شهر هوشمند محلی برای توسعه پایدار اقتصادی و صنعتی است که در آن به مسائلی مانند ترافیک، مصرف انرژی، آلودگی، تخریب سرزمین، به روزرسانی و بهینه‌سازی زیرساخت‌های شهری، بهبود کیفیت زندگی و از همه مهم‌تر کاهش مخاطرات طبیعی از طریق یک رویکرد نظام‌مند، براساس ارتباط و تبادل اطلاعات با هدف بهینه‌سازی فرایندهای مدیریت شهری پرداخته می‌شود.
• پیشگیری از مخاطرات طبیعی
آن طور که امیر عزیزی، رئیس آسیایی اتحادیه جوامع ایمن در گفت‌وگو با ما می‌گوید، از اهداف مهم شهر پایدار هوشمند این است که با کمترین هزینه، بیشترین خدمت ارائه شود، بخصوص که با توجه به جمعیت ۷ میلیارد و ۵۶۰ میلیون نفری امروز جهان و روند مهاجرتی این افراد به سمت شهرها لازم است شهرهای پرجمعیت با ترکیب و تعامل بسیاری از مجموعه‌های شهری مانند سازمان‌ها، شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، شهروندان و همچنین مجموعه‌ها و زیرسیستم‌های مستقل هوشمند در هر شهر، سیستم پیچیده بزرگ « شهر هوشمند» تشکیل شود.
عزیزی با اشاره به اهمیت هوشمندسازی شهرها در پیشگیری از مخاطرات طبیعی نیز می‌گوید: اگر شبی زلزله‌ای به بزرگی۷ ریشتر در تهران اتفاق افتد، می‌تواند تا ۲ میلیون نفر کشته داشته باشد که جدا از همه مشکلات زلزله، فقط و فقط تدفین ۲ میلیون نفر مشکلی بزرگ برای مدیریت شهری محسوب می‌شود.
•تاب‌آوری در برابر مخاطرات طبیعی
وی می‌افزاید: یکی از اصلی‌ترین معیارهای شهر هوشمند در کشورهای توسعه یافته، تاب‌آوری در برابر مخاطرات طبیعی نظیر زلزله است. مدیران شهری در یک شهر هوشمند در گام‌های مختلف مدیریت مخاطرات و بحران‌ها با استفاده از فناوریهای نوین و کارآمد سعی در کاهش تأثیر ناشی از بحران‌ها دارند و به این ترتیب میزان تلفات و خسارت‌ها را کاهش می‌دهند.
وی با اشاره به حوادث غیرمترقبه سال‌های اخیر در کشور می‌گوید: این حوادث نشان داد استفاده از فناوریهای نوین و هوشمند قبل، حین و حتی پس از زلزله و یا سیل می‌تواند تا چه حد کارگشا باشد؛ عاملی که در هیچ یک از کلانشهرهای کشور تاکنون وجود نداشته و یا اگر بوده به صورت یک برنامه سیستماتیک و هدفمند نبوده است.
به گفته مهندس عزیزی زلزله ۷.۳ ریشتری در سال ۱۹۹۵ کوبه در ژاپن بیش از ۶۰۰۰ کشته داشت و حدود ۷۰۰ نفر در آتش سوزی تأسیسات شهری جان خود را از دست دادند، در حالی که در زلزله ۸.۹ ریشتری و سونامی مهیب ۲.۱۱ در سندای ژاپن، از طریق سامانه‌های هوشمند علاوه بر پیشگیری از حوادث ثانویه و اطلاع‌رسانی به شهروندان برای تخلیه ساحل - ۸ دقیقه قبل از وقوع سونامی - تعداد کشته‌ها به ۱۵۰۰ نفر کاهش پیدا کرد!
•اجرای طرح جامع شبکه راه‌های اضطراری
وی ضمن تأکید بر ضرورت تهیه نقشه خطرپذیری شهر در برابر زلزله توسط یک مشاور بین‌المللی که حقایق را بدون تعارف بگوید، می‌افزاید: طرح جامع شبکه راه‌های اضطراری از جمله طرح‌های مفیدی است که در سال‌های اخیر دولت آن را به شهرداری‌های دارای جمعیت بالای ۲۰۰ هزار نفر ابلاغ کرده و ضرورت دارد از سامانه‌های هوشمند در طراحی و اجرای آن استفاده شود که این طرح می‌تواند نقش مؤثری در هوشمندسازی مدیریت شهری و کاهش مخاطرات طبیعی داشته باشد. ضمن آنکه می‌توان با الگوبرداری از سایر کشورها از جمله تایلند سامانه‌ای را روی تلفن‌های همراه برای استفاده شهروندان از شبکه راه‌های اضطراری در شرایط بحران نصب کرد.
