قدس آنلاین- گروه استانها- رضا کرمیان: در تعریف شهرداری می توان چنین اذعان داشت که: شهرداری ها،حکومتهای محلی به حساب می آیند و عملکرد و فعالیت های آنها به توسعه یا توقف رشد اقتصادی شهرها می انجامد. تامین نیاز شهروندان، فراهم کردن خدمات رفاهی ازجمله آسفالت کردن معابر و اساسا زیرساخت هایی که توسط شهرداری ها پایه گذاری می شود، همه و همه نهایتا به پویایی اقتصاد شهر منجر می شود، به این صورت که شهرداری ها با تامین نیازهای روزمره مردم و زمینه سازی جهت توسعه مراکز خدماتی زندگی معیشتی شهروندان را بهبود بخشند و از سوی دیگر شغل های مستمر و پایدار ایجاد کنند. 

بخش مهمی از پروژه های عمران شهری، به پروژه های طراحی شهری اختصاص دارد که در زیر این عنوان کلان پروژه های سیما و منظر شهری قرار دارد که شامل کف سازی ها هم می شود.بیشتر پروژه های مرتبط با سیما و منظر شهری، چه از نظر اجرائی و چه از نظر بهره برداری پروژه های عمرانی کوتاه مدت و میان مدت به شمار می روند؛ به همین منظور سالانه بخش مهمی از اقلام هزینه های عمرانی شهری را به خود اختصاص می دهند و گاه کار بدین جا می انجامد که از رهگذر پیش بینی های نادرست در طراحی یا محاسبات فنی شهرسازی، شاهد هدر رفتن منابع و اعتبارات عمرانی در این بخش می باشیم.شهرداری اصلی ترین متولی پروژ ه های کف سازی،روکش معابر و آسفالت از بعد اجرائی و نظارتی می باشد.اهمیت و ضرورت این پروژه ها در حیطه ی وظایف شهرداری ها بسیار مهم و ضروری است که باید زمان و اندیشه ی کافی برای برنامه ریزی این پروژه ها در نظر گرفته شود.ازاین رو این نوع پروژ ه ها بخش مهمی از فعالیت های عمرانی جاری شهرداری را به خود اختصاص می دهد و باعث صرف بخشی از منابع و اعتبارات شهرداری ها می شود. 

با افزایش اعتبارات جاری عمرانی، امکان برنامه ریزی و اجرای پروژه های عمرانی بلندمدت و استراتژیک در حوزه شهری کاهش می یابد. این امر به معنای کم اهمیت بودن و یا بلامانع بودن پروژه های جاری عمرانی نیست اما هر نوع بی دقتی در اجرای این پروژه ها علاوه بر تکرار پروژ ه های جاری، موجب عدم تخصیص اعتبارات عمرانی در بخش های بلندمدت و استراتژیک می شود. 

توجه به سیما و منظر شهری هم از جنبه معماری و زیبایی شناسی و هم از نظر ارتقاء کیفیت رسیدگی به اسباب و اثاثیه شهری در فرایند مدیریت شهری از اهمیت بسیاری برخوردار است. با این حال شناخت و ماهیت این نوع فعالیت ها و اثر عمرانی آنها در شهر با توجه به پیامدهای اقتصادی و جذب اعتبارات عمرانی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. به عبارت دیگر پروژه های مرتبط با سیما و منظر صرفاً نباید از دید معماری و شهرسازی بررسی شوند بلکه از نظر اقتصادی نیز باید توجیه شوند؛ بطوریکه این پروژه ها نیز طول عمر مشخصی داشته باشند. 

مدتی است که بحث آسفالت و مشکلاتش ذهن شهروندان خرم آبادی را بخود مشغول کرده است. 

مشکل اینجاست که تا به حال آسفالت خیابان ها و معابر کیفیت،دوام،پایداری و ماندگاری لازم را نداشته و مقاومت نکرده زیرا ما دائما شاهد حضور کارگران در خیابان ها در سطح شهر هستیم که خیابان را به علت تعمیر و روکش کردن آسفالت بسته اند،حال باید دنبال پاسخ بود؟پاسخ هزینه هایی که صرف این کار می شود از خرید مصالح و مواد اولیه لازم گرفته تا دستمزد کارگران،خرید وسایل مربوطه،وقت مردم و مدت زمان زیادی که بر روی این کارها میگذارند ضرر های جبران ناپذیری است.

