قدس آنلاین - آنطور که می گویند هر سال ۲ هزار نفر به خارج از کشور اعزام می شوند؛رقمی که البته قابل قیاس با دهه های۶۰ و ۷۰  نیست.در آن سال ها سهم نیروی کار ایرانی از بازار جهانی کار قابل توجه بود به طوری که بخش عمده ای از نیروی کار حوزه مسکن و خدمات کشورهای حوزه خلیج فارس یا جنوب شرقی آسیا به ایرانی ها اختصاص داشت .

*اعزام ۲ هزار نفر در سال

محمد اکبرنیا؛ مدیر کل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی های وزارت تعاون،کار و امور اجتماعی در این خصوص به خبرنگار قدس    می گوید:در شرایط فعلی هر سال نزدیک به ۲ هزار نفر نیروی کار به خارج اعزام می شوند که رقم خاصی محسوب نمی شود اما با هنوز اجازه نداده ایم روند اعزام نیروی کار به خارج قطع شود .

این اظهارات در حالیست که عیسی منصوری؛معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون،کار و امور اجتماعی در اردیبهشت امسال از برنامه ریزی این وزارتخانه برای اعزام ۱۰ هزار نفر نیروی کار به خارج تا پایان دولت تدبیر و امید خبر داده بود که تحقق آن با توجه به شرایط موجود و نزدیکی به مردادماه و پایان کار دولت یازدهم بسیار بعید به نظر می رسد .

با این حال پرسش این است که چرا اعزام نیروی کار که طی سه چهار دهه اخیر به عنوان یکی از راهکارهای حل بحران بیکاری در کشور در دستور کار برنامه ریزان کشور قرار گرفته - و بر اساس برنامه های چهارم و پنجم توسعه بایستی ۱۰۰ هزار نیروی کار به دیگر کشورها اعزام شوند- تا این حد کاهش یافته است .

اکبرنیا ؛مدیر کل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی های وزارت تعاون ، کار و امور اجتماعی ریشه های این موضوع را بیشتر سیاسی می داند و می گوید:در حال حاضر شرایط برای اعزام نیروی کار چندان عادی نیست.در واقع به لحاظ کمّیت در چند سال اخیر نمی توانیم روی اعزام کار به خارج حساب کنیم.دلیل این موضوع هم علاوه بر مسایل سیاسی و محدودیت هایی که در پی اعمال تحریم ها صورت گرفته کاهش روابط عادّی ایران با کشورهای متقاضی نیروی کار است .

*دولت یازدهم در اعزام نیروی کار توفیق نداشته است

غلامرضا عباسی؛ رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران در کنار مشکلات سیاسی و وضع نامطلوب روابط دیپلماتیک از رکود اقتصادی به عنوان عامل مهمی در کاهش اعزام نیروی کار ایران به خارج یاد می کند و به "قدس" می گوید:وزارت کار و کاریابی ها یا همان بخش خصوصی طی یک دهه اخیر در اعزام نیروی کار توفیقی نداشته اند که ریشه های آنرا علاوه بر مشکلات سیاسی و روابط دیپلماتیک باید در حاکم شدن رکود اقتصادی بر بیشتر کشورهای متقاضی کار که ایران با آن ها در اعزام نیروی کار همکاری داشت، جست و جو کرد .

وی با اشاره به این که وزیر تعاون،کار و امور اجتماعی در خصوص اشتغالزایی و رفع بیکاری قول های زیادی می دهد که هیچ کدام عملی نمی شود،می افزاید:وزارت کار برای این منظور باید برنامه ریزی دقیق داشته باشد و به شاخص های اقتصاد مقاومتی توجه کند.در این صورت بحران بیکاری حل می شود و دیگر نیازی به اعزام نیروی کار به خارج نخواهد بود .

*اهداف ما محقق نشده است

با این همه با روی کار آمدن دولت یازدهم و اجرایی شدن برجام انتظار بسیاری از کارشناسان این بود که روند اعزام نیروی کار به خارج شتاب گیرد و اهداف دولت در این خصوص محقق شود اما تحوّلات سیاسی پس از برجام به گونه ای بوده که به باور برخی از کارشناسان برغم ایجاد رغبت در کشورهای پذیرای نیروی کار کارگران ایرانی و امضای توافق نامه هایی در این راستا؛ در عمل ، این اقدامات به نتیجه مثبتی ختم نشده است. 

