قدس آنلاین- گروه استان ها: انتشارات لوگوس این روزها کتاب «هویت فرهنگی و سینمای کُرد» تألیف دکتر خسرو سینا را منتشر کرده است. کتاب باقیمت ۱۹۵۰۰ تومان و در ۲۲۰ صفحه مصور و باکیفیت بسیار خوب به پیشخوان کتاب‌فروشی‌های کشور رسیده است.
دکتر خسرو سینا دانش‌آموخته سینمای دانشگاه تهران، فیلم‌ساز و عضو هیئت‌علمی دانشگاه است. و در این کتاب حاصل سا ل ها فعالیت میدانی در عرصه سینما و تئاتر و نیز تدریس و پژوهش در حوزه هنر، بالأخص با محوریت کُردها را اکنون در اختیار مخاطبانش قرار داده است.
کتاب «هویت فرهنگی و سینمای کُرد» کوششی است برای درک «ماهیت وجودی» جریان نوظهور سینمای کُرد، یا به تعبیری روشن‌تر، پرسش از وجود یا عدم وجود چنین سینمایی، نویسنده با ارائه مدلی پیشنهادی که با رویکرد شکل‌دهی ارائه‌شده است، با مبنا قرار دادن دو تحول عمده در بافتار کلی جامعه یعنی «تغییر دولت» و «توسعه اقتصادی» در دوران اصلاحات به بررسی عمده‌ترین جریانات اصلی در سینمای بعد از انقلاب اسلامی ایران و در سه دوره زمانی (جنگ، بازسازی، اصلاحات) پرداخته و به تحلیل شرایط ساختاری هر دوره و تأثیری که بر شکل‌گیری این سینما داشته‌اند پرداخته است.
مؤلف نتیجه گرفته است که بستر اصلی شکل‌گیری سینمای کُرد در ایران، حاصل گسترش تولید فیلم با مضامین قومی در دوره دولت اصلاحات بوده است. اعتراض به بدنمایی و کم نمایی کُردها در آثار سینمایی ایران و نیز ضرورت بیان «خود» از منظر «خود» یا به تعبیری ساخت فیلم در مورد کُردها توسط کارگردانان کُرد، برای پر کردن خلأ موجود، زمینه ظهور گروهی از فیلم‌سازان را فراهم ساخته است که در آثارشان به مؤلفه‌هایی چون زبان فیلم و شکل جدیدی از بیان سینمایی اهمیت بسیاری داده‌اند. قرابت و همسویی فیلم‌سازان این حوزه در کشورهای عمدتاً کردنشین با سایر فیلم‌سازان کُرد در سراسر جهان این سینمای نوظهور را به موجی منطقه‌ای تبدیل کرده است و مؤلف با جزییات فراوان به دلایل خود برای اثبات این نظریه در کتاب پرداخته است.
کتاب شامل بخش نظری مبسوطی است که مؤلف برای روشن گری و نیز ساخت بستر علمی لازم برای مباحث مطرح‌شده‌اش در جای‌جای کتاب به آن‌ها ارجاع می‌دهد اما مهم‌ترین مقوله این مباحث استناد به نظریات استوارت هال در مقوله هویت و بازنمایی است برای پاسخ به این پرسش که سینمای کُرد چه عناصری را برای برساخت خود حفظ و یا گسترش می‌دهد و در مقابل دست به طرد و یا حذف چه مؤلفه‌هایی می‌زند، یا به تعبیر بهتر هویت فرهنگی در سینمای کُرد چگونه بازنمایی و نهادینه‌شده است؟
مؤلف با اتکا به شیوه نظریه زمینه‌ای، عمده‌ترین فیلم‌های سینماگران کُرد را مورد خوانش و تحلیل قرار داده و با استناد به این مطالعه بحث هویت‌مندی را در این آثار ذیل مقوله‌هایی چون «برساخت هویت از طریق زبان- برساخت هویت از طریق حافظه جمعی- برساخت هویت از طریق سیاسی کردن بدن- برساخت هویت از طریق مکان- برساخت هویت از طریق هنر و فرهنگ‌عامه- برساخت هویت از طریق تقابل بافرهنگ دیگری» طبقه‌بندی و مورد خوانش قرار داده است. کتاب با آوردن نمونه‌های کافی و متنوعی از این مفاهیم در آثار سینماگران کُرد بحث‌های مهم و دقیقی را مطرح و تحلیل می‌کند.
کتاب «هویت فرهنگی و سینمای کُرد» شامل ده فصل و با مقدمه‌ای از دکتر فرزان سجودی استاد دانشگاه هنر تهران است که اگر تنها کتاب در حوزه سینمای کُرد نباشد بدون شک جدی‌ترین کتاب در این حوزه است.
نظر شما