به گزارش گروه فرهنگی قدس‌آنلاین، امام حسن عسکری(ع) در تبیین راه پرهیزکاری فرموده‌اند: «من لم یتق وجوه الناس لم یتق الله؛ هر کس از چهره انسان‌هایی که او را می‌بینند پرهیز و ترس و احتیاط نمی‌کند از معصیت خداوند پرهیز نخواهد کرد». در این حدیث راهکار اخلاقیِ پاک زیستن انسان در جامعه نشان داده شده است. تقوا عامل رشد و کمال انسان‌هاست، اما تقوای الهی با تقوای مردمی پیوند بنیادین دارد و تقوای مردمی نمایشگر تقوای الهی درونی انسان‌هاست. هر شخصی که تقوا از وجوه الناس نکند تقوای الهی ندارد.
مهارت خودنگهداری و خویشتن‌داری از انجام کارهای ناپسند، زشت و ناروا و ناهنجاری‌ها، رذیلت‌ها، تبهکاری‌ها، فساد، شر و گناه در اخلاق اسلامی تقوا نام دارد. به حکم این حدیث، نشان تقوای الهی تقوا از وجوه الناس است. انسان مؤمن و با تقوا از روی انسان‌ها شرم می‌کند و خجالت می‌کشد و کار زشت و خلاف شرع و خلاف عقل پیش روی آن‌ها انجام نمی‌دهد. تقوای الهی از همین تقوای از انسان‌ها نمایان می‌گردد.
اثر تقوا باید در رفتار و گفتار متقی نمایان گردد. ایمان و اخلاص انسان‌ها عامل پرهیزکاری و احتیاط و ترس آن‌ها از گرفتاری به کار زشت و حرام، در پیش چشم مردم است. اثر دنیوی فعل حرام و کار زشت در حضور وجوه الناس و پیش روی عموم مردم و همسایگان و دوستان و همکاران، اثر فوری است و بازخورد و بازتاب آن در ذهن و فکر بینندگان سریع است. آدم وقیح و پررو و بی‌حیا که علنی پیش چشم دیگران کار خلاف می‌کند، قطعاً در خلوت و دور از چشم مردم و در خلأ وجوه الناس، مرتکب گناه و کارهای زشت بیشتری می‌گردد.
افراد بی‌ادب و نزاکت و متخلف در روابط اجتماعی که حلم و عقلانیت ندارند و رفتار و گفتار عمومی‌شان زشت و بد است و بی‌پروا در جامعه خلاف می‌کنند، افرادی بی‌تقوا و بی‌ایمان‌اند. به حکم این حدیث هر کس تقوا از مردم ندارد تقوای الهی در او نیست. چون تقوای الهی و مردمی از هم جدایی‌ناپذیر می‌باشند. بی‌تردید «متقین» در تقوای مردمی نیز سرآمد و پیشتاز خواهند شد. تقوای الهی بدون تقوا از وجوه الناس بی‌معناست و در ذهن و عین وجود ندارد. در ساختار تقوای الهی قطعاً تقوا از وجوه الناس نهفته است. تقوای الهی انجام واجبات و مستحبات و اقامه حقوق الهی و حقوق والدین و حقوق برادران مسلمان و حقوق همسایگان و همکاران و فرمان‌برداری از خدای عزّوجلّ و رسول خدا(ص) و امامان(ع) و اجرای اوامر قرآن و سنت و ترک کارهای حرام و ممنوع است. بی‌تردید با وجود این تقوای الهی کار زشت و خلاف شرع و عقل از متقی در پیش روی دیگران و در منظر وجوه الناس روی نخواهد داد. متقی با التزام عملی بر ملزومات تقوا به‌طور یقین تقوای مردمی دارد و در وجوه الناس همچون در خلوت پای‌بند به تقواست.
انتهای پیام/
نظر شما