محمد صادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران:

علت اصلی خارج نشدن دولت ما از برجام این است که متأسفانه متن برجام به گونه‌ای تنظیم و نوشته شده است که اگر ایران از برجام خارج شود، مکانیزم ماشه‌ای شورای امنیت علیه ایران فعال می‌شود و در 45 روز شورای امنیت تمام 6 قطعنامه‌ای را که حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان، مدعی بود لغو شده است؛ یکجا و دوباره علیه ایران اعمال خواهد کرد.

یعنی آن همه ادعا و سر و صدا و جنجالی که ظریف و روحانی داشتند که برجام موجب شده است ایران از ذیل فصل هفتم شورای امنیت خارج شود و به عبارتی مدعی بودند که در نتیجه برجام، 6 قطعنامه شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران لغو شده است، در حالی است که در صورت خروج دولت ایران از برجام، همان 6 قطعنامه در 45 روز علیه ایران اعمال خواهد شد.

این خطای بسیار بزرگی است که در برجام توسط روحانی و ظریف پذیرفته شده است و نتیجه‌اش این است که دولت جرئت نمی‌کند از برجام خارج شود؛ چون خروج از برجام با بازگشت 6 قطعنامه شورای امنیت علیه ایران مساوی است و این در حالی است که اجرای برجام توسط کشورهای آمریکایی و اروپا و 1+5 داوطلبانه است و آن‌ها هر زمان که بخواهند و اراده کنند می‌توانند از برجام خارج شوند، اما اجرای برجام برای ایران الزامی است؛ چون اگر ایران از برجام خارج شود، آن قطعنامه شورای امنیت علیه ایران اجرا می‌شود.

این بزرگ‌ترین مشکل و مانعی است که دولت در مقابل خودش دارد و این موضوع در حالی است که دولت با دست خودش این مشکل را ایجاد کرده است و دولت روحانی جرئت نخواهد کرد از برجام خارج شود، حتی اگر تمام 6 کشور طرف مقابل ما یا همان 1+5 از برجام خارج شوند، باز هم دولت روحانی قدرت خروج از برجام را ندارد؛ چون همان طور که عنوان شد به محض خروج از برجام پس از 45 روز مکانیزم ماشه‌ای شورای امنیت علیه ایران فعال خواهد شد.

دوره ترامپ تمام شود یا تمام نشود و در واقع اینکه چه کسی رئیس جمهور آمریکا شود در رفتار آمریکایی‌ها تغییری ایجاد نمی‌شود و این گونه نیست که بگوییم ترامپ گزینه بدی است و فردی که ممکن است به جای ترامپ بیاید، فرد بسیار خوبی است!

باید این نکته را در نظر داشت که حاکمیت آمریکا به طور جدی از سال 58 تا امروز با جمهوری اسلامی ایران دشمن بوده است و هیچ ‌وقت نخواستند جمهوری اسلامی ایران را بپذیرند و هیچ وقت نخواستند با ملت ایران موافق باشند و به استقلال کشور ما احترام بگذارند و این روند در هیچ یک از دولت‌های آمریکا فرق نکرده است و در همه دولت‌ها از دولت کارتر تا دولت فعلی ترامپ، شاهد این رفتار خصمانه بوده‌ایم و اکنون ممکن است برخی توهم داشته باشند که دولت آمریکا در زمان اوباما خوب بود و در زمان ترامپ بد است، اما این ناشی از توهم است و ناشی از این است که این‌گونه افراد واقعیت‌های عالم سیاست‌ و رفتار آمریکایی‌ها را درک نمی‌کنند و با خیالات خود زندگی می‌کنند.

در حالی که اگر ما تنها در حد یک مرور به تاریخچه رفتار آمریکا با کشورمان نگاهی داشته باشیم، متوجه می‌شویم که آمریکایی‌ها در زمان هر رئیس جمهوری علیه کشور و ملت ما مصوبه و رفتارهای غیرانسانی و خشونت آمیز داشته‌اند و در این زمینه دموکرات‌ها بدتر از جمهوریخواهان و جمهوریخواهان بدتر از دموکرات‌ها بودند.