محمد رضایی: هشدارهای گاه و بیگاه هم مؤثر نمی افتد و با بارش باران وغرش ابرها به یکباره صاحبخانه می‌آید-شاید دیر بیاید، اما می‌آید- و هر چیز را که سرراهش باشد در هم می‌شکند، دور می‌ریزد و نابود می‌کند. آن وقت انتظار داریم، زندگی مان تهدید نشود!
منازل روستای چنار در مسیل نابود شدند
علی بختیاری، معاون امور رسانه واطلاع رسانی سازمان مدیریت بحران کشور در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: در روستای «چنار» آذربایجان شرقی همه خانه‌ها را سیل برد چون منازل مردم در مسیل و دقیقاً در محل عبور سیل قرار داشتند. به همین دلیل همه منازل روستای «چنار» به دلیل بنا شدن در حریم روخانه نابود شدند.
وی می‌افزاید: در بحث هشدار و اطلاع رسانی، هواشناسی مسئول اطلاع رسانی است و در این سیل اخیر نیزهشدار لازم داده شد و باید مردم در این زمینه به اخبار موثق توجه بیشتری داشته باشند.
مشارکت ۱۰ درصدی مردم برای مقابله با سیل
وی با گلایه از بی توجهی برخی از هموطنانمان به هشدارها یادآور می‌شود: واقعیت این است که در ین زمینه، نارسایی‌های زیادی داریم و بر اساس تحقیق صورت گرفته، میزان مشارکت مردم برای مقابله با سیل و حوادث طبیعی در بحران‌ها زیر ۱۰ درصد است بنابراین مردم باید در این زمینه بیشتر همکاری کنند.
این مقام مسئول در سازمان مدیریت بحران کشورهمچنین تاکید می‌کند: از سوی دیگر باید مردم بدانند که در بسیاری از رویدادهای طبیعی -بویژه سیل-ها داخل اتومبیل‌ها جای امنی نیست و اگرهموطنان غرق شده در سیل آذربایجان قبل از جدی شدن حادثه از خودرو پیاده می‌شدند، حتماً جانشان را حفظ می‌کردند، ولی با ماندن درون خودرو، فقط شرایط را بدتر کردند.
با آمدن سیل چشمه‌ها و تالاب‌ها آبدار شدند
بختیاری با اشاره به اینکه در سیل، حوادث جانی قابل جبران نیست و باید مردم از این گونه رویدادها عبرت بگیرند، تصریح می‌کند: البته این رواناب‌ها مزایا و نعمت‌هایی هم داشته است؛ مثلاً چشمه‌ها و تالاب‌ها در منطقه، آبدار شدند و رودخانه‌ها برای کشاورزان برکت آوردند و ما باید در مدیریت بحران بتوانیم با هم افزایی و جلب مشارکت مردم، تهدیدهای سیل را به فرصت تبدیل کنیم.
برنامه ریزی به جای واکنش
دکتر کامران امامی رئیس کار گروه بین المللی رهیافت‌های جامع مدیریت سیلاب ستاد بحران کشور نیز به خبرنگار ما می‌گوید: در بحث نظام مدیریت بحران در کشور تصمیم‌ها باید از واکنشی به برنامه ریزی تبدیل شوند و همه سازمان‌ها و نهادها برای پیشگیری از حوادث و کاهش آسیب، پای کار بیایند.
وی با بیان آمار تلفات انسانی ۴۷ نفری در سیل اخیر می‌افزاید: طبق آمار جهانی که سیل سالی ۶۰۰۰ نفر تلفات در کشورها دارد و بر اساس جمعیت کشورمان - که یک صدم جمعیت جهان است – ما باید ۶۰ نفرتلفات داشته باشیم، اما در جمعه قبلی ۴۷ نفر (معادل حدود تلفات یک سال) عزیزانمان را از دست دادیم و باید در این زمینه بیشترمراقبت کرد.
عزم ملی برای مقابله با سیل
این کارشناس منابع آب وزارت نیرو و رئیس مدیریت سیلاب ستاد بحران کشوربیان می‌کند: متأسفانه اکثر افراد، زمان بحران به یاد کمک به حل مشکل می‌افتند و این آسیب زایی را بیشتر می‌کند و آنچنانکه باید و شاید ما در بین سازمان‌ها و نهادهای مسئول، عزم ملی برای مقابله با سیل نداریم.
او با تأکید بر بهره گیری از تجربیات دیگر کشورها و آخرین رهیافت‌های بین المللی در این زمینه می‌افزاید: روش‌های غیرسازه‌ای مقابله با سیلاب، اقدام‌های مدیریتی مؤثر در مدیریت سیلاب و ایجاد هم افزایی برای کاهش ریسک سیل را باید در همه ستادهای مدیریت بحران به مسئولان و نیز امدادگران آموزش داد البته در این زمینه گام‌های نخست در حال برداشته شدن است.
جابه جا کردن سنگ ۵۰ تنی با سیل ۳۰ سانتی‌متری!
