قدس آنلاین-احمد فیاض: میدان ده دی مشهد، میدان نام آشنای شهروندان مشهدی است اما کمتر کسی است که با بوستان شهدای ۱۰ دی در یکی از محلات کم برخوردار و قدیمی آشنا باشد.

ماجرا بازمی گردد به دی ماه ۱۳۵۷ و یکشنبه خونین ۱۰ دی که پس از شهادت تعدادی از جوانان غیور، مبارز و انقلابی محله بازه شیخ(هدایت‌آباد سابق)، امام جماعت مسجد فاطمه الزهرا(س) با استناد به دستور امام خمینی(ره) مبنی بر این که «شهدا را در محله دفن کنید»؛ مانع می‌شود و می‌گوید: اینها شهدای محله ما هستند. همین جا دفن شوند تا همیشه کنار ما باقی بمانند.

حالا و پس از گذشت حدود ۳۸ سال از آن دوران به لطف این تدبیر و مصلحت اندیشی امام جماعت وقت مسجد، محل دفن پیکر مطهر ۳ شهید انقلابی محله پورسینا تبدیل به میعادگاه و تجدید میثاق هر روزه اهالی محله شده و جوان ترها به حماسه آفرینی و رشادت‌ها و خونفشانی جوانان انقلابی محله فخر فروخته، و مباهات می‌کنند.

محله پورسینا در حوالی شهرک شهید رجایی گرچه محله نابرخوردار و تاحدودی حاشیه ای شهر است اما با مردمی مؤمن، خداجو و انقلابی، قدمتی دیرینه در مشهد مقدس دارد. تا همین چند سال قبل، قبرستان قدیمی بازه شیخ در ابتدای پورسینای ۷ خودنمایی می‌کرد تا اینکه بنا بر تصمیم مسؤولان شهرداری مقرر می‌شود این قبرستان کهنه تبدیل به پارک محلی شود. در عین حال طی اقدام ارزشی و انقلابی، مدفن ۳ شهید واقعه ۱۰ دی ۵۷ در وسط پارک ساماندهی می‌شود و مزار شهدای حماسه ۱۰ دی شکل می‌گیرد.

حالا بوستان شهدای ۱۰ دی محله پورسینا، تنها مدفن شهدای انقلاب اسلامی در یک بافت مسکونی و محلی است که تا حدودی برای شهروندان مشهدی مهجور و غریب است. البته دسترسی محلی برقرار است و هم محلی‌های شهدا به ویژه در بهار و تابستان محفل انس و راز و نیاز در جوار این شهدای بزرگوار دارند.

در این بوستان قرائت خانه و مرکز فرهنگی آلاله‌ها نیز به نیت شهدای انقلابی دیده می‌شود که محفل کتابخوانی و اجرای برنامه‌های فرهنگی محله در مناسبت‌های مختلف آیینی و ملی است.

با گشت و گذاری کوتاه در این محله هنوز می‌توان بر دیواره‌های قدیمی شعارهای انقلابی را دید که معرف شخصیت انقلابی و شهیدپرور مردم خونگرم این منطقه است. در این میان به بوستان شهدای ۱۰ دی که می‌رسی؛ مزار ۳ شهید به نام‌های شهید سید محمد سیدی، شهید محمد علی شهریور و شهید علی اصغر معقول، زینت بخش این محله است.

بازخوانی خاطرات شهدا

ظهر یک روز سرد زمستانی است که سراغ برادر شهید، سیدی را از مسجد جامع محله تا مسجد پنج تن می‌گیرم. سید را همه می‌شناسند و از معتمدان و نیک نامان محله است. خانه وی در ابتدای پورسینای ۲۹ و یا همان کوچه شهید سیدی قرار دارد.

 وی در باره اتفاقات ۱۰ دی ۵۷ می‌گوید: البته این ۳ شهید بزرگوار از جمع ۴ نفره ای بودند که هر ۴ نفر متولد ۱۳۳۵ و در هنگام شهادت ۲۲ سال داشتند و در یک ساعت هر ۴ تن به فیض شهادت نایل می‌شوند. یکشنبه خونین برگی زرین از تاریخ حماسی انقلاب اسلامی ایران است و مدفن این ۳ شهید سند افتخار حماسه و ایثار مردم محله است.

برادر شهید سید محمد سیدی درباره برادر توضیح می‌دهد: «سید محمد» اواسط سال ۵۷ و در کوران رخدادهای انقلاب، کارگاه بافندگی را در تهران رها می‌کند و به همراه همسر و فرزندانش به مشهد می‌آیند. البته مبارزات انقلابی وی سبب می‌شود تا ساواک مغازه‌اش را ببندد.

 عصر دی ماه روبه‌روی بیت آیت‌الله شیرازی شهید می‌شود. تا ۳ روز هیچ خبری از «سید محمد» نداشتیم تا اینکه عکس وی در میان تصاویر شهدای منتقل شده به سردخانه بیمارستان امام رضا(ع) دیده می‌شود.

ساواک اجازه دفن نمی‌دهد بنابراین جنازه را به منزل می‌آورند. قرار بود تا شبانه و به صورت پنهانی جنازه را به بهشت رضا(ع) برده و دفن کنیم که امام جماعت مسجد فاطمه الزهرا(س) مانع می‌شود و می‌گوید: امام دستور داده تا شهدا در محله‌ها دفن شوند. همین باعث می‌شود که پیکر این ۳ شهید در محله دفن شود.

وی با ذکر این مطلب که «سید محمد» از شاگردان شهید هاشمی‌نژاد بود، می‌افزاید هنگام تشییع جناره؛ شهید هاشمی نژاد نیز حضور می‌یابد.

آقای رضاییان یکی از ریش سپیدان محله پورسیناست. وی درباره شهید محمد علی شهریور کامه علیا می‌گوید: «محمد علی» شاگرد صافکاری بوده، و عصرها در تعمیرگاه برادرش کار می‌کرده است. ظاهراً جلوی بیت آیت الله شیرازی با اصابت گلوله به پشت گردن شهید می‌شود. با توجه به پراکندگی اقوام و آشنایان این شهید جزئیات بیشتری در دسترس نیست

اما دیگر شهید بوستان آلاله‌ها، شهید علی اصغر معقول است. این شهید در صبح ۱۰ دی ۵۷ بر پیشانی ۲ فرزندش بوسه می‌زند و از مادر و همسر حلالیت می‌طلبد. شاهدان می‌گویند که وقتی تانک‌ها به نزدیک منزل آیت‌الله شیرازی می‌رسند؛ «علی اصغر» جلوی تانک‌ها می‌ایستد و سینه سپر می‌کند و رجز می‌خواند که «برای رسیدن به این خانه باید از روی جنازه‌ام رد شوید». این می‌شود که عوامل رژیم ستمشاهی بر روی وی آتش می‌گشایند و وی شهد شیرین شهادت می‌نوشد.

باری؛ آرامگاه این ۳ شهید انقلاب در محله پورسینا اکنون تنها مدفن شهدای انقلاب در یک بوستان شهری و محلی مشهد مقدس است که بر روی سنگ‌های مزارشان نوشته شده: ... که در راه مبارزه با طاغوت، به دست مزدوران رژیم ستمشاهی در تاریخ دهم دی ماه ۱۳۵۷ در مشهد مقدس به فیض شهادت نائل آمد.