قدس آنلاین- دکترسید حسین اطهری کارشناس مسایل سیاسی با اشاره به بازگشت جنگ سرد به  منطقه غرب آسیا در پی حمله آمریکا به سوریه به خبرنگار قدس آنلاین گفت: حمله به سوریه اگر چه به بهانه حمله شیمیایی صورت گرفت اما اینکه واقعا این حمله انجام شده یا مورد تردید است و  ما از آن بی اطلاعیم. اینکه آمریکا و متحدان غربی به موضوع حمله شیمیایی حساس شده اند جای تعجب دارد چرا که ایران جزء یکی از کشورهایی به شمار می رود که در گذشته مورد تهاجم ناجوانمردانه شیمیایی توسط رژیم بعث عراق و حامیانش قرار گرفته بود. وی ادامه داد: بنابراین نه ایران و نه هیچ کشوری حمله شیمیایی به عراق را تایید نمی کند. نکته دوم این است که متاسفانه بنیاد روابط بین الملل بر زور استوار است و در حوزه روابط بین الملل قدرت حرف نهایی را می زند. به قول توماس هاوس چه بخواهیم چه نخواهیم نظام  بین الملل،  نظام گرگی است و کسی در جهان امروز می تواند موفق باشد که در جهان بتواند اجماع واقناع ایجاد کند که متاسفانه آمریکا و غرب به خاطر  برخورداری از توان نظامی و  قدرت تکنولوژیک برتری افرین این توانایی را دارند.  با این همه این روزها سخن از بازگشت جنگ سرد است، به نظر بنده جنگ سرد به کل جهان تعمیم نیافته بلکه در غرب آسیا آغاز شده است.

اطهری در تشریح اهداف آمریکا در حمله به سوریه بیان داشت: در حال حاضر در منطقه ما، دو قطب وجود دارد که قطب اول ایران ،روسیه ،سوریه، حزب الله وگروه های مبارز که در کشورهای  سوریه ،عراق و افغانستان حضور دارند است و قطب دیگر که در نقطه مقابل قطب اول قرار دارد آمریکا ، کشورهای اروپایی و کشورهای عرب نشین منطقه خلیج فارس هستند که با همکاری رژیم صهیونیستی در یک قطب هستند. دو کشور عراق وترکیه نیز در این وسط درحال بازی کردن هستند یعنی در برخی معادلات طرف قطب اول و در برخی معادلات به سمت قطب دوم گرایش دارند. بی شک جنگ سردی در منطقه  آغاز شده و این جنگ نیز تداوم خواهد داشت.این کارشناس مسائل بین الملل افزود: شاید بتوان گفت اولین هدف از حمله آمریکا به سوریه  در سطح جهانی نمایش اتحاد غربی ها برعلیه مخالفان با غرب بود، آمریکا و دنیای غرب درصدد رساندن این پیام بودند که کشورهای غربی با هم متحد هستند. این  حمله  توسط سه کشور قدرتمند به لحاظ نظامی یعنی آمریکا، انگلیس و فرانسه انجام شد. شاید بسیاری از کشورها از جمله کشورهای ایتالیا وآلمان در این حمله به ظاهر مشارکت نداشتند اما نباید فراموش کنیم که مثلا آلمان بازوی اقتصادی این اتحاد به  شمار می رود نه بازو و قدرت نظامی.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر آنها دراین اتحاد نظامی به دنبال آن بودند که به ایران و روسیه پیام دهند که ما توان  استفاده از سلاح در سوریه را داریم؛ بنابراین با توجه به سخنان آقای ترامپ بعد از حمله به سوریه به نظر می رسد آنها حاضر به  گفتگو با ایران و روسیه و دادن امتیازات بزرگ اقتصادی به این دو کشور هستند. شاید  یکی از پیام های این حمله برای ایران و روسیه این بود که این دو کشور را پای میز مذاکره با غرب و آمریکا بکشند تا آمریکا از این  حمله برای بازسازی ارتباط خود با ایران و روسیه استفاده کند اما اینکه ایران وروسیه از این پیام استقبال کنند یا خیر در آینده مشخص خواهد شد.

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اهداف منفعت طلبانه غرب و قدرت های روز دنیا اظهار داشت: سومین هدف حمله آمریکا به سوریه کنترل فرآیندهای سیاسی اقتصادی قدرت در خاورمیانه بود. منطقه خاورمیانه یک منطقه تقسیم شده و  حوزه نفوذ قدرتهای بیرونی است بسیاری از کشورها دراین منطقه تحت سلطه امریکا و کشورهای غربی هستند، مثلا  سوریه تحت کنترل روسیه و شوروی سابق بوده و از قدیم اردن در اختیار انگلیس ها قرار داشته است برای این است که در مرزهای اردن درگیری فراوانی است اما این درگیری هیچ گاه به داخل اردن کشیده نمی شود. ازسوی دیگر چینی ها که درحال جهش اقتصادی وسیاسی در دنیای امروز هستند به دنبال ایجاد منافعی از نفت وگاز در منطقه غرب آسیا هستند بنابراین اصلی ترین هدف آمریکا و غرب در حمله به سوریه در دست داشتن کنترل این منطقه به خصوص برای امریکا است. وی خاطرنشان کرد: به قول فرگوسن و اندیشمندان آمریکایی هدف اساسی آمریکا از حضور در منطقه کنترل گلوگاه های صادرات نفت در کشورهای نیازمند منطقه است وهدف بعدی امریکا دوشیدن عربهای منطقه است.  قراردادهای نظامی امریکا با کشورهای منطقه چیزی در حدود یک میلیون و هشتصد هزار شغل در امریکا ایجاد کرده ، باید در نظر داشته باشیم تسلیحاتی که به کشورهای منطقه فروخته می شود حتی اعراب  قادر به استفاده از آن  نیستند بنابراین نیازمند حضور مستشاران امریکایی هستند به نحوی که اینک در حدود 44 هزار مستشار امریکایی در عربستان درآمد بزرگی را نصیب کشورشان می کنند. به نظر می رسد حضور آمریکا در منطقه غرب آسیا و حمله به سوریه بیشتر معطوف به مسائل اقتصادی است.

