به گزارش قدس آنلاین، مردم کشورهای بسیاری به زبان اسپانیایی تکلم می کنند و طبعا در بخش های فرهنگی و اقتصادی تا همکاری های سیاسی در سازمان های بین المللی دارای تاثیر بوده و هستند. از این رو برای آشنایی با این مردم که برخی تحریم های شدید اقتصادی و دخالت های نظامی خارجی را تجربه کرده اند و نیز نقد فعالیت های شبکه ایرانی  هیسپان تی وی نیاز به کارشناسی بود که بتواند به صورت مستقل پاسخگوی پرسش های ما باشد. عبدالحمید شهرابی، آگاه سیاسی و تحلیلگری است با نیم قرن تجربه مطالعاتی و فعالیت فرهنگی در خصوص کشورهای اسپانیایی زبان که عنوان هماهنگ کننده و عضو هیات موسس «کمپین بین المللی همبستگی با ایران» و بنیان گذاری «انجمن دوستی ایران و کوبا» نیز در کارنامه فعالیت هایش دیده می شود.

 شهرابی که مسئول تحقیقات و برنامه ریزی «خانه آمریکای لاتین» است و به شدت علاقه دارد تا از ظرفیت های موجود میان دو منطقه غرب آسیا با امریکای لاتین برای رشد و توسعه این کشورها استفاده شود، معتقد است سرنوشت کشورهای محروم را نمی توان از یکدیگر جدا دانست بلکه تعاملات میان آنهاست که می تواند آینده را بسازد.

با شهرابی در باره هیسپان تی وی اولین شبکه اسپانیایی زبان از خاورمیانه که در واقع تنها نماینده دیپلماسی رسانه ای ایران در کشورهای آمریکای لاتین و به عبارت دیگر، «حیاط خلوت آمریکا» است، سخن گفتیم.

اهمیت وجودی شبکه  هیسپان تی وی را در چه نکته ای می بینید؟

 شهرابی: هیسپان تی وی به عنوان اولین رسانه صوتی و تصویری از خاورمیانه که پخش خبر و تولید برنامه به زبان اسپانیایی را در دستور کار خود قرار داد، دارای اهمیت وافری است و باید توجه کنیم که این حضور در دنیایی است که هیچ ابزاری مثل رسانه  بر شکل دهی افکار عمومی تاثیر ندارد و اکثر رسانه های امروز جهان در جهت پخش اخبار کذب، شایعه، ترویج جنگ ، خشونت، نژادپرستی، توجیه بی عدالتی و دفاع از ارزش های پست فعالیت می کنند چرا که در خدمت منافع نظام سلطه هستند و توسط چنین نظام منحطی، هدایت و حمایت می شوند.

با این حال رسانه می تواند جهت عکس چنین رویکردی هم حرکت کند؛ یعنی، در خدمت پخش حقایق قرار بگیرد و به عامل روشنگری، آموزش و آماده سازی افکار عمومی برای مقابله با مشکلات و معضلات جامعه بشری تبدیل شود در نتیجه همبستگی، همدلی و  وحدت مابین ابنای  بشر را ترویج کند.

معتقدم هیسپان تی وی به منظور پاسخگویی به این هدف دوم و به عنوان رسانه بدیلی برای رسانه های مخرب افکار عمومی تاسیس شد و به همین علت چنین اقدامی مفید بوده و اهمیت ادامه فعالیت آن هم از همین واقعیت ناشی می شود.

از این رو اشاعه حقایق، یک جنبه از ارزشمندی فعالیت رسانه ای مانند  هیسپان تی وی است. البته به این معنی نیست که صرفا نقاط مثبت این رسانه دیده شود و ضعف های آن را نبینیم. این شبکه باید دایم در حال اعتلا و رشد کیفی باشد.

به راستی چه نیازی وجود دارد تا شبکه ای خاص برای ارتباط با مردم اسپانیایی زبان داشته باشیم؟

 شهرابی: به صورت تخمینی قریب به ۴۵۰ میلیون نفر در کشورهای بسیاری، به زبان اسپانیایی صحبت می کنند، از این رو اسپانیایی، دومین زبان رایج در جهان به لحاظ وسعت است. با این وصف پرسشی که مطرح است این است که آیا چنین جمعیتی نباید مخاطب ما باشد و جمهوری اسلامی سخنی برای این عده کثیر ندارد؟ در نتیجه اهمیت فعالیت  هیسپان تی وی را می توان از جوانب مختلف بررسی کرد که داشتن رسانه به زبان اسپانیایی را امری منطقی و در شرایطی لازم نشان می دهد.

به عنوان کارشناس با سابقه امریکای لاتین بفرمایید چگونه می توان بر این حوزه تمدنی گسترده، تاثیرگذاری بیشتری داشت؟

 شهرابی: این سوال مهم و نیازمند تامل است؛ تنوع برنامه ها، خلاقیت و ابتکار عمل، کار رسانه ای حرفه ای، جذب نیرو و حمایت دولت از جمله مسائلی است که می تواند دامنه تاثیرگذاری کار  هیسپان تی وی را وسیع تر کند.  ولی، این موارد برخی از ملاحظات کلی در این زمینه است. بنابراین چنین موضوعاتی باید توسط دست اندرکاران امر به طور مستمر و پیگیر مورد توجه قرار گیرد.

