قدس آنلاین- از چندماه پیش و به‌ویژه از زمان سپرده‌شدن مسئولیت ریاست سازمان سینمایی به محمدمهدی حیدریان، صحبت‌هایی مبنی‌بر تغییر فراخوان جشنواره ملی فیلم فجر در دوره سی‌وششم شنیده می‌شد. این زمزمه‌ها که هرروز بلندتر می‌شد، هیچ‌گاه به‌طور رسمی ازسوی سازمان و مدیران آن تأیید و یا رد نشد، ولی مشخص بود که جلساتی با حضور مدیران سازمان سینمایی و نمایندگانی از خانه سینما تشکیل و در آن جلسات موضوع تغییر فراخوان به بحث و تصمیم‌گیری گذاشته شده است.
با معرفی ابراهیم داروغه‌زاده به‌عنوان دبیر سی‌وششمین جشنواره ملی فیلم فجر، بار دیگر موضوع جشنواره و شکل برگزاری آن، موضوع روز سینما شد. براساس آخرین خبرها طبق فراخوان جدید جشنواره فیلم فجر که هنوز رسانه‌ای نشده، قرار است تعداد سیمرغ‌هایی که پیش از این به شاخه‌های مختلف سینمایی اهدا می‌شد، کاهش یابد که جوایز حذف‌شده بیشتر از بخش‌های فنی سینماست و استدلال نیز این است که در حال‌حاضر جشن‌های تخصصی سینمایی توسط صنوف خانه سینما برگزار می‌شوند که در آن جشن‌ها، داوری‌های تخصصی انجام می‌گیرد و جوایزی که در جشن بزرگ خانه سینما و جشن‌های صنوف داده می‌شود، اعتبار سینمایی بالایی دارند.
همچنین تغییر دیگری که قرار است در فراخوان اعمال شود، حذف بخش فیلم‌های مستند و کوتاه است. البته حضور مستندها و فیلم‌های کوتاه در جشنواره فجر چندسالی است که محل بحث است، ولی همیشه این سؤال مطرح بوده که چرا هنوز بعد از موفقیت‌های زیاد این جشنواره در جشنواره‌های خارجی، نباید این سینما به رسمیت شناخته شود و بعد از سال‌ها، بازهم برای حضورش در جشنواره فیلم فجر با کلی اما و اگر مواجه است؟ اینکه چرا این بخش از جشنواره با توجه به اهمیتی که دارد همیشه نادیده گرفته می‌شود.
به پاگرد آرامش نیاز داریم
در همین رابطه سعید کشاورز، مستندساز با ابراز نگرانی از نادیده‌گرفتن سینمای مستند می‌گوید: قصه نادیده‌گرفتن سینمای مستند در کشور ما دیگر به یک داستان تکراری تبدیل شده، هرچندکه سینمای مستند پایه‌گذار تمام اتفاقات جدید سینما بوده است؛ یعنی ما هر موفقیتی که در سینمای دنیا به‌دست آورده‌ایم، از سینمای مستند و حاصل تلاش مستندسازان بوده است، وگرنه سینمای بیلبوردی و تجاری که هیچ‌وقت نمی‌توانست سکان جریانات نو و افتخارآفرین باشد.
وی ادامه می‌دهد: همیشه این صحبت‌ها بوده و هیچ‌کدام از ما نفهمیدیم که این‌همه بی‌اعتنایی و نامهربانی و این رفتار خصمانه به این نوع از سینما به‌خصوص در جشنواره فجر و مهم‌ترین رویداد فرهنگی برای چیست؟ متأسفانه فیلم‌های مستند در جشنواره فیلم فجر همیشه بدترین ساعات نمایش را دارند؛ نه هیچ فرش قرمزی و نه حتی هیچ نشست خبری برای این نوع سینما وجود ندارد. وقتی ساعت نمایش فیلم‌ها مناسب نیست، چه توقعی از مخاطبان هست که بیایند و فیلم را تماشا کنند. بعد می‌گویند از کارها استقبال نشده است.
