دکتر محمدرضا معدنی / دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی مدیرعامل جمعیت بدون دخانیات ایران

براساس آمار اعلام شده از سوی روابط عمومی شرکت دخانیات در سال 85 ،سالانه 50 میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شده است که متأسفانه به دلیل اجرایی نشدن کامل قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات و اعمال سلیقه مسئولانی که تعهدی برای سلامت جامعه نداشتند این قانون به عقب برگشت ، بگونه ای که اکنون آمار مصرف سالانه سیگار در کشور به 70 میلیارد نخ رسیده است.

گرچه این آمار قابل استناد نیست اما نشان دهنده آن است که مسیر اجرایی شدن قانون اشاره شده از سوی متولیان قابل قبول نبوده و مصرف دخانیات در کشور به سن12  سال رسیده و علاوه بر این میزان مصرف قلیان در جامعه زنان نیز افزایش یافته است.

چنانچه اشاره شد با وجود اهمیت اجرای همه جانبه قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات و تصویب این قانون در کشور، متأسفانه مصرف دخانیات در کشور افزایش یافته است .

.علاوه بر این شرکت‌های دخانیات در زمینه چاپ تصاویر هشــداردهنده روی پاکت‌های سیگار کوتاهی کرده‌اند، رسانه ملی نیز در بیشتر فیلم‌ها و مجموعه های تلویزیونی به طور غیر مستقیم مصرف دخانیات بویژه سیگار را تبلیغ می‌کند به طوری که در کمتر فیلمی شاهد هستیم که نقش نخست آن مصرف کننده دخانیات نباشد و این در حالی است که بیشتر این بازیگران به دلیل جذابیت‌هایی که در فیلمها و سریال‌ها دارند الگوی نوجوانان ما محسوب می شوند.

 نکته حائز اهمیت دیگر آنکه افزایش مالیات بر سیگار به دلیل ارتباطات شرکتهای دخانی با مجامع قانونی ، اعمال نمی‌شود به طوری که اگر این مهم اجرا می‌شد باید از سال 85 تاکنون حداقل 100 درصد افزایش می‌یافت اما این مسئله به بهانه‌های مختلف اتفاق نیفتاده است.

 همچنین یکی از مفاد این کنوانســیون ، موضوع ســاخت کلینیک‌های ترک ســیگار به منظور ارائه خدمات رایگان در جامعه بود که آن هم تحقق نیافته و امروزه در کمتر استانی (حداکثر 10 استان کشور) به صورت محدود شاهد فعالیت کلینیک ترک ســیگار هســتیم و در نهایت آمار دقیقــی که باید از مصرف‌کنندگان دخانیات در سنین مختلف (اعم از مردان و زنان) داشته باشیم آمارهای به روزی نیســت در حالی که مصرف دخانیات روز به روز به ســنین پایین‌تر سرایت میکند.

ستاد مبارزه با مصرف دخانیات که در وزارت بهداشت مســتقر است هرساله باید حداقل 10 نشســت با هدف اجرایی کردن قانون کنترل و مبارزه با دخانیات برگزار کند اما تمهیدات اثرگذاری در این خصوص اندیشــیده نشده است و نه تنها این جلسات به تعداد کافی برگزار نشده، بلکه گزارشی از اجرایی شدن مصوبات این ستاد ارائه نشده و این موضوع بیانگر آن است که پرونده بیش از یک دهه فعالیت ستاد کنترل و مبارزه ملی با دخانیات رو به سیاهی است و این نکته نشان می دهد مسئولانی که در حوزه سلامت و کارگروه ستاد کنترل دخانیات فعالیت می‌کنند عزمی راسخ برای این مهم نداشــته‌اند و ما اکنون روزانه بیش از 20 میلیارد تومان صرف مصرف سیگار و درمان افراد ســیگاری می‌کنیم.

در حالی که آمریکا و کشورهای متحد آن، ایران را در زمینه دارو و کمک‌های جهانی برای ســیل‌زدگان در دو ماه اخیر تحریم کرده‌اند اما شــرکت‌های دخانی براحتــی و بدون هیچ محدودیتی در ایران ، شرکت تأسیس می‌کنند چرا که بخوبی میدانند سیگار؛ عامل نخست همه اعتیادها و اغلب بیماری‌هاست و این تجارت آنها نوعی جنگ ظالمانه و خانمان سوز علیه جوانان و نوجوانان بی دفاع ایران است.

 واقعیت آن اســت که باید واقع‌بینانه با مردم صحبت کنیم چرا که ارائه آمارها و اطلاعات غلط موجب میشود مردم مسیرهای اشتباهی را انتخاب کنند.

 متأسفانه سن دانش‌آموزان مصرفکننده سیگار به 10 سال رسیده است .گرچه ما برای کاهش مصرف دخانیات رایزنی‌های متعددی با آموزش وپرورش انجام داده‌ایم و از طریق مرکز «نفس پاک» برای کودکان 6 تا 12 سال مضرات مصرف دخانیات بویژه ســیگار را در قالب تئاتر، انیمیشن و نقاشی روزانه به 50 دانش‌آموز آموزش می دهیم، اما وقتی مشــاهده می کنیم سند 2030 در برخی مدارس به صورت چراغ خاموش اجرا و موسیقی‌های مبتذل پخش میشود بسیار متأثر میشویم و این پرسش مطرح است که چرا برخی از تیم‌های فعال در آموزش و پرورش برای ارتقای سلامت دانش‌آموزان و نهادینه کردن فرهنگ پیشگیری از مصرف دخانیات در کشور سنگ‌اندازی می شود اما بخش‌هایی از سند 2030 با چراغ خاموش در برخی از مدارس کشور اجرا می شود؟!