با این نکاتی که فرمودید طبعا شبکه های مقتدری در منطقه لاتین حضور دارند،‌ چگونه می توان با آنها رقابت کرد؟

 شهرابی: چنانکه گفته شد اکثر شبکه ها، برنامه های آلوده و مسموم به  افکار عمومی می دهند و برای اینکار از منابع عظیمی هم برخوردارند؛ منابع فراوان مالی که توسط سرمایه داران کلان تامین شود و به پشتوانه آن، نیروی انسانی و بقیه الزامات کار رسانه ای موثر فراهم می شود.  آنها همه فناوری های مربوط به حوزه ارتباطات و شیوه ها و تکنیک های هنری را برای جلب مخاطب به کار می گیرند. پس رقابت با رقیبی که این همه منابع دارد کار آسانی نیست.

با این حال می توان با آنها رقابت کرد، می توان مخاطب جویای حقیقت را جذب  هیسپان تی وی کرد و به شمار مخاطبین دائمی این شبکه افزود. البته این مهم الزاماتی نیز دارد که به برخی از آنها مانند کار حرفه ای، متنوع و با محتوا اشاره شد. صد البته همه این موارد در حالی محقق خواهد شد که دولت حمایت خوبی از این اقدام به عمل آورد.

با این وجود رسانه های مستقل از جریان مسلط جهانی هم وجود دارند، به نظر شما  هیسپان تی وی می تواند از ظرفیت های این رسانه های همسو برای هم افزایی در جهت اهداف خود بهره مند شود؟

 شهرابی: بله این یک ضرورت است که برای رقابت و مقابله با رسانه های نظام سرمایه سالاری، بهتر است میان شبکه هایی که آلترناتیو نظام سلطه هستند همکاری و هماهنگی های بسیار نزدیکی ایجاد شود.  به طور مشخص رسانه هایی چون «پرنسا لاتینا»  و «تله سور» از جمله رسانه های مهمی هستند که در زمینه پخش حقایق مربوط به منطقه آمریکای لاتین فعالیت های موثری دارند. بنابراین لازم است  هیسپان تی وی  نیز همکاری های فعلی خود با این قبیل رسانه ها را وسعت بخشد.

با توجه به این تعاملاتی که فرمودید،  بیشتر وقت  هیسپان تی وی  به تحولات امریکای لاتین اختصاص یابد یا اخبار و موضوعات ایران و خاورمیانه هم در برنامه ها باشد؟

 شهرابی: باید توجه داشت که در داخل کشورهای آمریکای لاتین، فقدان رسانه ای که اسپانیایی زبان باشد و در خصوص منطقه غرب آسیا به ویژه ایران، اخبار و برنامه تولید و در امریکای لاتین پخش کند به شدت احساس می شده و احساس می شود که  هیسپان تی وی می تواند به خوبی این خلا رسانه ای را به نفع ایران پر کند. در حال حاضر شبکه منطقه ای «تله سور» درباره آمریکای لاتین تولیدات خوبی را ارائه می دهد ولی در مورد منطقه خاورمیانه همچنان کمبود فراوانی دیده می شود. البته منابع مطمئن خبری - تحلیلی در این زمینه اندک است و به همین خاطر  هیسپان تی وی می تواند نقش موثری داشته باشد.

به نظرتان  خبرنگاران و برنامه سازان هیسپان تی وی باید از مردم منطقه امریکای لاتین باشند یا ایران ؟

 شهرابی: به نظرم نباید در این مورد خط کشی قاطع وجود داشته باشد. مهم این است که برنامه ساز اولا با مبحث برنامه کاملا آشنا بوده و به آن تسلط داشته باشد و دوم اینکه مخاطب خود را به درستی بشناسد. 

همچنین خبرنگار باید با کار حرفه ای در زمینه ارتباط موثر با مخاطب آشنا باشد.  البته واضح است که به عنوان نمونه خبرنگار نباید زبان اسپانیایی را با لکنت صحبت کند و ..... این نکات را می توان در  تجربیات رسانه های موفق بین المللی که فعالیت مشابه در منطقه لاتین دارند مثل  RT و «تله سور»  دید و بهترین تصمیمات را اتخاذ کرد تا بهترین نتایج به دست آید.

با توجه به تجربیات شبکه هایی که اشاره کردید و علم به دشوار بودن فعالیت رسانه ای در این منطقه دوردست، آیا لازم نیست وزارت خارجه به  هیسپان تی وی کمک کند ؟

 شهرابی:معتقدم این حضور رسانه ای بدون حمایت های وسیع دولتی ناقص خواهد بود. به دلیل اهمیت این فعالیت، لازم است تمامی سازمان های ذیربط حکومتی، هم حمایت کنند و هم همکاری داشته باشند.

با این اوصاف موافق هستید همانند شبکه BBC بودجه جداگانه برای شبکه های برون مرزی ایران در مجلس اختصاص یابد ؟

 شهرابی: بله، به تجربه ثابت شده که بودجه مستقل در این زمینه لازم است. مهم تر این است که نیازهای مالی کار در بودجه دیده شود و بودجه هم به فعالیت های تعریف شده با خروجی های مشخص و قابل سنجش اختصاص یابد و مسئولان ذی ربط هم در مقابل کار خود و انتظاراتی که از آنان می رود، پاسخگو باشند.