طبق آمارهای ارائه شده از سوی محققان، سالانه نزدیک به ۸۰ هزار تصادف به علت خرابی آسفالت معابر در کشور رخ می دهد که این تصادفات بالغ بر ۲۲ هزار مجروح دارد. البته رسمی بودن یا نبودن این آمار مشخص نشده است. کشورهای توسعه یافته سالیان زیادی است که توجه ویژه ای به آسفالت معابر دارند و به صورت مستمر در پی افزایش استاندارد سازی و افزایش طول عمر آسفالت با روش های علمی و آکادمیک هستند. 

آسفالت که به عنوان آخرین مرحله راهسازی است باید دوام زیادی داشته باشد تا از این طریق خسارات جانی و اقتصادی کمتری بر جامعه تحمیل شود. 

به گفته کارشناسان در حال حاضر عمر مفید آسفالت در ایران کمتر از یک سوم استانداردهای جهانی است، به عبارت دیگر عمر متوسط راه های برون شهری در ایران سه تا چهار سال است، این در حالی است که متوسط عمر آسفالت در سایر کشورها بین ۱۰ تا ۱۵ سال است که از این طریق سالانه بالغ بر هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه بر کشور تحمیل می شود. اما آنچه که مورد نظر است، روسازی آسفالت معابر شهری است که از کیفیت چندانی برخوردار نیست و البته مهمتر از آن عملکرد شرکت های تاسیساتی و خدماتی در خصوص حفاری های مداوم است که با مرمت نا مناسب و غیر اصولی، اشکالات پیش آمده را تشدید می کند. 

مشکل اصلی در توسعه اقتصادی شهر، اشتباه ما در تعریف و واگذاری پروژه ها به بخش خصوصی است به عنوان مثال چون ما به ندرت، خدماتی همانند آسفالت کردن معابر و خیابان ها را در قالب یک بسته بلند مدت به پیمانکاران می دهیم و همین مساله بر اجرای دقیق کارها تاثیرگذار خواهد بود. برای زیرسازی های مورد نیاز و اجرای آسفالت کاری با یک پیمانکار قرارداد می بندیم و برای نگهداری آن با پیمانکاری دیگر. 

در حالی که کشورهای پیشرفته کل فعالیت ساخت، خریداری، تامین آسفالت ، اجرا، نظارت و نگهداری آن را در قالب قراردادهای بلندمدت به یک پیمانکار می دهند لذا آن شرکت مجبور است که اولا از آسفالت و مواد خوب استفاده کند تا در تمام سال های قرارداد، از هزینه های دوباره کاری جلوگیری شود، به همین دلیل هم در بیشتر موارد مجبورند به شیوه تحقیق و اجرا عمل کنند که باعث می شود پیمانکاران از یک سو، به کارهای تحقیقاتی و توسعه ای متوسل شوند و کیفیت را بالا ببرند و از سوی دیگر علاوه بر ایجاد اشتغال، به رشد فزاینده شهر کمک کنند. 

با تغییر چنین نگاهی به توانمندی های بخش خصوصی می توان اهداف خصوصی سازی را درشهرداریها بخوبی اجرایی کرد. 

عمر آسفالت در شهری مثل خرم آباد ، دو یا سه سال است اما در کشورهای پیشرفته، عمر این آسفالت ها به ۱۵ تا ۲۰ سال می رسد و حتی شهرداری ها قصد دارند این مدت را به ۳۰ سال هم برسانند،به این صورت که تمام مراحل آماده سازی تا ساخت و نگهداری آسفالت معابر به مدت ۲۰ سال به یک پیمانکار سپرده می شود و شهرداری هر سال، پولی را با رقمی ثابت، بابت این خدمات به پیمانکاران می دهد نه اینکه میزان این پول را بر اساس میزان خرابی پرداخت کند، به این ترتیب پیمانکاران به دلیل سود اقتصادی خودشان مجبورند در اجرای خدمات از بهترین ها چه در بخش نرم افزار و چه در بخش سخت افزار استفاده کنند. 

