قدس آنلاین- بر اساس آمارهای اعلامی از دفتر عمران سازمان ملل متحد بررسی شاخص ضریب جینی نشان می‌دهد اختلاف طبقاتی در ایران در ۴۰ سال اخیر کاهش ۲۵ درصدی داشته و فاصله فقیر و غنی کمتر شده است. این مسائل در حالی مطرح می‌شود که ایران از میان ۱۴۳ کشور مورد بررسی در شکاف طبقاتی در رتبه ۶۷ و بالاتر از کشورهایی چون آمریکا و ترکیه قرار گرفته است. گزارش دفتر عمران سازمان ملل متحد نیز به توزیع درآمد بین خانوارها و اشخاص کشورهای مختلف پرداخته و آن‌ها را بر اساس نابرابری درآمدی (ضریب جینی) رتبه بندی کرده است. در ضریب جینی مقدار صفر بیانگر برابری کامل و ۱۰۰ بیانگر نابرابری کامل است.
بر اساس گزارش این دفتر، ایران با متوسط ضریب جینی ۴/۳۷ در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، شکاف طبقاتی کمتری به نسبت بسیاری از کشورهای جهان از جمله آرژانتین، برزیل، چین، گرجستان، اندونزی، مالزی، مکزیک، ترکیه و آمریکا داشته در حالی که ضریب جینی ایران پیشتر ۳/۳۸ بوده است.
همچنین آفریقای جنوبی با ضریب جینی ۴/۶۳ بیشترین شکاف طبقاتی جهان را دارد؛ کمترین نابرابری هم در کشور اوکراین مشاهده می‌شود که ضریب جینی آن برابر ۱/۲۴ است. کارشناسان معتقدند بهبود شکاف طبقاتی و کم شدن این فاصله در ایران به مواردی از جمله توزیع عادلانه درآمد در کشور مانند موضوع هدفمندی یارانه‌ها، بهبود حمایت‌های اجتماعی، بهبود نظام سلامت، توزیع صحیح درآمدهای نفتی و... برمی‌گردد که دولت باید برنامه‌های جدیدی را تا رسیدن به اهداف مطلوب اقتصادی از جمله کاهش فاصله میان فقیر و غنی در دستور کار قرار دهد.
* به کارگرفتن دقیق قوانین مالیاتی
در این زمینه یک کارشناس اقتصادی با بیان این که عمدتاً شکاف طبقاتی در کشورهای در حال توسعه بالا، اما در کشورهای توسعه یافته کمتر است وایران به سمت توسعه یافتگی در حال حرکت است، تصریح کرد: گزارش آمارهای جدید ضریب جینی در ایران از سوی دفتر عمران سازمان ملل متحد گویای این مسئله است که شاخص‌های اقتصادی اثرگذار در کاهش فاصله طبقاتی در ایران روند رو به جلو دارند.
دوست حسینی افزود: یکی از مواردی که در کشورهای توسعه یافته اروپایی وآسیایی در این خصوص دیده می‌شود برقراری قوانین و مزایای تأمین اجتماعی برای همه اقشار جامعه است که این موضوع موجب شده تا فاصله میان فقیر وغنی چندان مشهود نباشد.
وی به کارگرفتن دقیق قوانین مالیاتی را در برقراری عدالت اجتماعی مؤثر دانست و خاطرنشان کرد: به عنوان مثال در کشورهای اروپایی اگر کسی درآمدش بیشتر از حدی معین و بیش از هزینه‌های زندگی‌اش باشد، باید مالیات مشخص هم پرداخت کند واز سویی این مالیات در قالب‌های مختلف، میان اشخاصی توزیع می‌شود که درآمدهای آنان کم وهزینه‌های زندگی آن‌ها بالاتر است و تقریباً در خط فقر ویا زیر خط فقر قرار می‌گیرند.
وی با بیان این که امروز توزیع عادلانه درآمد در اکثر کشورهای توسعه یافته انجام می‌شود و فقیر در این کشورها کمتر پیدا می‌شود، اظهار داشت: معمولاً در این گزارش‌ها، شاخص‌هایی مهمی مانند پرداخت یارانه، تهیه مسکن، طرح تحول سلامت و به طور کلی توانمندسازی اقشار کم درآمد مدنظر قرار گرفته، اما بهبود این شاخص‌ها در سطح ملی و بین‌المللی در گرو بیشتر شدن ثروت کشور از طریق درآمدهای ناخالص داخلی وفروش نفت وتوزیع آن میان مردم از جمله اقشار کم درآمد و محروم است.
وی همچنین اختصاص یارانه را در کاهش این فاصله طبقاتی در کشور مؤثر دانست و گفت: البته این شیوه پرداخت نیاز به اصلاحاتی دارد واز سویی کمک یک نظام تأمین اجتماعی و مالیاتی فراگیر می‌تواند در کاهش این فاصله در سال‌های آینده مؤثر واقع شود.
* رابطه افزایش مزد وحقوق با کاهش فاصله طبقاتی
یک اقتصاددان هم با بیان این که اگر دولت بتواند مزد وحقوق را بالاتر از نرخ تورم محاسبه کند و با توجه به رشدی که در اقتصاد عنوان می‌شود، می‌توانیم این فاصله طبقاتی را کمتر کنیم، تصریح کرد: افزایش قدرت خرید مردم بخصوص اقشار کم درآمد در کشور می‌تواند با کاهش این رقم ضریب جینی و افزایش برابری‌های اجتماعی کمک کند. دکتر مهدی تقوی همچنین نرخ رشد اقتصادی کشور را پس از انقلاب مطلوب دانست وگفت: بر همین اساس باید این نرخ رشد هم شدت بگیرد چرا که با افزایش نرخ رشد خیل بیکاران وارد بازار کار شده ومزد می‌گیرند وتحرک اقتصادی که لازمه افزایش درآمد وبرابری اجتماعی است تحقق می‌یابد. این اقتصاددان با بیان این که پرداخت یارانه‌ها باید هدفمند شود تا بتواند تأثیری در کاهش این فاصله طبقاتی داشته باشد، اظهار داشت: این در حالی است که باید سعی شود تا وضع معیشتی مردم بهتر شود که یکی از این مسائل اخذ مالیات از ثروتمندان ودادن آن به فقیران است.
تقوی خاطرنشان کرد: اکنون در اکثر کشورهای توسعه یافته مالیات از ثروتمندان می‌گیرند وخرج اقشار متوسط وکم درآمد می‌کنند ودولت‌ها نیز خرج خود را کاهش داده‌اند.
نظر شما