشگربا کمک شورا و شهرداری این شهرستان مرمت وبازسازی شود.

وی گفت: یکی ازمشکلات اساسی این نمایندگی کمبود نیروی انسانی است که به صورت تک نفره اداره می شود.

فرماندار از مصاحبه با خبرنگاران معذور است

متاسفانه تلاش خبرنگار ما در خصوص مشکلات بناهای تاریخی با فرماندار جغتای به رغم چندین بار درخواست حضوری از مسئول دفتر وی جهت گفت و گو مفید فایده  واقع نشد .

مسئول دفتر فرماندار جغتای اعلام کرد: شخص فرماندارگفته است بدلیل نداشتن وقت و اذعان به کلافه شدن از مصاحبه با خبرنگاران از مصاحبه با آنها معذورم این درحالی است که حل بسیاری ازمشکلات بناهای تاریخی با پیگیری مدیریت شهرستان رفع می شود.