عباسعلی سپاهی یونسی: فکرش را بکنید در کشورهای پیشرفته‌ای مانند کشورهای اتحادیه اروپا که پیش و بیش از ما به اهمیت محیط زیست پی برده‌اند، بر اساس آمار، هر شهروند در سال ۲۰۰ کیسه پلاستیکی استفاده می‌کند که از این مقدار کیسه پلاستیکی مصرف شده، تنها هفت درصد آن‌ها بازیافت می‌شود و بر اساس گفته متخصصان امر، اگر این وضع ادامه پیدا کند وقتی به سال ۲۰۵۰ برسیم جمعیت کیسه‌های پلاستیکی بیشتر از جمعیت ماهی‌ها خواهد بود. این یعنی یک فاجعه تمام عیار که باید برای حل آن فکری کرد.

 مشاغل سبز در اروپا

مشکلاتی از این دست باعث شد در اتحادیه اروپا طرحی به تصویب برسد که بر اساس آن باید کشورهای عضو، میزان مصرف کیسه‌های پلاستیکی خود را کاهش دهند تا بتوانند از فاجعه‌ای که در راه است، جلوگیری کنند. البته خوبی سیستم این گونه کشورها این است که تنها طرح تصویب نمی‌کنند؛ بلکه آن گونه که پیداست به بهترین شکل هم از طرح‌ها حمایت می‌شود و به اجرا در می‌آید. به عنوان مثال یکی از کارهایی که انجام می‌شود این است که با ایجاد صندوق هایی سعی می‌شود از این حرکت‌ها با کمک مالی و دیگر روش‌ها حمایت شود و نتیجه این می‌شود که در اروپا ۴ میلیون نفر در مشاغل سبز مشغول هستند و رشد این مشاغل هفت درصد در سال است؛ یعنی وقتی این کشورها با مشکلی به نام کیسه‌های زباله روبه‌رو می‌شوند از آن یک فرصت می سازند که در قالب این فرصت هم از شر کیسه‌های پلاستیکی که برای محیط زیست خطرناک است، نجات پیدا کنند و هم با جایگزین کردن مشاغل سبز، برای تعدادی نیروی کار شغل سبز ایجاد کنند و به محیط زیست هم آسیب نرسانند.

پلاستیک‌های زباله و مبارزه با آن‌ها یکی از نمونه‌هایی است که امروز در اروپا و برخی دیگر از قاره‌های جهان به مشاغل سبز ختم شده است.

 نمونه‌های وطنی مشاغل سبز

در جایی دیگر مثل ایتالیا امروز دانشمندان به دنبال آن هستند که از پسمانده دانه‌های حبوبات مانند نخود سبز، که در اروپا سالیانه مقدار زیادی از آن دور ریخته می‌شود، پلاستیک تولید کنند و در این راه به پیروزی هم رسیده‌اند. خلاصه این طرح و فعالیت دوستدار محیط زیست این می‌شود که به جای ساخت پلاستیک به شکل سنتی که ماده اصلی آن نفت است، آن‌ها محصولات پلاستیکی می‌سازند که می‌تواند مثلاً به شکل گلدان باشد و هر وقت کار شهروندان با گلدان‌ها تمام شد، آن‌ها را در خاک دفن کنند و این گلدان‌ها بعد از سه یا چهار ماه تجزیه می‌شوند و به خاک برمی‌گردند.

این دو نمونه خارجی از مشاغلی بود که امروز در دنیا به دنبال آن هستند. در کشور خودمان هم قدم‌هایی در این راه بر داشته شده است، البته دیر و کند و باید برای سرعت بخشیدن به این طرح‌ها فکری کرد. اما یکی از این طرح‌ها در حال اجرا شدن است در سوادکوه است. در قالب این طرح که تعدادی از جوانان به دنبال آن رفته‌اند این اتفاق را شاهدیم که به جای قطع کردن درختان جنگل و استفاده کردن از جنگل در شکل همیشه خود، به این نتیجه رسیده‌اند که می‌توان از این ذخیره زیست محیطی به عنوان مکانی برای جذب گردشگر استفاده کرد.

