آموزش‌وپرورش در سال‌های پیش رو با معضل بازنشستگی معلمان و بحران کمبود نیروی انسانی مواجه خواهد شد و از مهر ۹۷ با سه سال شدن هنرستان‌ها کمبود نیروی انسانی در این بخش به شکل ویژه‌تری محسوس خواهد بود.
آنگونه که خود مسئولان آموزش‌وپرورش می‌گویند تا سال ۱۳۹۹، ۳۲۰ هزار نفر در آموزش و پرورش بازنشسته خواهند شد و براین اساس به ۳۰۰ هزار معلم نیاز است. با روند فعلی پذیرش اندک در دانشگاه فرهنگیان و سهمیه‌های اختصاص یافته به آموزش‌وپرورش در آزمون‌های استخدامی نمی‌توان کسری معلم را پاسخ داد.
سونامی بازنشستگی و کمبود نیرو نه تنها هنرستان‌ها که بخش‌های مختلف آموزش‌وپرورش را تحت تاثیر قرار خواهد داد و در همین رابطه معاون سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی نیز از سونامی بازنشستگی معلمان این بخش از امسال خبر داده و می‌گوید "سالیانه ۸۰۰ نفر در این سازمان شرایط بازنشستگی پیدا می‌کنند و این سازمان ۲۳ هزار نفر نیرو دارد که از امسال با سونامی بازنشستگی نیروهای این سازمان مواجهیم".
همچنین عباسعلی باقری مدیرکل آموزش‌وپرورش شهر تهرانن می‌گوید: این اداره کل به لحاظ نیروی انسانی وضعیت مناسبی ندارد و برای تأمین معلم مشکل اساسی داریم. سنوات معلمان در تهران بالاست به‌گونه‌ای که ۶۰ هزار نیرو داریم که تا چهار سال آینده ۲۹ هزار نفر در آموزش و پرورش پایتخت بازنشسته می‌شوند.
ابراهیم سحرخیز معاون سابق آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش درباره بحران کمبود معلم در سال‌های پیش رو گفت: از سال ۹۲ تا به امروز که بیش از ۵ سال از عمر دولت می‌گذرد هر سال حداقل بیش از ۳۰ هزار نفر در آموزش‌وپرورش بازنشسته و بدین‌ترتیب ۱۵۰ هزار نفر بازنشسته شده‌اند و تعداد بازنشستگان در سال‌های آینده شتاب بیشتری می‌گیرد.
وی افزود: امسال نیز ۴۰ هزار نفر بازنشسته می‌شوند و تا سال ۱۴۰۰ حدود ۲۷۰ هزار نفر نیروی انسانی از آموزش‌وپرورش خارج می‌شوند اما میزان ورودی‌ها در برابر این تعداد خروجی چه قدر بوده است؟
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش گفت: در بازه زمانی ۵ سال حداقل ۱۵۰ هزار نفر نیرو از آموزش‌وپرورش بازنشسته شده‌اند و قرار بود هر سال از طریق دانشگاه فرهنگیان ۲۲ هزار دانشجو معلم جذب شوند تا خروجی‌های دانشگاه فرهنگیان بعد از ۴ سال به ۲۲ هزار نفر برسد و بتوانند بخشی از نیاز به معلم را پاسخ بدهند اما فقط در سال ۹۱ حدود ۲۲ هزار دانشجو معلم جذب شدند و در سال‌های اخیر ظرفیت پذیرش دانشگاه فرهنگیان به ۵ هزار نفر رسیده است.
سحرخیز ادامه داد: هم‌اکنون روش جذب معلم به دو طریق آزمون استخدامی و دانشگاه فرهنگیان است که با استفاده از آزمون استخدامی بیشتر از ۴۰ هزار نفر در طول ۵ سال اخیر جذب نشده‌اند همچنین طرح خرید خدمات آموزشی که برای جبران نیروی انسانی تجویز شده است طرح موفقی نیست، ۲۰۰ هزار دانش آموز تحت پوشش این طرح قرار گرفته‌اند و ۱۰ معلم خرید خدمات آموزشی ماه‌هاست که حقوق نگرفته‌اند. این معلمان با کمترین میزان حقوق برای موسسان غیردولتی کار می‌کنند و تا به امروز حقوق اندک خود را دریافت نکرده‌اند آیا در این شرایط معلم انگیزه کافی برای تدریس دارد؟
* هنرستان‌ها با کمبود نیرو مواجه هستند
وی بیان کرد: امسال بیش از ۴۰ هزار نفر در آموزش‌وپرورش بازنشسته می‌شوند و باید این سوال را پرسید چرا دانشگاه فرهنگیان باید از ظرفیتی که تعهد داده بود عقب نشینی کند و نظارتی بر این موضوع نباشد؟ از سال تحصیلی آینده شاهد سه ساله شدن هنرستان‌ها هستیم و ۱۲ تا ۱۶ هزار نفر هنرآموز و ۲۰ هزار استادکار در این بخش نیاز داریم، هنرستان به کارگاه و تجهیزات نیاز دارند اما وقتی با ۱۲ هزار تا ۱۶ هزار کسری نیرو مواجه هستند چگونه می‌خواهند دانش آموزان را آموزش دهند؟
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش افزود: کاهش جذب دانش‌آموز در هنرستان‌ها یعنی در آینده نیز با فارغ التحصیلان بیکار مواجه خواهیم بود هم‌اکنون ۷۵ درصد آموزش‌ها در کشورهای توسعه یافته مهارت محور و تنها ۲۵ درصد به صورت نظری است اما درایران برعکس است و این روند در آموزش‌و پرورش و دانشگاه مشاهده می‌شود. دانشگاه نسل سوم باید کارآفرین و مهارت محور باشند وقتی آموزش‌وپرورش در هنرستان‌ها نیرو ندارد و به دنبال تجهیز کارگاه هستند و اکثر هنرستان‌ها با فقر تجهیزات هنرستانی و کارگاهی مواجه هستند، این اهداف محقق نمی‌شود.