اطهری  درباره نقش روسیه در دنیای فعلی قدرت اظهار داشت: از سوی دیگر روسیه نیز در منطقه منافع خود را دارد اما دیگر نمی توان به جرات گفت روسیه یک بازیگر قدرتمند درعرصه جهانی است. رشد اقتصادی بسیار منفی در این کشور که منجر به کاهش یا نصف شدن درآمدهای اقتصادی شده به نحوی که درآمد نفتی روسیه را  از 530 میلیارد به 260 میلیارد دلار  تنزل داشته است. روسیه به  لحاظ تکنولوژی های واسطه ای و صنعتی بسیار عقب مانده است بنابراین با توجه به این موضوعات می توان گفت که روسیه نیز در منطقه غرب آسیا به دنبال منافع خود است.  دلیل حضور روسیه در سوریه حل مساله  کریمه و اوکراین  با غرب است از سوی دیگر روس ها به دنبال کسب امتیازاتی از دنیای غرب درباره موضوع اوکراین ور فع تحریم ها هستند.

وی افزود: از سوی دیگر می توان گفت آمریکا به دنبال درگیری مستقیم در سوریه نیست ، امریکاییها بعد از شکست داعش در سوریه به صورتی کم هزینه تر می توانند سوریه و مناطق کرد نشین را با هزینه کم تری مدیریت کنند. می توان گفت هدف اصلی امریکا در منطقه و کشور سوریه این است که بتواند اتحاد و معادله ای که بین ایران؛ روسیه وترکیه است را بشکند. به صورت صریح تر می توان گفت هدف نهایی آمریکا یا مطلوب دنیای غرب در منطقه کنار کشاندن ایران وترکیه از سوریه و دادن امتیاز به ایران ،ترکیه  است تا سوریه را تنها بگذارند تا عملا روسیه را به عنوان یک قدرت از گردنه قدرت جهانی خارج کنند، شاید مقدمه ای باشد برای اینکه در آینده روسیه را به عنوان یک  قدرت از سازمان ملل متحد بیرون کنند این نظر بنده است و قطعیت ندارد. چرا که روسیه در نظام جهانی ضعیف شده و نشان داده شد که اخراج تمام دیپلمات های روسی از کشورهای غربی هیچ تاثیری بر نظام بین الملل نداشت.

این کارشناس مسائل بین الملل رویکرد اروپا را به جنگ اینگونه توصیف کرد: از طرف دیگر اروپا خواهان درگیری در سوریه نیست چرا که مسائل مهمتری در درون وبیرون از خود دارد.بحث خروج برخی از کشورها از اتحادیه اروپا, مسائل وبحران های مالی و حفظ ارزش پولی خود, سقوط مالی برخی از کشورهای اروپایی مثل یونان و مهاجرتهای از آسیا به اروپا که در مسائل فرهنگی اروپا تاثیر گذار است همه وهمه دل نگرانی های اروپا به شمار می رود.اتفاق مهم غرب در سالهای اخیر روی کار آمدن و قدرت گرفتن راست های افراطی در غرب است. این جریان علاقه ای به درگیری وجنگ ندارد, شاید آلمان دراین بین یک استثنا باشد.

وی در پایان با اشاره به هوشیاری قطب ایران , روسیه وسوریه در برابر فریب کاریهای دنیای غرب خاطر نشان شد: نکته آخر درباره دولت سوریه به تصرف غوطه شرقی بر می گردد که منجر به تقویت دولت سوریه شد و آقای بشار اسد تقریبا توانسته قدرت برتری را  در حوزه دمشق واطراف به دست بیاورد.  بنابراین به نظر می رسد هدف نهایی حملات در حقیقت براندازی اقای اسد نیست بلکه ناظر به امتیاز گیری در منطقه است.این  حملات میتواند شروع یک جنگ روانی واستراتژیک با متحدان سوریه در منطقه باشد از این رو نکته مهم عدم فریب خوردن و خطای استراتژیک است. نباید به لحاظ ادراکی و روانی دچار خطای در محاسبه شوند وکارهایی که نباید انجام دهند را انجام دهند. در پایان تاکید می کنم که هدف آمریکا از حمله به سوریه براندازی دولت نبود چرا که حمله با اطلاع تمام طرفها به انجام شد و دولتهای  ایران، روسیه  سوریه پیش از حمله از آن مطلع بودند به نحوی که مناطق مشخص شده تخلیه شده بود.این موضوع بیانگر آن است که این حمله برای پایان دادن بحران در سوریه نبود چرا که بحران سوریه تداوم خواهد داشت.