به گزارش قدس آنلاین سازمانهاو نهادهانیز همگام با مردم و برای رفاه حال زائران و راهپیمایان اربعین حسینی دست بکارشده و هر سازمان درحد توانش امکانات و خدماتی را درنظر گرفته و اعزام کرده است .

دراین میان مردم خراسان رضوی هم میزبان زائران افغانستانی هستند که عازم سفر عتبات عالیات بوده وقصد دارند که همگام با راهپیمایان اربعین گام بردارند.

دراین راستا و به همان اندازه که هرساله شوق این زیارت و حرکت معنوی دردلهای شیعیان افزایش می یابد توطئه های دشمنان و دسیسه های آنها هم برای سنگ اندازی دراین مسیرهم بیشتر میشود.

نیرنگهای دشمنان اما هرگز نتوانسته دردل شیعیان نفوذ کند چراکه آنها به اهمیت این سفرمعنوی و تاثیرمثبت این سفر دراتحاد امت اسلامی و مبارزه با دشمنان اسلام پی برده اند. دراین میان اما شاید به نقش تربیتی و سازنده راهپیمایی اربعین کمتر توجه شده یا اگر هم توجه شده مورد تحقیق و کنکاش علمی قرار نگرفته است . نقشی که این سفر و دستاوردهای آن درساختن فردای جامعه و افراد جامعه دارد.

***ابعاد روانشناختی و تربیتی پیاده‌روی اربعین

 رئیس مرکز جامع مشاوره آستان قدس رضوی با اشاره به اینکه «تجربه دینی مناسب بهتر از شناخت صرف دینی است»، گفت: افرادی که می‌گویند عزاداری افسردگی را به دنبال دارد معلوم است که افسردگی را نمی‌شناسند.

دکتر سید محسن اصغری نکاح اظهار کرد: اربعین فضای روانشناختی ایجاد کرده که تنها با حضور در آنجا می‌توان آن را درک کرد. در واقع این فضا و تجمع انسان‌های دلداده یک هم‌افزایی، انرژی، تبادل ایده، باور، ارزش هویت و هیجان معنوی ایجاد کرده  و جز با زیست حضوری در این فضا قابل تجربه نخواهد بود. به همین جهت است که حضور افراد در چنین فضایی بار روانشناختی را ایجاد کرده است.

وی اظهار کرد: اربعین به نوعی آماده سازی برای حضور در محضر حضرت مهدی (عج) است. زیارت به هر شکل آن دیدار با ائمه معصوم است. زیارت اربعین سفر زیارتی است و سفر در هر نوع آن لذت‌بخش است و سفری که با پای پیاده و با شوق فراوان با مبانی بسیار شگفت‌انگیز، خالصانه، بی ادعا و مردمی انجام می‌شود. برای حب اهل بیت(ع) این سفر حضوری خاص است.

وی افزود: هر کسی که در این مسیر قرار می‌گیرد هم در ماهیت و ذات و هم در مناسک آن در مسیر تربیت شدن قرار گرفته است. به همین دلیل است که اربعین حادثه‌ای چند بعدی به شمار می‌رود که می‌تواند تمامی ابعاد وجودی انسان را تحت تاثیر قرار دهد.

اصغری اظهار کرد: این عزاداری می‌تواند تاثیرات شگرفی را در حوزه روانشناختی انسان بگذارد زیرا فردی که در این مراسمات شرکت دارد؛ امید به آینده، انگیزه و .... در وجودش شکل می‌گیرد ‌و با شرکت در آن‌ها متوجه خواهد شد که آنگونه که برخی از افراد شبه‌فرافکنیهای زیادی را در این راستا ایجاد کرده‌اند، نیست بلکه می‌تواند بر روی ابعاد وجودی او تاثیر گذار باشد.

رئیس مرکز جامع مشاوره آستان قدس رضوی گفت: اگر از این منظر روانشناسی بخواهیم مقوله اربعین را مورد بررسی قرار دهیم باید گفت که در واقع حادثه‌ای رخ داده که این رخداد عظیم جهانی خود موجب ناهماهنگی جهانی شده است.

وی افزود:در عصر کنونی که عصر امام زمان(عج) است به نوعی بی‌هویتی و بی معنویتی در آن شکل گرفته است. در واقع فقر معنویت در همه جا حاکم شده و برای جبران آن حتی در روانشناسی هم اشاراتی به این مقوله و برای آن نیز شاخه‌های معنوی ایجاد شده است، اما با این وجود باز هم این فقر جبران نمی‌شود.

