قدس آنلاین - از دیرباز آیین نوروز، آغاز سال جدید و بیداری طبیعت مورد توجه اهالی ادب بوده و آثار ارزشمندی خاصه در وادی شعر در این ارتباط خلق شده است. این در حالی است که در دوران معاصر توجه به این آیین کم شده و کمتر نویسنده و شاعری بر آن است تا در این خصوص دست به قلم ببرد.
در دوران کنونی بسیاری از کشورها چون تاجیکستان، افغانستان، آذربایجان و ازبکستان درصدد هستند آیین نوروز را در سازمانهای بینالمللی به نام خود مصادره کنند. در تقابل با حرکتهای جاهطلبانه کشورهای مذکور، متأسفانه متولیان امور فرهنگی آنچنان که شایسته است، تلاش نمیکنند و انگار ترجیح میدهند در سکوت کامل منتطر بمانند تا کشورهای یادشده به مقصود خود دست یابند. در چنین اوضاع و احوالی که هیچ سازمان نظارتی وجود ندارد تا عملکرد دستگاههای فرهنگی دولتی را رصد کند، اهالی قلم باید آستین بالا بزنند و در این باره آثار ماندگاری خلق کنند. جدای از این، میطلبد که سازمانهای دولتی و سازمانهای مردمنهاد فرهنگی جایزه ادبی نوروز را راهاندازی کنند تا جریانی تأثیرگذار ایجاد بشود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، بیشک نویسندگان و شاعران بیشماری به این وادی وارد خواهند شد و چهبسا توجه اهالی قلم و هنرمندان باعث شود تا متولیان امور فرهنگی هم به ضرورت حفظ این آیین در جامعه جهانی همت کنند. در این راستا بسیاری از آثار ادبی کهن میتوانند دستمایه خوبی برای اهالی قلم باشند. یکی از آثار ماندگار ایرانی در این زمینه، کتاب «نوروزنامه» است که به عمر خیام نسبت داده میشود. نوروزنامه به زبان فارسی و درباره پیدایش جشن نوروز و آداب زیبای آن خلق شده است و در آن، خیام اشاراتی هوشمندانه به مبدأ تقویم جلالی و کبیسههای پیش از آن دارد. لذا نگاشتن کتاب باید در حدود سال ۴۹۵ هجری قمری (۴۸۰ خورشیدی) صورت گرفته باشد. توجه به این مسئله ضروری است که توصیف و شرح حال جشن نوروز و مهرگان در کتابهای ادبی و تاریخی عربی مکرراً آمده و در ادبیات فارسی نیز پیش از خیام، در کتابهای «التفهیم» ابوریحان بیرونی و «زینالاخبار» گردیزی از آن نام برده شده اما تنها کتاب فارسی که مستقلاً درباره نوروز سخن گفته باشد، همین کتاب است. در کتاب «سبکشناسی» بهار در مورد این کتاب ارزشمند آمده است: «نوروزنامه به سبک قرن پنجم هجری تحریر یافته است و بنیاد آن بر پایه بلعمی و بیهقی است، یعنی از حیث ایجاز و عدم مترادفات و موازنه و کمداشتن لغات تازی و انشای جملههای کوتاه و زیبا از پیروان سبک قدیم است و بهطور کلی از سیاستنامه و قابوسنامه به سبک قدیم نزدیکتر است. با این حال در متن نوروزنامه، برخی خصوصیات نثر جدیدتر مانند بهکارگیری «در» به جای «اندر» و حذف افعال قرینه به چشم میخورد..».
نظر شما