قدس آنلاین- «کار کردن در روز شنبه یا تعطیلی این روز!؟»؛ مسئه ای که اخیرا در مطبوعات رژیم صهیونیستی تبدیل به بحث روز شده است. اختلافی که اگر چه در ظاهر امر مهمی به نظر نمی آید امّا نشان دهنده وجود گسلی است که هر چند وقت یکبار فعال می شود. گرچه شکاف های متعددی در جامعه اسرائیل وجود دارد؛ اما شاید هیچ یک به عمق و خطرناکی این یکی نباشد و آن چیزی نیست جز شکاف بین حریدی ها(بنیادگرایان صهیونیست) و سکولارها.

در تورات پیرامون حفظ حرمت روز شنبه آمده است: «و در روز هفتم از همه کار خود که ساخته بود آرامی گرفت.»(سِفِر پیدایش)   یهودیان روز شنبه را روز رهایی از فرعون می دانند و برای این روز مناسک ویژه ای دارند (خواندن نماز مخصوص، خواندن سرود در کنیسه ها، خوردن غذای مخصوص روز شنبه و ...) گروهی از بنی اسرائیل از بدو صدور این دستور الهی از تعطیل کردن این روز به لطایف الحیل امتناع می کردند که در قرآن کریم در آیه ۱۶۳ سوره اعراف به این مسئله اشاره شده است: «وَاسْأَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَةِ الَّتِی کَانَتْ حَاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ یَعْدُونَ فِی السَّبْتِ إِذْ تَأْتِیهِمْ حِیتَانُهُمْ یَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعًا وَیَوْمَ لَا یَسْبِتُونَ لَاتَأْتِیهِمْ کَذَ لِکَنَبْلُوهُمْبِمَاکَانُوایَفْسُقُونَ از آنها درباره (سرگذشت) شهری که در ساحل دریا بود بپرس! زمانی که آنها در روزهای شنبه، تجاوز (و نافرمانی) خدا می‌کردند؛ همان هنگام که ماهیانشان، روز شنبه (که روز تعطیل و استراحت و عبادت بود) بر سطح آب آشکار می‌شدند؛ امّا در غیر روز شنبه، به سراغ آنها نمی‌آمدند؛ این چنین آنها را به چیزی آزمایش کردیم که نافرمانی می‌کردند!»

در واقع بنی اسرائیل برای فرار از دستور الهی مبنی بر تعطیلی کار در روز شنبه تور ماهیگیری خود را جمعه شب پهن می کردند تا ماهی ها در آن بیفتند و یکشنبه برای برداشتن آنها اقدام کنند. این مسئله همچنان محل نزاع بین یهودیان است. برای مثال لیبرمن وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در همبستگی با تجمعات علیه منع فعالیت در روز شنبه سی ام دی ماه در بازدید از سوپرمارکت های شهر اشدود طی مصاحبه ای اذعان کرد: «قانون سوپر مارکت قانونی بی معنا است.» (توضیح اینکه ۱۹ دی ماه کِنِسِت قانونی موسوم به سوپرمارکت را تصویب کرد که طبق آن مشاغل برای کار در روز شنبه باید علاوه بر مجوز شهرداری های منطقه از وزارت امور داخلی اسرائیل کسب مجوز کنند.) 

 حریدی ها همان یهودیان متعصب و ارتُدُکس جامعه اسرائیل هستند که طبق یک برآورد حدود ده درصد از جمعیت سکنه سرزمین های اشغالی را تشکیل می دهند و در مقابل حدود نیمی از مردم اسرائیل خود را غیر مذهبی دانسته اند. یهودیان ارتدکس همان بنیادگرایان مذهبی هستندکه البته سهم کمتری از کلیت جامعه مذهبی اسرائیل را تشکیل می دهند. به عبارت دیگر افرادی که ملتزم به مناسک مذهبی هستند جمعیت بیشتری از ارتدکس ها (حدود سی درصد) دارند. یهودیان سکولار معتقد به تفکیک بین آموزه های مذهبی یهود و امر حکومت داری هستند. این اختلاف  از اواسط قرن ۱۸ میلادی بین این دو گروه تشدید شد؛ هنگامی که بخشی از یهودیان از حصارهای بسته زندگی حاشیه ای، خود را رها کرده و در فرهنگ غیرمذهبی و سرمایه داری اروپا وارد شدند و عده ای دیگر ترجیح دادند در محدوده فرهنگی-اجتماعی خود باقی بمانند. از جمله آخرین تجمعات یهودیان سکولار، تجمع چندین هزار نفره ساکنان بندر اشدود در غرب سرزمین های اشغالی علیه تعطیلی کار در روز شنبه بود. اشدود یکی از شهر های مهم تجاری رژیم صهیونیستی در کنار دریای مدیترانه است که ۶۰ درصد کل واردات این رژیم از این بندر انجام می شود.

