به گزارش گروه فرهنگی قدس‌آنلاین، هجرت حضرت معصومه(س) به ایران پس از هجرت اجباری امام رضا(ع) روی داد و اگر چه به دیدار برادر نینجامید و با رحلت فاطمه معصومه(س) ناتمام ماند؛ اما این ظاهر سفر ایشان بود و نتیجه این هجرت را باید در بستر رویدادهای تاریخی و سیاسی شیعه جست.

این بانوی گرانقدر در دوره امامت موسی بن جعفر(ع) مرجع پاسخگویی به شبهات اعتقادی و فقهی شیعیان و مرجعیت علمی‌اش مورد تأیید پدرشان بود. در دوره امامت ثامن‌الائمه(ع) نیز نقش‌آفرینی حضرت معصومه(س) برای دفاع از ارکان ولایت در حالی  است که نحله‌های فکری مختلفی سعی در رد جایگاه امامت علی بن موسی الرضا(ع) داشتند. پیدایش واقفیه که منکر امامت ثامن‌الائمه(ع) بودند، یکی از ابعاد ظهور گروه‌های فکری باطل بود که با پدر شدن دیرهنگام امام رضا(ع) قدرت یافت. گرچه با تولد امام جواد(ع) ارکان شیعه امامیه بر مدار امام هشتم(ع) و فرزندانش استحکام یافت اما در میانه این جنگ اعتقادی برای حفظ ارکان شیعه امامیه، باید به جایگاه حضرت معصومه(س) بیش از دیگران توجه کرد.

ایشان یکی از راویان حدیث محسوب می‌شود و به همین دلیل هم لقب «محدثه» به ایشان داده‌اند. احادیثی که از ایشان به دست ما رسیده با محوریت ولایت است. مهم‌ترین حدیثی که توسط حضرت معصومه(س) روایت شده «حدیث غدیر» است. حدیث دیگری که از ایشان نقل شده، حدیث حضرت زهرا(س) از رسول‌الله(ص) است که «مَنْ مَاتَ عَلَی حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ شَهِیداً». این حدیث را در تفسیر آیه مودت بیان کرده‌اند که در ایوان طلای حرم مطهرش هم نقش بسته است.

وجهه دیگر از همراهی فاطمه معصومه(س) با برادرشان زمانی رخ داد که امام رضا(ع) مجبور به هجرت شدند و این بانو نقش اول خاندان را برعهده گرفتند و ضمن جانشینی برادر خود پناهگاه محکمی برای شیعیان بودند.

مرحله سوم فرایند حفاظت از ولایت، هجرت کریمه اهل‌بیت(ع) است؛ هجرتی که به اعتقاد علما و مورخان مهم‌ترین اقدامی است که در مسیر حفظ جایگاه ولایت در آن دوره تاریخی می‌توان از آن یاد کرد. ۹ ماه پس از هجرت ثامن‌الائمه(ع)، حضرت معصومه(س) به همراه برخی از افراد خاندان خود راهی ایران شدند. بیماری ایشان در ساوه موجب شد تا زودتر راهی قم شوند و تنها ۱۷روز پس از ورود به قم رحلت کردند؛ اما این هجرت صفحه دیگری از تأثیرگذاری ایشان را در جهان شیعه به تصویر کشید و همان‌گونه که در زمان حیات مرجع مسلمانان بودند، پس از رحلت نیز شهر قم به یکی از شهرهای مؤثر در تاریخ شیعه تبدیل شد. شهری که با اندیشمندانش، از کلینی تا خمینی، اندیشه سیاسی شیعه را به تصویر کشید. قم پس از رحلت فاطمه معصومه(س) کانون توجه عالمان شیعه شد و توسعه فرهنگی شیعیان از آنجا صورت پذیرفت.

انتهای پیام/