دکتر امامی بیشترین تلفات سیل را سرنشین خودروها دانسته و با اشاره به توان و قدرت خارق العاده سیلاب‌ها در کشور می‌گوید: مردم باید بدانند که جریان سیل با آب زلال رودخانه‌ای تفاوت دارد و یک سیل ۳۰ سانتی‌متری می‌تواند براحتی با جابه جا کردن سنگ‌های ۱۰ تا ۵۰ تنی به تخریب و انهدام هر آنچه در مسیرش قرار دارد، بپردازد بنابراین هرگز نباید برای عبور از سیل ریسک کنند.
رئیس کارگروه مدیریت سیلاب سازمان مدیریت بحران، در ادامه می‌گوید: باید افزون بر نقشه‌های بارش، وقوع سیلاب را هم پیش بینی و بر روی نرم افزار و مغز افزارها سرمایه گذاری کرد، هشدار سیلاب را فعال ساخت و همزمان آگاهی مردم را بالا برد و این امر مهم، نیازمند همکاری بین بخشی دستگاه‌های مسئول و نهادهای آموزش عمومی با سازمان مدیریت بحران کشور است.
وی با بیان اینکه مثلاً سد عباسی که در نزدیکی طبس حدود ۵۰۰ سال پیش ساخته شده، نشان دهنده آینده نگری نیاکان ما بوده است، می‌گوید: باید برای کاهش آسیب سیل رسانه ملی و جراید تلاش کنند، اما در این زمینه خلأ داریم و این به افزایش تلفات انسانی ومنابع ملی می‌انجامد.
بی توجهی اتوبوس به هشدار پلیس وغرق شدن مسافران
دکتر امامی با ذکر نمونه‌ای از ناآگاهی درباره قدرت سیل با اشاره به سیل سال ۸۱ در جاده گلستان می‌گوید: در آن حادثه، سیل آمده بود و پلیس راه، چند روز راه را بسته بود، اما یک اتوبوس بدون توجه به هشدارها به جاده پر از سیل وارد شد و ۲۰ نفر مسافر بی‌گناه در سیلاب وگل و لجن غرق شدند. یا در برخی اماکن و مناطق سیلخیز می‌توان از سامانه پیامکی برای هشدار استفاده کرد، اما تلویزیون ما روی آموزش، کار نمی کند. بنابراین مردم نمی دانند که تمام بارندگی میانگین یک سال حتی در یک روز ممکن است، رخ دهد و یا سیل با زمان بارش ۱۰ دقیقه‌ای می‌تواند، چندین خودرو سواری را براحتی ببرد!
اطلاع از حادثه ساز بودن بارش‌های آسمانی
یوسف حیدری اسد، کارشناس و مدرس امدادگری سیل نیز به خبرنگارما می‌گوید: باید با هم افزایی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها روی آموزش بیشترمردم کار شود، و مردم با حادثه ساز بودن بارش‌های آسمانی آشنا شوند.
وی می‌افزاید: باید در نقاط خطرپذیر سامانه‌های خاص پیش بینی وهشدار سیلاب را فعال کنیم، و دولت حتی برخی خانه‌ها را- که در مسیل ساخته شده اند- بخرد و خراب کندالبته در همه این زمینه‌ها راهکار حقوقی داریم ولی قانون حریم رودخانه‌ها نیزعادلانه اجرا نمی شود و اگر قانون کارآمدی هم باشد، توان اجرایی آن وجود ندارد.
وی دور کردن سیل از مردم با سد و کانال و سیل بند و دور کردن مردم از سیلاب را دو راهکار مهم برای پایان دادن به تلفات سیل دانسته و می‌گوید: باید امکان تخلیه مردم با قلع و قمع خانه‌های رودخانه‌ای و ایجاد نقاط امن فراهم شود.
حیدری اسد در ادامه تأکید می‌کند:همچنین درشرایط اضطراری وقتی میزان آب یک رودخانه و کال از تراز خاصی گذشت، حتماً باید خانه‌ها تخلیه شوند ولی متأسفانه در این زمینه برنامه‌ای برای تخلیه مردم قبل از وقوع سیل و آب افتادن به منازل وجود ندارد و متأسفانه این کم توجهی آسیب‌زایی زیادی دارد.
همه مدیران کشور آموزش دیده اند
در همین حال بختیاری، کارشناس مهارت‌های امداد و نجات سازمان مدیریت بحران کشورنیز به خبرنگار ما می‌گوید: بیش از ۸۰ درصد حوادث طبیعی جهان مرتبط با آب و هوا هستند و طبیعتاً بیشترین میزان تلفات را نیزبه خود اختصاص داده اند، بنابراین باید برای آموزش و پیشگیری از تلفات، سرمایه گذاری کرد.
وی با بیان اینکه آموزش امداد و نجات عمومی و تخصصی ومردمی با هلال احمر است و صدا و سیما و رسانه‌ها هم وظیفه اطلاع رسانی دارند، می‌افزاید: در این حوزه همه مدیران کشور برای مقابله با بلایا و کار در بحران آموزش دیده‌اند و سال گذشته ۱۰۰۰ نفر از مدیران فعال درعرصه مدیریت بحران کشور برای مقابله با بحران‌ها آموزش دیده‌اند و کار آموزش مردم نیز در دستور کار دولت است.
نظر شما