یکی از مهم ترین درگیری های تاریخی بین حریدی ها و سکولار ها در سال ۱۹۹۶م. روی داد. هنگامی که حریدی ها در روز شنبه به صورت مکرر خیابان بار-ایلان را در اورشلیم می بستند که بر اثر شکایت شهروندان رسیدگی به مسئله به دادگاه عالی واگذار شد. دادگاه عالی کمیته ای را برای حل اختلاف تشکیل داد اما حریدی ها برای به کرسی نشاندن حرف خود در اقدامی بی سابقه در روز ۴ دسامبر ۱۹۹۶م. به سمت تل آویو سرازیر شدند. جمعیت آنها به ده هزار نفر می رسید. آنها خواستار حفظ حرمت روز شنبه و اخراج هر کسی که حرمت این روز را حفظ نمی کند از کل سرزمین های اشغالی شدند. در مقابل صدها نفر از شهروندان تل آویو در مقابل آنها تجمع کرده و شعار می دادند: «ما آمده ایم ابرهای تیره را کنار بزنیم».

در مقابل حریدی ها در شنبه شب گذشته مورخ ۳۰ دی ماه همزمان با اوج گیری تجمعات علیه تعطیلی شنبه با پلیس اسراییل که قصد انتقال و کالبدشکافی جسد یک مقتول را داشت به شدت درگیر شدند و سطل های زباله را آتش زدند. همچنین حزب یهودیت تورات که یک حزب سیاسی – مذهبی محسوب می شود از نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواست فوراً لیبرمن را به علت تعمیق تفرقه در جامعه اسراییل و تضعیف علنی قداست روز شنبه توبیخ کند.

از دیگر مصادیق اختلافات بین حریدی ها و سکولار ها موجود در رژیم صهیونیستی می توان به قانون ازدواج یهودیان با یهودیان، محتوای آموزش در مدارس دینی و سکولار، مقررات غذای حلال و حرام و ... اشاره کرد.

گسل سیاسی

گسل دیگری که در جامعه اسرائیل وجود دارد گسل سیاسی است. عمر ناپایدار دولت ها و نخست وزیرهای این رژیم به علت فسادهای اخلاقی، اقتصادی و سیاسی باعث فعال شدن این گسل می شود. از آخرین نمونه های موجود در این زمینه می توان به تظاهرات هفتگی و دامنه دار علیه فساد نخست وزیر نتانیاهو اشاره کرد که پیشتر در همین نشریه به آن پرداخته ام. در جدیدترین این تظاهرات معترضیندر روز شابات، در تل آویو و در محوطه کنیسه علیه دادستان کل کشور شعار دادند: «تو کشور را تباه کردی».

گسل نژادی

سیاست آپارتاید و برتری نژادی یکی دیگر از گسل های موجود در جامعه اسرائیل است. اخیرا هآرتص از جدایی کودکان آفریقایی تبار از کودکان سفید پوست در برخی مدارس تل آویو خبر داد. این روزنامه همچنین نوشت آنها هیچ فعالیت مشترکی با هم ندارند و حتی محوطه بازی و مربیان آنها نیز مشترک نیست. اخراج اجباری پناهجویان سیاه پوست سودانی و اریتره ای از اسرائیل که جمعیت آنان به ۴۰ هزار نفر می رسد از دیگر مصادیق سیاست تبعیض نژادی موجود در سرزمین های اشغالی است.

جامعه اسرائیل جامعه ای موزائیکی است با مردمانی که مخرج مشترک همه آنها یهودی بودن است؛ اما با تشویق، تطمیع یا تهدید آژانس جهانی یهود در این سرزمین جمع شده اند. بدون تردید گسل های موجود در جامعه اسرائیل بیش از آن چیزی است که در اینجا به آن پرداخته شد و اگرچه فعالیت این گسل‌ها تاکنون نتوانسته زلزله مهیبی را با خود به همراه بیاورد. اما از آن جایی که مقامات رژیم صهیونیستی سیاست روشن و واحدی را در برابر این مشکلات ندارند دور از انتظار نخواهد بود که در آینده شاهد تکانه های شدیدتری از این گسل ها باشیم.

 هفته نامه بیت المقدس دوشنبه هر هفته ضمیمه روزنامه قدس منتشر می شود.