این مستندساز با بیان اینکه امسال هم که زمزمه‌هایی مبنی‌بر حذف بخش مستند از جشنواره فیلم فجر شنیده می‌شود، می‌افزاید: همه جشنواره‌های مهم دنیا بخش مستند، انیمیشن، فیلم کوتاه و... دارند، ولی ما می‌خواهیم این بخش را حذف کنیم؛ نمی‌دانم، شاید عده‌ای نشسته‌اند و با خود گفته‌اند حالا چون جشنواره‌ای به نام سینما حقیقت داریم، باید دیگر مستند از جشنواره فیلم فجر حذف شود. اینکه نمی‌شود! تمام جشنواره‌های مهم و درجه‌یک دنیا چند بخش را توأمان دارند.
چرا نباید مستند در جشنواره یک جایگاه محکم داشته باشد؟ ما که قدرت پردازش و تصمیم‌گیری نداریم، ولی الگوهای تعریف‌شده خوبی که از جشنواره‌های مهم دنیا داریم، چرا از آن‌ها استفاده نمی‌کنیم؟ هرچند من فکر می‌کنم اگر کار به‌جایی برسد که بخش مستند را از جشنواره حذف کنند، در یکی‌دوسال آینده خودشان دوباره به این نتیجه خواهند رسید و مستند را به جشنواره برخواهند گرداند. این‌ها متأسفانه بحث‌هایی تکراری است که ما را مدام به‌عقب برمی‌گرداند و مانع توسعه کار می‌شود. ما الان بعد از این سال‌ها به یک پاگرد آرامش نیاز داریم، ولی این بحث‌ها تعمداً تکرار می‌شود.
سینمای مستند حذف نمی‌شود!
مهدی گنجی، مستندساز اما بعید می‌داند که بخش مستند از جشنواره حذف شود و دلایل خودش را هم دارد. وی می‌گوید: من هم این داستان را شنیده‌ام، ولی بنا به دلایلی فکر نمی‌کنم این اتفاق بیفتد. چرا؟ چون اگر به آمار فستیوال‌های خارجی فیلم‌های این سینما در سال‌های گذشته نگاه کنید، تقریباً می‌توانم بگویم اگر موفقیت‌ها و حضور این سینما در دنیا بیشتر از سینمای داستانی نبوده باشد، کمتر هم نیست. اگر سینمای داستانی ما در اسکار شرکت می‌کند، ما جشنواره‌ای به نام ساندنس را در حوزه سینمای مستند داریم که ایرانی‌ها توانستند سال قبل جایزه این جشنواره بزرگ را از آن خود کنند و این موفقیت را نمی‌شود نادیده گرفت.
وی ادامه می‌دهد: من این‌ها را گفتم که بگویم ما در این سینما در کجای دنیا ایستاده‌ایم. حالا اینکه چرا آقایان تصمیم دارند این بخش جشنواره را حذف کنند، نمی‌دانم! شاید برای این است که دوستانی که جشنواره فجر را رصد می‌کنند، نگاهشان به کاخ جشنواره است که جایگاه خبرنگاران و منتقدان است. متأسفانه تعداد منتقدان پیگیری هم که سینمای مستند را پیدا کنند و پایش بایستند، خیلی کم است. کسانی‌که می‌گویند بخش مستند باید حذف شود، حتماً چشم‌شان را برروی موفقیت‌های این سینما بسته‌اند. همه جشنواره‌های مهم دنیا جوایزشان را به سینمای مستند می‌دهند. می‌گویند ما جشنواره تخصصی خودمان را داریم! مگر در فرانسه جشنواره‌ای برای سینمای مستند ندارند؟ چرا باز در جشنواره کن بخش مستند دارند و از مستندسازان تقدیر می‌کنند؟ این دلیل نمی‌شود که چون جشنواره مستقلی برای مستند هست، نباید در جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشد. چرا باید با این تصمیم، مردم را از دیدن سینمای مستند محروم کنند.
نظر شما