استادیار گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، قیام امام حسین( ع) را یک رسانه‌ای دانست که در طی تاریخ نگرش‌های افراد را تغییر داده و ادامه داد: در جهان رسانه برای تغییر نگرش، کلی برنامه و سیاست گذاری می‌شود و بسیاری از شرکت‌ها کار می‌کنند که این کار را انجام دهند و ما می‌بینیم که در این فضا بعد هیجانی هم حاکم است. زیرا هیجان قسمتی از زندگی ماست امروزه روانشناسان تاکید زیادی بر هیجان می‌کنند. در بحث درمان تعلیم و تربیت عنوان شده هرچیزی با هیجان همراه شود به انگیزه تبدیل خواهد شد.

اصغری خاطرنشان کرد: امام حسین(ع) سرالله است و قرار است همه موضوعات مربوط به این امر هم اسرارآمیز و البته حکمت‌آمیز باشد. کسی که خودش را آماده می‌کند در پیاده‌روی اربعین گام بردارد، می‌توان گفت که در واقع در هریک از قدم‌های او، یک بعد روانشناسی وجود دارد از این رو است که میل رسیدن به حرم مطهر امام حسین(ع) در وجودش بیشتر شعله ور می‌شود.

وی بیان کرد: در واقع جریان تربیتی و روانشناختی اربعین تنها به این نیست که در پایان مسیر قرار گیرند بلکه از همان ابتدا که افراد ثبت نام می‌کنند و یا افرادی که نمی‌توانند در این مسیر قرار گیرند اما حسرت آن را در دل دارند؛ تربیت می‌شوند.

رئیس مرکز جامع مشاوره آستان قدس رضوی عنوان کرد: یکی از آثار ابعاد روانشناختی اربعین این است که به فرد هویت می‌دهد و باعث می‌شود که او حسینی شود و این هویت مهری است بر وجود فرد. همچنین با هیجانی که آن‌ها در طی این مسیر دارند، یک نوع تربیت درونی در وجود افراد شکل می‌گیرد و اثرات تربیتی را برای افراد به همراه دارد.

*** راهپیمایی اربعین سوژه پایان نامه

 درهمین راستا ، دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین گفت: در واقع باید پایان نامه‌های مختلف و مطالعات فرهنگی عمیق و دقیقی از بطن اربعین تعریف شود.

حجت‌الاسلام سعید اصفهانیان، افزود: همواره اربعین یک پدیده جدیدی است که حرف‌های جدیدی را نیز به همراه دارد اما این حرف‌ها همان‎هایی هستند که در بطن ماجرای امام حسین(ع) وجود داشته اما ما آن را ندیدیم. در واقع اربعین جریان حسینی را برای ما باز تعریف می‌کند.

دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین گفت: جریاناتی که ما با آن آشنا نبودیم و نمی‌دانستیم که ظرفیت قدرت حسینی چیست. کسی که می‌گوید «لیستنقذ عبادک من‌الجهاله و حیره ‌الضلاله» را می‌فهمم، باید با دانشجو، مردم و در حوزه سیاسی نیز سعه صدر داشته باشد، با مسیحیت و یهودیت با آرامش و با اهل سنت و صاحبان مرزی کشور با ملایمت رفتار کند و باید انعطافی داشته باشد تا بتواند آن‌ها را دعوت به حق کند.

اصفهانیان عنوان کرد: اربعین به نوعی جذب حداکثری می‌کند که این جذب در تمام ابعاد و دایره وسعت انسان تاثیر می‌گذارد. همواره نور اباعبدالله در اربعین در ابعاد مختلف انسان و همچنین برای تمامی ادیان، شیعیان، اهل تسنن و جامعه اخلاقی اثرگذاری می‌کند و با این اثرگذاری خود برای ما فهم جدیدی را ایجاد می‌کند.

وی اظهار کرد: اربعین در عرصه میدانی نیز تفسیری را برای ما از«لیستنقذ عبادک من‌الجهاله و حیره ‌الضلاله» ارائه می‌کند. افرادی بوده‌اند که حتی خدا را قبول نداشته و به هیچ دینی پای‌بند نبوده‌اند، اما این راه با آن نوری که دارد و اثرات مثبتی که برای افراد دارد، آن‌ها را به این سمت کشانده است.

دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین گفت: ظرفیت اربعین، از بطن شیعی تا فضای فطری را جذب می‌کند این منطق فقط بر مدار نور می‌تواند مطالعه شود؛ نوری که آمده است تا «لیستنقذ عبادک من‌الجهاله و حیره ‌الضلاله» را عرضه کند زیرا این رخداد، رخدادی است که برای اولین بار در طی تاریخ ایجاد شده است. در واقع خونی که در قیام امام حسن(ع) ریخته شد، خون خداست و پشتوانه خون نیز قلب‌ها را به سمت خود می‌کشاند.

اصفهانیان بیان کرد: اگر ما ابعاد روانشناختی، معرفتی و تربیتی این پدیده بزرگ را نتوانیم به درستی تحلیل درست کنیم قطعا اتفاقات بعدی را هم نمی‌توانیم تحلیل کنیم.

دبیر ستاد معرفتی و علمی اربعین اظهار کرد: ظرفیت اربعینی امروز فهم جدیدی در حوزه‌های مختلف فکری و معرفتی شکل می‌دهد؛ ظرفیت جدیدی در فهم بیان عترت شکل می‌دهد، ظرفیت جدیدی در فهم زیارت اربعین مکتوب و منقول امام صادق را شکل می‌دهد و تصویر جدیدی از فضای دین را در معرض قرار می‌دهد.

اصفهانیان ادامه داد: قدرت اربعین جدید این است که این مفاهیم را در معرض دید عمومی قرار می‌دهد. کم‌کاری‌های ما، مسئولین و حاکمان را که در بطن انقلاب اسلامی مسئولیتی را در حوزه دین داشته‌ایم، جبران و فرهنگ سازی می‌کند. این همایش بزرگ معرفتی، امروز به کمک انقلاب اسلامی ایران آمده است و مردم را نیز به سمت خود می‌کشاند.

***ارزش های فرامادی در پیاده روی اربعین

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به این که در پیاده روی اربعین، ارزش های فرامادی جایگزین ارزش ها مادی می‌شوند، گفت: همه افراد در پیاده روی اربعین با نگاه الهی حرکت می کنند.

 غلامرضا حسنی درمیان ، گفت: پیاده روی اربعین در سطح خرد و کلان تأثیر گذار است. پیاده روی اربعین حسینی، پدیده‌ای است که نمی‌توان آن را جدای از نظام فرهنگی دانست، در پیاده روی اربعین امت اسلامی، حرکتی فرهنگی را به نمایش می گذارد.پیاده روی اربعین، پیام های زیادی دارد؛ در این حرکت افراد با سن های متفاوت و با فرهنگ‌های مختلف، هدفی مشترک دارند.

 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: پیاده روی اربعین نشان می‌دهد که چطور می‌توان با حرکت فرهنگی که ذات مخلصانه و خالصانه دارد موانع سیاسی را از بین برد و پیوند بین ملت‌ها ایجاد کرد.همه افراد در پیاده روی اربعین با نگاه الهی حرکت می‌کنند و این حرکت باعث دوستی بین ما و مردم عراق شده و این اثر حماسه حسینی، بعد از سال ها است.

 وی به کارکردهای پیاده روی اربعین حسینی اشاره و تصریح کرد: پیاده روی اربعین حسینی، کارکردهای پنهان و آشکار دارد، اثرات پنهان آن وسیع است و اثر آشکار آن، الفت ایجاد کردن بین افراد است. مردم عراق که به زوار اربعین خدمت می‌کنند، به دنبال هزینه کردن هستند، نه دریافت کردن و این خود نیز از فلسفه عاشورا گرفته شده است.

 حسنی درمیان افزود: حرکت امام حسین(ع) برای همه تمام بشریت درس است و امام حسین(ع) تمام جهان را شیفته خود می‌کند و همه از رفتار امام حسین(ع) درس می‌گیرند.ارزش‌های ما بخشی از هویت ما هستند؛ از این رو اربعین حسینی، هویت ملی ما را تقویت می‌کند، در پیاده روی اربعین، از طبقات و گروه‌های مختلف دور هم جمع می‌شوند و با تمام تفاوت ها با یک انگیزه و هدف حرکت می‌کنند.