قدس آنلاین-بازارچه ماست فروشان، بازارچه مسگران، بازارچه نخودچی بریزها که تنها مختص شهرضا است و یا بزازان هر یک تداعی کننده خاطراتی است که این روز ها با جایگزینی کالاهای چینی و هجرت صاحبان این مشاغل نبض سنت را در برابر تجدد کند کرده است و بخش اعظمی از این بازر به انبار تبدیل شده است.
گیوه بافی، ملکه دوزی، گلیم، جاجیم، نمد و فرش از هنرهای دستی این دیار است که چراغش در بازار و تیمچه ها سوسو می زند.
متاسفانه در حال حاضر از برخی تیمچه ها و کاروانسرا ها به عنوان انبار کالا و بار انداز استفاده می شود که در صورت بازسازی بازار این محلها رونق قبلی خود را باز می یابد.
قدمت ۹۰۰ ساله
بازار واژه‌ای فارسی است که ریشه آن در زبان پهلوی«بهاچار» است به معنای مکان قیمت‌ها و واژه بازار تقریباً در هر زبانی که این نوع بازار در آن رایج باشد کاربرد دارد.
اگرچه سنگ نوشته ای درمورد تاریخچه ی بازار شهرضا دردست نیست اما به دلیل اینکه بازار پیرامون مسجد جامع بنا شده است، تاریخچه ی احداث بازار را به همان دوره ی بنای مسجد جامع که مربوط به زمان سلجوقیان است نسبت می دهند.
وجود بازار بزرگ و قدیمی در مرکز شهررضا با قدمت ۹۰۰ساله و معماری بومی و اصیل نشان از توانمندی هنرمندان معماری در این شهر دارد.
کاروانسراهای بی مسافر
در بازار سرپوشیده شهرضا کاروانسراهای متعددی نیز وجود دارد که از این میان می‌توان به کاروانسراهای نصرالله،کربلائی عظیم، جعفرخان، شاهمنصوری، حاج سید اسماعیل و کاروانسرای چهارسوق اشاره کرد که متاسفانه به علت بی توجهی بعضی از این کاروانسراها به مخروبه تبدیل شده است.
وجود بازار بزرگ و قدیمی در مرکز شهر و در بخش های بازارآقا سیدعلی، نخود بریزها، کفاش‌ها، حاج ربیع و بازار مسگرها با معماری بومی و اصیل نشان از توانمندی هنرمندان بزرگ معمار این شهراست.
از جمله سراهای باشکوه در بازار سرپوشیده شهرضا می توان به سرای «جعفر خان»،«فخار»، «حاج ابراهیم»، «نصیریان»، «کربلایی عظیم» و «سرای علی» اشاره کرد.
وجود تیمچه های سر پوشیده نظیر تیمچه «حاج سید میرزا»، «توکل»، «رجایی »و «صالحی» نیز نشاندهنده هنر و سنت مردمان این دیار در گذشته است.
مرکز داد ستد عراق و فارس
دردوره ی صفویه این بازار به علت اینکه شهرشهرضا برسرراه عراق وفارس قرار داشته ومرکز داد ستد با ایلات قشقایی وبختیاری وتا حدزیادی با ساکنین مناطق دورمثل یاسوج ,آباده بوده است یک مرکز تجاری پررونق به حساب می آمد این وضع تا اوایل دوران پهلوی اول ادامه داشت.
بازارشهرضا برخلاف امروز که بیشتر جنبه ی دکه های فروش مصارف یومیه مردم شهرضا را عهده داراست درزمان قدیم بیشتر جنبه ی تجاری داشته که وجود کاروانسراهای وتیمچه های باقی مانده موید این مدعا است.
تجار شهرضا برطبق اسنادموجود تا اوائل دوران پهلوی اول به عبارتی تجار بین المللی بوده اند وازهندوبمبئی گرفته تا شام وحلب واستامبول وبخارا وحتی مسکو مبادلات مستمر تجاری داشته اند.
متاسفانه دردهه های گذشته به دلایل گوناگون از توسعه ورونق بازار کاسته شده ونه دیگر از تجار سابق خبری هست ونه حتی ازصاحبان حرف مشاغل ارزشمند همچون:مسگران وآهنگران و خورجین بافان وچادربافان ونمدمالان وخراط ها به طوریکه امروزه حجره های بازار بیشتر محل عرضه ی کالاهای چینی وکالاو مصنوعات مصرفی کم ارزش شده است.
بازار شهرضا بازسازی می شود
بازار شهرضا که بیش از هر چیزی نیازمند بازسازی و توجه است حال بنا بر گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان قراربر مرمت آن گذاشته شده است.
فریدون اله یاری بیان می کند: بازار تاریخی این شهرستان همواره در طول تاریخ نقش مهمی درتوسعه این شهر ایفا کرده است به گونه ای که قدمت این بازار به سده پنجم هجری قمری می رسد .
وی با اشاره به اینکه این بازار تاریخی بیش از یک کیلومتر طول دارد ادامه می دهد: دردوره های بعدی همچون صفوی وقاجار گسترش یافته است.
اله یاری اذعان می کند: طرح مرمت این بازار بزرگ تاریخی توسط اداره کل میراث فرهنگی استان تهیه وسپس طرح مرمت با مشارکت اداره کل میراث فرهنگی استان،اداره کل راه وشهرسازی وهمچنین مسئولین شهرستانی ازجمله شورای اسلامی شهر وشهرداری شهرضا در دستور کار قرار دارد.
وی با بیان اینکه شهرستان شهرضا در کنار یکی از اصلی ترین محورهای ارتباطی محور شمال به جنوب کشور قرار گرفته از این پیشینه تاریخی به عنوان یک ارزش تاریخی یاد می کند.
نظر شما