قدس آنلاین- آقای وزیر سابق جوری حرف می زند که شما یقین کنید هنوز هم سر قول و قرارهای هسته ای اش هست! البته حالا نقش و جایگاه سیاسی ندارد اما سخت تلاش می کند از عملکرد خودش در مذاکرات ایران و 1+5 دفاع کند. « ارنست مونیز» دیروز در گفت و گو با «بلومبرگ» گفت : گزارش آژانس ، از پایبندی کامل ایران به تعهداتش حکایت دارد و این همان چیزی است که امیدوار بودیم اتفاق بیفتد... خروج آمریکا از برجام به شکل عجیبی ما را منزوی می کند زیر تا وقتی ایران به برجام پایبند است دیگر کشورهای جهان با او تعامل خواهند داشت.

همان «صالحیِ» خودمان

بخواهیم ساده و صریح معرفی اش کنیم می شود همان « علی اکبر صالحی» آمریکایی ها ! البته با پسوند «سابق» چون رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هنوز در مصدر کار است اما «ارنست مونیز» در حال حاضر سمتی در دولت آمریکا ندارد. سیاستمدار 73 ساله آمریکایی درست مثل «صالحیِ» خودمان بیشتر از سیاستمدار بودن یک دانشمند و متخصص است. او در فال ریور ماساچوست به دنیا آمد، زمان تحصیل در دوره متوسطه ، رئیس باشگاه ریاضی بود ،از کالج بوستون با درجه ممتاز لیسانس فیزیک و از دانشگاه استنفورد، در رشته فیزیک نظری مدرک دکتری اش را گرفت. در سال 1973 به دانشگاه «ام‌آی‌تی» رفت و در سال‌های 1991 تا 1995 رئیس دپارتمان فیزیک بود و مدیر مرکز شتاب دهنده خطی «بیتس» و همچنین یکی از روسای شورای پژوهشی دانشگاه ام‌آی‌تی .

برنامه از قبل چیده شده

مرد اول انرژی هسته ای آمریکا بود و چه بسا هنوز هست. این را به خاطر پیشینیه علمی و البته سیاسی اش می گویم. هرچند در ابتدای پیوستنش به جریان مذاکرات هسته ای تصور بر این بود که چون ایرانی ها «صالحی» را کنار وزیر خارجه خودشان نشانده اند ، آمریکایی ها هم تصمیم گرفته اند یک نفر با همان تخصص را همراه وزیر خارجه شان کنند. اما واقعیت این بود که حضور «مونیز» در مذاکرات هسته ای برنامه ای از قبل چیده شده بود. یعنی دستکم سوابق حضور او در رخدادهای سیاسی سالهای گذشته نشان می داد آمریکایی ها با سیاهی لشکر علمی و تخصصی به مذاکرات نیامده اند... اگر باور نمی کنید لطفاً ادامه مطلب را بخوانید...

ناگهان وسط معرکه

«واشنگتن پست» در 8 اردیبهشت سال 94 در مقاله ای «مونیز» را  سلاح مخفی آمریکا در مذاکرات هسته ای دانست و نوشت : « در ماه‌های اخیر، مذاکرات هسته‌ای آمریکا با ایران باعث شده است که فیزیکدان دانشگاه «ام آی تی،» از شغل نسبتاً پشت‌پرده و ساکتش، ناگهان به وسط معرکه و کانون توجهات رسانه‌ها پرتاب شود، دولت اوباما امیدوار است که نظرات کارشناسانه‌ او در رابطه با توافق هسته‌ای ایران، به‌ویژه در رابطه با مسائل فنی، به آن دسته از اعضای نگران و عصبیِ کنگره، اطمینان دوباره در رابطه با توافق هسته‌ای ایران بدهد».

دو دانشمند

«صالحی » و « مونیز» برای توافق بر سر آنچه «ابعاد فنی » مذاکرات نامیده می شد به این ماجرا پیوستند. سیاستمداران دو کشور و حتی رسانه های جهان می گفتند این دو  دانشمند بخوبی زبان یکدیگر را می فهمند و پیوستنشان به روند مذاکرات سرعت می بخشد. در اینکه دو دانشمند وقتی پای مسایل علمی در میان باشد ، بهتر می توانند با یکدیگر کنار بیایند شکی نیست اما آیا سوابق علمی و سیاسی این دو و میزان مهارت و درک سیاسی شان هم مانند یکدیگر بود؟ آیا زور و توان علمی و سیاسی یک طرف به طرف دیگر نمی چربید؟ برای پاسخ به این سؤال مجبورید ادامه مطلب را بخوانید...

استاد و شاگرد

شواهد نشان می دهد دانشمند ایرانی و آمریکایی یکدیگر را بخوبی می شناخته اند. اصلاً چه شناختی بالاتر از اینکه «صالحی» تحصیلکرده در کشور و دانشگاهی بود که « مونیز» در آن کار می کرد. در دهه هفتاد میلادی وقتی «مونیز» رئیس دپارتمان فیزیک دانشگاه ام آی تی بود، صالحی نیز در همین دانشگاه تحصیل می کرد و دست بر قضا چند واحد درسی را با او گذرانده بود. یعنی دانشمند ایرانی ، شاگرد «مونیز» به شمار می رفت. به جز اینها تفاوتهای دیگری هم در میان بود. از «عروسک خوش شانسی» مونیز که چهره ای شبیه «پت و مت» داشت و همه جا هراهش بود بگیرید تا جایگاهی که این دانشمند در برنامه های هسته ای کشور خودش و دیگر کشورها داشت. رویارویی با «صالحی» نخستین تجربه پیرمرد آمریکایی نبود. او مذاکره کننده اصلی با روسها پس از فروپاشی «شوروی» بود که منجر به از بین بردن ذخایر عظیم پلوتونیوم و اورانیوم روسیه شده و در پیمانهای بعدی نیز سبب شده بود سوخت هسته ای روسی با یک سوم قیمت جهانی به آمریکا صادر شود.

مو قشنگ

 وزیر سابق انرژی آمریکا که در میان رسانه ها به آقای «مو قشنگ» هم معروف است سالهای سال متولی سیاست های انرژی کشورش بوده ، مدافع سرسخت استفاده و گسترش از انرژی هسته ای است ، یا یکی دو طرح توانسته از اتلاف سرمایه های میلیاردی در کشورش جلوگیری کند و البته گاف هایی چون نشت مواد رادیواکتیو از نیروگاه «هنفورد» و پنهانکاری چند ساله آن نیز در پرونده اش دیده می شود. اینها را گفتیم تا یادمان باشد نه پیوستنش به جریان مذاکرات هستهای دو سال پیش و نه حرفهای اخیرش ، بی حساب و کتاب نیست.