 تلاش برای حفظ جنگل‌ها

بهمن آقایی که دانشجوی دکتری است و به عنوان مدیر عامل یک تشکل گردشگری و محیط زیستی فعالیت می‌کند در گفت‌و‌گویی گفته است ۳۰ درصد درآمد تعاونی آن‌ها، صرف هزینه‌های اجتماعی و بهبود شرایط زیست محیطی منطقه می‌شود و این صرف هزینه، کمک بزرگی به حفظ و بقای جنگل خواهد کرد. این دوستدار محیط زیست همچنین گفته است: در نخستین روزهای آغاز به کار این شرکت تعاونی با اسب بیش از ۱۰ تن زباله از جنگل‌های «لفور» جمع‌آوری و به شهر انتقال داده شده است.

به گفته این فعال گردشگری، آن‌ها مجموعه‌ای از جنگل‌های بکر و آلوده را برای توسعه گردشگری در اختیار دارند اما از آنجا که مناطق آلوده تقاضای بیشتری برای حضور گردشگر دارد، تصمیم می‌گیرند که نسبت به پاکسازی این مناطق اقدام کنند. ضمن آنکه ۹۰ درصد مناطق بکرشان را نیز حفظ خواهند کرد و در معرض آمد و شد گردشگران قرار نخواهند داد، زیرا این سایت‌ها بسیار حساس هستند و نباید گردشگر به آن‌ها وارد شود. اتفاقاتی از این دست یعنی این که در کشور ما هم برخی آدم‌های خوش فکر می‌دانند که با روش‌هایی اینچنینی می‌توان هم درآمد کسب کرد و هم به محیط زیست کمک کرد.

استفاده از ظرفیت پرنده‌نگری

اگر چه ما هنوز نمی‌توانیم پرچمدار فناوری‌های به روزی مثل آن چه در اروپا یا آمریکا استفاده می‌شود، باشیم اما می‌توانیم به روش خودمان مشاغل سبز را ایجاد کنیم و ایجاد این مشاغل به سلامت محیط زیست هم کمک خواهد کرد.

وقتی کشور ما یکی از کریدورهای اصلی مهاجرت پرندگان در جهان است و حتی در بهار هم پرندگان به کشورمان مهاجرت می‌کنند می‌توان از این امکان خدادادی استفاده خوبی کرد.

وقتی مردم در جوامع محلی ما و در حاشیه تالاب‌ها و روستاها با صنعت پرنده نگری آشنا شوند و به این نتیجه برسند که پرنده می‌تواند باعث شود گردشگرهایی از داخل و خارج برای دیدن پرندگان به منطقه آن‌ها بیاند، دیگر نه تنها در فکر این نخواهند بود که پرندگان را شکار کنند، بلکه به این نتیجه خواهند رسید که افرادی که برای پرنده نگری به منطقه آن‌ها می‌آیند برای اقامت شبانه نیاز به سرپناه دارند. در کنار پناهگاه چه چیزی بهتر از اینکه گردشگر خارجی غذای محلی هم بخورد و همه این‌ها دادن خدمات به گردشگر و محافظت از سفره‌ای خدادادی به نام سفره طبیعت است.

 رونمایی از سند اشتغال سبز

دیروز در تهران و در پارک پردیسان با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و وزیر کار سند ملی اشتغال سبز رونمایی شد؛ سندی که رویکر آن اقتصاد، رفاه اجتماعی و شغل مناسب و تلاش در جهت حفظ محیط زیست است و باید امیدوار بود که در دولت آینده هم به این سند توجه ویژه‌ای بشود، چرا که برای داشتن محیط سالم و برای این که جامعه‌ای داشته باشیم که از رفاه بیشتری برخوردار باشد، ناگزیریم به مشاغل سبز توجه داشته باشیم و فراموش نکنیم همین امروز هم برای پرداختن به موضوعات زیست محیطی و مشاغل سبز دیر است تا چه بخواهیم در اجرای این مشاغل تعلل کنیم و اجرای آن را به فردا حواله دهیم.