•هوشمندسازی را کار لوکس می‌دانند!
حمید بادامی نجات، رئیس کمیسیون فراکسیون شفافیت شورای عالی استان‌های کشور در پاسخ به این پرسش که چرا شهرداری‌ها به سوی هوشمندسازی حرکت نمی‌کنند، می‌گوید: برای شهرداری‌ها بیش از ۱۰۰۰ خدمت تعریف شده و به دلیل کمبود منابع مالی در سال‌های اخیر شدیداً دچار مشکل شده و اولویت‌هایشان را بر فعالیت‌های خدمات شهری قرار داده‌اند. متأسفانه شهرداری‌ها، هوشمندسازی را به عنوان یک کار لوکس می‌بینند و هنوز به این باور نرسیده‌اند که هوشمندسازی می‌تواند موجب بهبود امور شود.
وی می‌افزاید: شورای عالی استان‌ها در تلاش است به همه شوراهای شهر کشور آموزش دهد که الکترونیکی کردن فرایندهای شهرداری اقدامی مؤثر و کمک‌رسان در خدمات‌رسانی به مردم بویژه در شرایط بحران است و البته تاکنون شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و همدان در این زمینه قدم‌های خوبی برداشته‌اند اما خیلی زمان می‌برد که این شهرها به شهر هوشمند تبدیل شوند.
•نبود سامانه هوشمند شهری در سیل ۹۸
علی بیت‌الهی، دبیر کارگروه ملی زلزله نیز در گفت‌وگو با ما می‌گوید: هوشمندسازی شهرها در همه کشورها بویژه ایران که جزو ۱۰ کشور حادثه‌خیز جهان است، بسیار ضروری و سیستم‌های هوشمند در کشورهای توسعه یافته یکی از مهم‌ترین سیستم‌های کاربردی برای کنترل و مدیریت بحران است که برای هشدار و پایش مخاطرات از آن‌ها استفاده می‌شود.
دکتر بیت‌الهی با اشاره به حادثه سیل امسال که در چند استان کشور اتفاق افتاد، ادامه می‌دهد: اگر هوشمندسازی شهری در این شهرها بویژه شیراز صورت گرفته بود با به کارگیری سیستم‌های هوشمند می‌توانستیم ضمن اطلاع‌رسانی، پیش از وقوع سیل از فوت هموطنانمان پیشگیری کنیم. همچنین می‌توان با استفاده از این سامانه‌های هوشمند که به طور خودکار پایش، برداشت داده‌ها و ارسال اطلاعات به نهادها و سازمان‌های مربوط را انجام می‌دهند، پیش از وقوع سیل، زلزله و فرونشست زمین آن‌ها را کنترل و از تلفات پیشگیری کرد و حتی میزان خسارت‌ها را کاهش داد.
این عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی کشور با اظهار تأسف از اینکه هوشمندسازی شهری در هیچ یک از شهرها و حتی کلانشهرهای کشور تحقق نیافته است، می‌افزاید: ما مکان‌های حادثه‌خیز اقصی نقاط کشور را شناسایی کرده‌ایم و می‌دانیم کدام شهرها در معرض سیل، زلزله و یا فرونشست زمین هستند و یا کدام جاده‌ها و مسیر راه‌آهن در معرض ریزش سنگ قرار دارند اما به دلیل به کار نگرفتن سامانه هوشمند شهری، مدیران ما پس از وقوع حوادث از آن مطلع می‌شوند که آن زمان برای پیشگیری دیر است.
دکتر بیت‌الهی می‌گوید: نه تنها کشورهای توسعه یافته بلکه سایر کشورهای آسیایی که حتی به لحاظ اقتصادی در وضعیت پایین‌تری از کشور ما قرار دارند، با به کارگیری این سامانه‌های هوشمند در کاهش مخاطرات طبیعی از ما جلوتر هستند و متأسفانه ما در حوزه استفاده از هوشمندسازی شهری به منظور اطلاع‌رسانی به مردم و کاهش مخاطرات طبیعی حتی یک مورد برای مثال زدن هم نداریم.
انتهای پیام/
نظر شما