به گزارش "قدس آنلاین"؛ روز پنجشنبه (14 بهمن 1395) سنای آمریکا رکس تیلرسون را به عنوان وزیر خارجه دولت جدید آمریکا تایید کرد. دونالد ترامپ هنگام معرفی وی به گفته بود: او مدافع قوی و چشم تیزبینی برای منافع ملی و حیاتی آمریکاست. او در رقابت با نامزدهای احتمالی این پست مانند رودی جولیانی شهردار سابق نیویورک و میت رامنی فرماندار سابق ماساچوست، موفق به کسب آن شد. در ادامه به 9 نکته برای شناخت بهتر مرد شماره یک سیاست خارجی آمریکا می پردازیم.

1- چهار دهه در اکسون موبیل

تیلرسون 64 ساله متولد تگزاس است و تا پش از این در ایروینگ به همراه همسرش زندگی می‌کرد. او 4 فرزند دارد. او در سال 1975 در رشته مهندسی از دانشگاه تگزاس در شهر آستین فارغ التحصیل شد و کار خود را در شرکت نفتی اکسون موبیل آغاز کرد و پله‌های ترقی را پیمود تا اینکه در سال 2004 به عنوان رئیس این غول نفتی انتخاب شد. نشریه فوربس او را به عنوان بیستمین فرد قدرتمند سال 2015 در جهان معرفی کرد. به نوشته واشنگتن پست درآمد سالانه او در این شرکت نفتی سالانه بیش از 27 میلیون دلار بود. تیلرسون پس از جدایی از اکسون موبیل 180 میلیون دلار دریافت کرد.

2- روابط تجاری گسترده با روسیه

اکسون موبیل در سال 2011 با شرکت دولتی «روسنفت» غول نفتی روسیه قراردادی چند میلیارد دلاری امضا کرد که بر اساس آن می توانست به به ذخایر نفتی دست نخورده روسیه در قطب شمال دسترسی داشته باشد. در سال 2014 و پس از مناقشه روسیه و اوکراین بر سر جزیره کریمه و به دنبال آن تحریم های دولت آمریکا علیه مسکو، اکسون موبیل فعالیت های خود در قطب شمال را متوقف کرد. برخی تحلیلگران آمریکایی معتقدند سرمایه گذای های وی در حوزه نفتی بخصوص در حوزه انرژی روسیه، خطری بالقوه برای دیپلماسی آمریکاست و می تواند تعارضاتی جدی بوجود آورد.

3- دوستی با پوتین

در سال 2013 به دستور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، نشان دوستی به تیلرسون اهدا شد. این نشان به شهروندانی خارجی داده می شود که در راه همکاری بیشتر کشور خود و روسیه گام های اساسی و مهمی برداشته باشند. برخی سیاستمدارن آمریکایی معتقدند روابط گرم او با پوتین دردسرساز خواهد شد. سناتور مارک روبیو در جلسه بررسی صلاحیت تیلرسون از وی درباره اینکه پوتین یک جنایتکار جنگی است سوال کرد و تیلرسون در پاسخ گفت من از این عبارت استفاده نمی کنم. سناتور جان مک کین نیز با عصبانیت گفت؛ پوتین یک جنایتکار قلدر است!

4- بی‌تجربگی در عرصه دولتی

اگر چه تیلرسون تجربه ای فراوان در حوزه کسب و کار و تجارت بین المللی دارد اما در حوزه خدمات دولتی و عمومی بی تجربه است. واشنگتن پست در گزارشی نوشت بی تجربگی تیلرسون در عرصه فعالیت های دولتی، برای یک مقام رسمی در این سطح بی سابقه است. نیویورک تایمز نیز نوشت معلوم نیست او چطور می خواهد با دولت ها و ملت های دیگر ارتباط برقرار کند. برخی نهادهای مدنی در آمریکا از انتخاب وی ابراز نگرانی کرده و معتقدند او سود شرکت های بزرگ را به مسائلی مانند حقوق بشر ترجیح خواهد داد.

5- حضور در تیم رقیب

تیلرسون در رقابت های انتخاباتی درون حزبی آمریکا، در اردوگاه ترامپ نبود. وی در سال 2016 در کمیپن تبلیغاتی جب بوش و میت رامنی فعالیت می کرد. جب بوش او را به عنوان نامزد خود برای پست وزارت خارجه آمریکا معرفی کرده بود. او در یک برنامه رادیویی در این باره گفته بود؛ تیلرسون برای منافع آمریکا گزینه بسیار خوبی است. سنا این شانس را خواهد داشت که این قضیه را در جلسه بررسی خود، به بحث بگذارد.

6- می‌گوید تغییرات آب و هوایی تهدید فوری نیست

تیلرسون می گوید تغییرات آب و هوایی کره زمین یک مشکل واقعی است اما در عین حال معتقد است استفاده از سوخت های فسیلی در حال حاضر برای جهان ناگزیر است و منبع انرژی شناخته شده ای برای جایگزینی در سیاره زمین وجود ندارد. وی در جلسه تایید خود در سنا گفت؛ تغییرات آب و هوایی به اندازه کافی جدی است و باید کارهایی در این مورد انجام شود اما توانایی ما برای از بین بردن گازهای گلخانه ای و کاهش آنها بسیار محدود است و من علی رغم نظر دیگران، تغییرات آب و هوایی را یک تهدید فوری برای امنیت نمی دانم. اظهارات تیلرسون در حالی است که آمریکا بزرگ ترین تولید کننده گازهای گلخانه ای در جهان است.

7- حمایت از قرارداد مشارکت ترانس-پاسفیک

آمریکا در دوره اوباما با 11 کشور جهان (کانادا، ژاپن، مالزی، ویتنام، سنگاپور، برونئی، استرالیا، نیوزلند، مکزیک، شیلی و پرو) معاهده ای اقتصادی به نام مشارکت ترانس-پاسیفیک TPP امضا کرد که معاهده ای در راستای تجارت آزاد است. در حالی که دونالد ترامپ اعلام کرده است از این معاهده حمایت نمی کند و مخالف آن است، تیلرسون در یکی از سخنرانی های خود از این معاهده تمجید کرده و این معاهده ای برای پایان دادن به سیاست های حمایتی کشورهاست و ترکیبی از اقتصاد کشورهای پیشرفته و در حال پسرشفت است.

8- نگرانی‌های ضداخلاقی

تیلرسون سابقه ای طولانی در سازمان پیش آهنگی آمریکا دارد. این سازمان تا چند سال پیش از پذیرش همجنس بازان خودداری می‌کرد اما در سال 2013 تیلرسون به عنوان رئیس این سازمان به رفع این ممنوعیت رای داد. با این حال برخی گروه های آمریکا هشدار داده اند انتصاب وی به سمت وزارت خارجه، ممکن است موقعیت همجنس بازان را به خطر اندازد. استدلال آنها این است که اکسون موبیل در این زمینه کارنامه درخشانی ندارد!

9- رای پایین تر نسبت به همتایان پیشین

نکته آخر هم اینکه تیلرسون نسبت به 3 همتای پیشین خود رای کمتری در سنا برای کسب پست وزارت خارجه کسب کرد. وی با 56 رای موافق دربرابر 43 رای مخالف تایید شد.هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه اوباما 94 رای موافق و تنها دو رای مخالف داشت. جان کری وزیر خارجه بعدی او نیز با 94 رای موافق و 3 رای مخالف تایید شد. کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه جورج دبلیو بوش با 85 رای موافق و 13 رای مخالف تایید شده بود.