یکی از مهم ترین فاکتورهای موفقیت درایجاد رشد فراینده اقتصادشهری،آموزش زیربناهای مدیریتی به مدیران رده بالا در شهرداری های کشور است،به این ترتیب که شهرداران و مدیران ارشد آنها باید با امور کلی و جامع آشنا شوند و مدیران در سطوح پایین تر، جزییات بیشتر و دقیق تری را بدانند چرا که بسیاری از امور شهری که اقتصاد شهر را پویا می کند، در مباحث مدیریتی مطرح است. 

مشکلاتی که در شهر خرم آباد در خصوص آسفالت معابر و کیفیت ان وجود دارد ، وجود ناهم سطحی و فرورفتگی آن بدلیل عدم زیر سازی مناسب در آسفالت معابر بوده است و عملیات درزگیری هم به خوبی انجام نشده، از این رو رفته رفته از کیفیت آسفالت کاسته شده است. 

از طرفی دیگر،نبودن آسفالت مناسب باعث شده است که شهرداری تلاشی نیز برای خط کشی آن به عنوان یک مسیر اصلی نکند. 

مسئولان مشکل را در این مورد جست و جو و واکاوی کرده اند که : علاوه بر تخریب طبیعی آسفالت معابر شهر، شرکت های حفار نیز سهم زیادی در تخریب آسفالت شهر دارند، با این حال شهرداری تنها مرجع رسیدگی به وضعیت آسفالت معابر شهر است. 

بنده بعنوان یک شهروند خرم آبادی معتقدم که شهرداری اگربرای آسفالت و مرمت آسفالت کوچه ها و محله ها اعتبار ندارد، حداقل بهسازی معابر اصلی و خیابان های پر تردد را در دستور کار خود قرار دهد.یکی از این خیابانها که سالانه محل تردد شخصیت های ورزشی و علمی از سراسر ایران و بعضا بدلیل مسابقات بین المللی میزبان برخی از ورزشکاران کشورهای دیگر است خیابان استادیوم جهان پهلوان تختی(زنده یاد ناصر میرزایی)است.همچنین وجود برخی از ادارات دولتی خصوصا نیروهای زحمتکش و جان برکف انتظامی و امنیتی در این خیابان اهمیت موضوع را دو چندان می کند.متاسفانه با پیگیریهای متعدد برای روکش آسفالت و ترمیم معابر، همچنان شهروندان محترم خرم آبادی و ساکنان از بی توجهی نسبت به آسفالت این خیابان گله مندهستند.

در همین خصوص آنچه که به گوش میرسد حاکی از آن است که شهرداری محترم قصد لکه گیری این خیابان را دارد که به هیچ عنوان مورد پسند و رضایت شهروندان نمی باشد. هر چند تصمیم شهرداری در ترمیم و بازسازی این مسیر امری قابل تقدیر است اما مهمترین علامت سوال در این خصوص، چرایی عدم آسفالت کامل این خیابان و همچنین عدم رعایت اصول و نکات فنی لازم در زمان اجرای اولیه چنین پروژه هایی ، تحمیل هزینه ای دوباره بر دوش شهر و شهروندان است تا زمانی که نواقص مربوط در دو بخش تولید و اجرا رفع نشود نمی توان انتظار بهبود در وضعیت آسفالت را داشت. با مدیریت جدی و اهتمام کافی می توان از اتلاف سرمایه ها،جلوگیری و این سرمایه ها را صرف تکمیل و راه اندازی پروژه هایی دیگر از قبیل ازبین بردن حاشیه نشینی، ساماندهی بافت فرسوده و یا چندین طرح عمرانی دیگر کرد و البته پیش از همه این موارد باید به این نکته نیز توجه داشت که بهره مندی شهروندان از خدمات شهری مناسب چون آسفالت مطلوب و مسیرهای دسترسی ایمن و راحت، بخشی از همان حقوق شهروندی است که مسئولان باید به آن توجه ویژه داشته باشند.