محمد اکبرنیا ،مدیر کل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی های وزارت تعاون ، کار و امور  اجتماعی در این خصوص به خبرنگار ما می گوید: متاسّفانه چشم اندازی که برای پس از برجام پیش بینی کرده بودیم محقّق نشده است.انتظار دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی ها این بوده که با اجرایی شدن برجام سالانه حدود ۱۰ هزار نیروی کار را به خارج اعزام کنیم اما شرایط مدّ نظر ما فراهم نشده است.

حسن صادقی؛معاون دبیر کل خانه کارگر هم در این باره به خبرنگار قدس می گوید:قطعاً اجرای برجام و تعاملات سیاسی با کشورهای دیگر در اعزام نیروی کار ما به خارج تاثیر مثبت خواهد داشت که نتایج آنرا برای دو سه سال آینده خواهیم دید البته به این شرط که مشکلات ما در اضلاع یا مولفه های دیگر موضوع مثل مهارت آموزی و آشنایی با یکی از زبان های زنده دنیا و یا کشور متقاضی کار توسط نیروی کار ایرانی بر طرف شده باشد . 

*از کاریابی ها حمایت می کنیم

با این وجود پرسش این است که در شرایط فعلی وزارت تعاون ، کار و امور اجتماعی با چه ابزارها و راهکارهایی می خواهد آمار اعزام نیروی کار به خارج را افزایش دهد ؟

محمد اکبرنیا ؛ مدیر کل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی های وزارت تعاون ، کار و امور  اجتماعی در پاسخ به این پرسش به قدس می گوید:در ایران عرضه نیروی کار بیش از تقاضای بازار است به همین دلیل ورود به بازار کار جهانی ضرورت دارد،ضمن این که صنعت اعزام نیروی کار بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار در سطح جهان گردش مالی دارد .بنابر این باید از این ظرفیت استفاده کنیم و برای این منظور بر توانمندی بخش خصوصی یا همان کاریابی ها تمرکز کرده ایم به طوری که در حال حاضر بیش از ۸۰  دفتر کاریابی خارجی در سطح کشور فعال هستند  .

وی با اشاره به حمایت وزارت تعاون،کار و امور اجتماعی از انجمن و دفاتر بین المللی کاریابی در ایران می افزاید:البته در بحث اعزام نیروی کار اعتبار و بودجه خاصی به این بخش اختصاص نیافته است چون این بخش برون سپاری شده است و با توافقاتی که با وزارت امورخارجه داشته ایم مجوزهایی به کاریابی ها می دهیم تا آن ها بتوانند با همکاری این وزارتخانه دفاتری را در کشورهایی که متقاضی نیروی کار هستند دایر کنند که ان شاء ا...  تا پایان سال نخستین مجوز تاسیس دفتر در خارج داده می شود که هدفش حمایت حقوقی از نیروهای شاغل ایرانی در این گونه کشورها و همچنین بررسی نیروی کار کشور متقاضی  است.

وی در خاتمه و درباره تمدید فعالیت کارگران اعزامی به خارج می گوید:آمار دقیقی نداریم که چه تعداد از کارگران تمدید دوره می شوند یا بر می گردند.ما فقط اعزام می کنیم و در کنار آن تمهیداتی را فراهم می کنیم تا شاغلان هر وقت خواستند براحتی به کشور برگردند به همین منظور طبق قانون برای شاغلان ایرانی در خارج گواهینامه شغلی صادر می کنیم که در واقع مدرک شناسایی آن ها محسوب می شود و محاسن زیادی برایشان دارد؛ اول این که از بعضی از تخفیف های عوارض خروج یا گمرکی بهره مند می شوند. یا برای واردات برخی از دستگاه های مورد نیازشان از پرداخت عوارض معاف می شوند.ضمن این که با هماهنگی با سازمان تامین اجتماعی این افراد به هنگام حضورشان در خارج می توانند بیمه اختیاری شوند تا در زمان بازگشت از مزایای آن استفاده کنند و مستمری و یا سایر خدمات تامین اجتماعی را دریافت کنند .