قدس انلاین-گروه استان ها: ۱۲۵ سال پیش یعنی درست در سال ۱۲۷۳ کارشناسان بلژیکی گزارشی را درباره طرح تأسیس کارخانه قند در ایران تهیه کردند که درنهایت کمیته‌ای با عنوان «کمیته مطالعات صنعتی پاریس» تشکیل و این کمیته توانست امتیاز قند در ایران را کسب کند.
در همین راستا سه تن از کارشناسان با عنوان «پلت»، «کرچل» و «ریکما گرس» برای مطالعات محلی درباره وضعیت و شرایط احداث کارخانه قند به ایران فرستاده شدن و به‌این‌ترتیب کارخانه قند کهریزک سال ۱۲۷۳ خورشیدی توسط مهندسان بلژیکی ساخته شد.
این کارخانه با قدیمی‌ترین باسکولی که در خود دارد از کهن‌ترین آثار معماری صنعتی در ایران به شمار می‌رود.
قدیمی‌ترین کارخانه قند خاورمیانه پیش‌ازاین با شماره ۴۶۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و از میراث اولیه ورود مدرنیته به ایران محسوب می‌شود اما متأسفانه ازآنجاکه میراث فرهنگی توان تملک و خریداری این ملک را نداشت سال‌ها این میراث در کش‌وقوس شکایت بین مالک و مسئولان میراث قرار گرفت.
مالک این کارخانه اوایل سال ۹۵ با طرح شکایت به دیوان عدالت اداری، درخواست خروج از ثبت این بنا را مطرح کرد و از آن زمان بود که دعوی حقوقی میراث استان تهران و مالک به دادگاه کشیده شد و سرانجام بعد از گذشت سه سال بالاخره مالک بر این بخش از تاریخ صنعتی کشور غلبه کرد و این میراث صنعتی و فرهنگی از لیست میراث فرهنگی خارج شد.
خروج از فهرست آثار ملی
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ری بابیان اینکه متأسفانه نخستین کارخانه قند خاورمیانه در کهریزک به درخواست مالک و بارأی دیوان عدالت اداری از فهرست آثار ملی خارج‌شده است بیان کرد: کارخانه قند کهریزک جزو قدیمی‌ترین نمونه‌های معماری صنعتی در ایران است که شاید بر بسیاری از معماری‌های دیگر نیز مقدم باشد.
قدیمی‌ترین کارخانه قند خاورمیانه پیش‌ازاین با شماره ۴۶۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید اما ازآنجاکه میراث فرهنگی توان تملک و خریداری این ملک را نداشت سال‌ها در کش‌وقوس شکایت بین مالک و مسئولان میراث قرار گرفت مصیب رحیم زاده بیان کرد: باسکول کارخانه قند کهریزک درگذشته سالم بود، ولی یک‌باره تخریب شد که تمامی این موارد نشان می‌دهد برخی افراد به دنبال تخریب ساختمان میراثی این کارخانه قدیمی هستند.
وی بابیان اینکه مالک می‌گوید قصد تخریب و نوسازی این ملک را ندارد و میراث فرهنگی هم نظارت خود را برای حفاظت از این مجموعه بیشتر می‌کند می‌افزاید: مالک کارخانه باید با شهرداری کهریزک به توافق برسد تا ضمن حفظ اثر تاریخی برای مالک نیز درآمدزایی داشته باشد.
رحیم زاده ادامه می‌دهد: ساختمان کارخانه قند اگر درست و اصولی احیا شود با توجه به موقعیت مکانی و گردشگری شهرستان ری می‌تواند درآمدزایی خوبی از طریق جذب گردشگر برای مالک داشته باشد.
وی ابراز می‌کند: طی برگزاری جلسات بین میراث فرهنگی با وکیل مالک، فضای ارزشمند کارخانه واقع در ضلع جنوبی آن شامل سوله‌ها، انبار و ساختمان اداری به‌عنوان یک اثر واجد ارزش حفظ و برای بهره‌برداری از آن کاربری تاریخی و فرهنگی پیش‌بینی‌شده است.
تقاضای مردم
در این راستا بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی و هم‌چنین مسئولان معتقد هستند که میراث فرهنگی با کمک شهرداری می‌بایست نسبت به بازسازی و یا خرید این ملک اقدام کرده و از آن به‌عنوان موزه برای درآمدزایی بهره گرفته و با این کار میراث داری خود را برای نسل آینده به اثبات برساند.
نظر شما