* آیا بازهم می‌خواهند مشکل کمبود معلم را به ۶.۳.۳ ربط دهند؟
سحرخیز با طرح این پرسش که آیا باز هم می‌خواهند مشکل کمبود نیروی انسانی را به استقرار نظام ۶.۳.۳ مرتبط بدانند، عنوان کرد: آقایان پس از ۶ سال چه اقدامی را برای جبران کمبود نیروی انسانی انجام داده‌اند؟ هم‌اکنون هدایت تحصیلی به پایان دوره متوسطه اول آمده است و باید در تمام دوره‌های تحصیلی مشاور داشته باشیم، آیا هم‌اکنون در دوره ابتدایی مشاور داریم، از ۱۱۰ هزار مدرسه کشور بیش از ۵۵ هزار مدرسه ابتدایی هستند و هم‌اکنون به ۲۵ تا ۳۰ هزار نفر مشاور نیاز داریم اما مسئولان آموزش‌وپرورش خود را با مسائل دیگر مانند پیک نوروزی و مدارس سمپاد مشغول کرده‌اند.
* مسئولان آموزش‌وپرورش درگیر حاشیه‌ها شده‌اند
وی تصریح کرد: مسئولان آموزش‌وپرورش به جای پرداختن به حاشیه‌ها به متن بپردازند تا در آینده کمبود نیروی انسانی مدارس کشور را دو شیفته نکند، اگر این اتفاق بیفتد باید از معلمان بخواهیم بیشتر از ۲۴ ساعت در هفته کار کنند و در شرایطی که حق‌التدریس معلمان در زمان خود پرداخت نمی‌شود، چگونه می‌توان از آنها انتظار همکاری داشت؟
معاون سابق آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش بیان کرد: آموزش‌وپرورش در بحث مهندسی منابع انسانی دست بر روی دست گذاشته است و در سال ۱۴۰۰ با سونامی کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم و حدود ۳۰۰ هزار نفر درسال‌های پیش رو از آموزش‌وپرورش بازنشسته می‌شوند و مسئولان نباید نسبت به این مقوله بی‌توجه باشند مگر اینکه بخواهند مدارس را به موسسان غیردولتی بسپارند هم‌اکنون زنگ خطر کمبود نیرو به صدا در آمده است و دراینباره نه مجلس گوش شنوا دارد و نه دولت.
سحرخیز گفت: حداقل از دولت آقای روحانی انتظار می‌رود یک جلسه هیئت دولت را به مشکلات آموزش‌وپرورش اختصاص دهند و دورنمای آینده آموزش‌وپرورش به لحاظ نیروی انسانی ترسیم کنند.
وی گفت:هم‌اکنون از اجرای طرح رتبه بندی معلمان اظهار عجز می‌کنیم اما به یکباره بخشنامه‌ای با امضای آقای جهانگیری ابلاغ می‌شود که به حقوق برخی کارکنان ۵۰ درصد اضافه شده است این در حالی است که حقوق یک معلم با مدرک فوق لیسانس و ۳۰ سال سابقه کار به ۳ میلیون تومان هم نمی‌رسد، آموزش‌وپرورش باید طی هماهنگی با مجلس و دولت هر سال از سازمان امور استخدامی بخواهد به جای هر نیرو که آموزش‌وپرورش را ترک می‌کند یک ظرفیت استخدام در نظر بگیرد و دانشگاه فرهنگیان از تمام ظرفیت خود برای جبران کسری نیروی انسانی استفاده کند.
معاون سابق وزارت آموزش‌وپرورش بیان کرد: مشکل امروز آموزش‌وپرورش سمپاد و پیک نوروزی نیست هم‌اکنون مشکل اصلی آزمون در تمام دوره‌های تحصیلی بحث کنکور است. مسئولان آموزش‌وپرورش باید مسائل اساسی را حل کنند.
نظر شما