هاشم رسائی‌فر/

سال زراعی ۹۸-۹۷ یک هفته‌ای می‌شود که به پایان رسیده و از اول مهرماه سال جدید زراعی (۹۹-۹۸) آغاز شده است. آنچه در سال زراعی گذشته برای استان خراسان رضوی رخ داد در مجموع پربارش بود. بارش‌هایی که برخی از آن‌ها در چندین سال اخیر برای خراسانی‌ها کم‌سابقه بود. این حد از بارندگی‌ها حتی برای برخی این تصور را به وجود آورد که سال زراعی ۹۸-۹۷ پایانی بر خشکسالی‌های بیش از دو دهه در منطقه باشد. گرچه این ذهنیت با اظهارنظر کارشناسی‌ها رد و عنوان شد استدلال محکمی مبنی بر خاتمه خشکسالی‌ها وجود ندارد و نمی‌شود به صورت دقیق در این خصوص اظهارنظر کرد.

قدر مسلم همه بر این باوریم که میزان بارش‌ها در خراسان رضوی در امتداد سال زراعی گذشته قابل توجه و قابل قبول برای سپری شدن سالی پرباران بوده است. اکنون با خاتمه این سال زراعی آمار و ارقامی در این زمینه به ثبت رسیده است که می‌توان به صورت دقیق در این باره اظهارنظر کرد و البته اینکه برای فصل پاییز پیش‌بینی‌هایی تقریباً دقیق از میزان بارش‌ها و تغییرات جوی داشت.

*تمام آمارهای بارشی استان در سال زراعی (۹۸-۹۷)

مدیر کل هواشناسی خراسان رضوی در خصوص میزان بارندگی‌ها در سال زراعی گذشته گفت: متوسط بارش استان در سال زراعی ۹۸-۹۷ به میزان ۲/۳۲۴ میلیمتر بوده که این میزان در سال گذشته ۳/۱۳۵ و در دوره آماری بلندمدت ۱/۱۹۹ میلیمتر بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد متوسط بارش استان نسبت به سال گذشته ۱۴۰ و نسبت به دوره آماری بلندمدت ۶۳ درصد افزایش داشته است.

دکتر سیدمحسن عراقی‌زاده افزود: لازم به توضیح است که بارندگی استان نسبت به سال گذشته و دوره آماری بلندمدت در تمامی شهرستان‌های استان افزایش داشته است. بیشترین افزایش بارش نسبت به سال گذشته مربوط به سبزوار با ۲۷۷ درصد و بیشترین افزایش بارندگی نسبت به دوره آماری بلندمدت به بردسکن با ۱۶۳ درصد اختصاص یافته است.

وی همچنین در خصوص بیشترین میزان بارش در استان اظهار کرد: در سال زراعی ۹۸-۹۷ بیشترین بارش استان از کلات به میزان ۷/۴۹۹ میلیمتر گزارش شده که نسبت به دوره آماری بلندمدت ۶۸ درصد افزایش بارش داشته و کمترین بارندگی از گناباد ۴/۲۱۴ میلیمتر گزارش شده که نسبت به دوره آماری نیز ۶۱ درصد افزایش داشته است. بارش مشهد نیز در سال زراعی ۹۷-۹۸ به میزان ۳۳۹ میلیمتر بوده که نسبت به سال گذشته ۸۶ و نسبت به دوره آماری ۳۶ درصد افزایش داشته است.

*قوچان و بردسکن سردترین و گرم‌ترین شهرهای سال گذشته

مدیرکل هواشناسی خراسان رضوی در مورد تحلیل دماهای ثبت شده در استان نیز گفت: میانگین دمای استان در سال زراعی ۹۸-۹۷ به میزان ۷/۱۶ درجه سانتیگراد بوده است که نسبت به سال گذشته ۷/۰ کاهش و نسبت به دوره آماری ۲/۰ افزایش داشته است.

به طور کلی متوسط دمای استان در سال زراعی ۹۸-۹۷ نسبت به سال گذشته در تمامی شهرستان‌های استان کاهش داشته است.

همچنین میانگین دمای استان خراسان رضوی نسبت به دوره آماری بلندمدت در تمامی شهرستان‌های استان به جز قوچان، بردسکن، کلات و بجستان افزایش داشته است.

سردترین و گرم‌ترین شهر به ترتیب قوچان و بردسکن با دمای ۵/۱۲ و ۹/۱۹ درجه سانتیگراد بوده است. ضمن اینکه میانگین دمای مشهد در سال زراعی ۹۷-۹۸ نیز ۴/۱۶ درجه بوده که نسبت به سال گذشته ۷/۰ کاهش و نسبت به دوره آماری ۷/۰ افزایش داشته است.

*انتظار بارش‌هایی فراتر از میانگین

دکتر عراقی‌زاده در خصوص وضعیت پیش‌بینی فصلی بارش (پاییز ۹۸) خراسان رضوی عنوان کرد: بررسی نقشه‌های پیش‌یابی نشانگر وقوع بارش در استان از مهر تا آذر ۱۳۹۸ است. مطابق نقشه‌ها، بارش استان در مهرماه در نیمه جنوبی در محدوده نرمال و در نیمه شمالی بیش از نرمال خواهد بود. در آبان به جز قسمت کمی از جنوب غربی سایر نواحی استان بارش بیش از نرمال را تجربه خواهند کرد و در آذر ماه بیشتر مناطق استان دارای بارش نرمال است فقط قسمتی از شمال دارای بارش بیش از نرمال خواهد بود. به طور کلی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد مقدار بارندگی استان در پاییز امسال در نیمه شمالی بیش از نرمال و در نیمه جنوبی در حد نرمال خواهد بود.

*دمای هوای نرمال در پاییز

مدیرکل هواشناسی خراسان رضوی در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی فصلی دما (پاییز ۹۸) استان چگونه است، بیان کرد: مطابق نقشه‌ها، درجه حرارت در مهرماه در حد نرمال خواهد بود به جز قسمتی از جنوب و جنوب‌شرقی که دمای آن بیش از نرمال پیش‌بینی می‌شود. در آبان نواحی نیمه شرقی و جنوبی دمایی بیش از نرمال خواهند داشت و مناطق شمالی و غربی درجه حرارت نرمالی را تجربه می‌کنند و در آذر ماه نیز بیشتر مناطق استان در محدوده دمای نرمال است. آنچه می‌توان عنوان کرد این است که به طور کلی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد دمای استان در پاییز امسال در وضعیت نرمال خواهد بود فقط در محدوده‌ای از جنوب و جنوب شرق استان دمای بیش از نرمال مشاهده می‌شود.