تحولات منطقه

زاهدان- سیستان و بلوچستان به‌ویژه مناطق جنوبی آن همواره ۲ پدیده مونسون در تابستان و آب‌وهوای مدیترانه‌ای و سامانه کم‌فشار سودان را در زمستان تجربه می‌کند و لذا هرساله شاهد بارش‌های شدیدی در این مناطق هستیم که متأسفانه به دلیل کمبود طرح‌های آبخیزداری و مهار سیلاب‌ها این نعمت الهی به سمت دریا سرازیر شده و از دسترس مردم دور می‌شود.

سیستان و بلوچستان تشنه طرح‌های آبخیزداری است
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

قدس آنلاین-گروه استان ها:آمار بالای جمعیت و پراکندگی روستاها، بیشتر بودن جمعیت روستایی نسبت به جمعیت شهری، تداوم خشک‌سالی‌ها، فقر طبیعی منابع آبی، بارندگی بسیار کم و عقب‌ماندگی تاریخی در زمینه زیرساخت آب‌رسانی از ویژگی‌های خاص استان سیستان و بلوچستان است   که موجب شده نیمی از جمعیت ۲ میلیون و ۸۰۰ هزارنفری این استان از آب شرب بهداشتی محروم باشند.

بنا بر اعلام وزارت نیرو شهرستان چابهار در جنوب این استان  پایین‌ترین شاخصه دسترسی به شبکه آب را دارد و در بخش دشتیاری آن نیز وضعیت وخیم‌تر است  و این در حالی است که سهم مردم در فصل زمستان از باران‌های سیل‌آسا فقط تخریب است!

رودخانه سرباز و باهوکلات بزرگ‌ترین رودخانه استان سیستان و بلوچستان است که از کوه‌های سراوان در جنوب شرق سیستان و بلوچستان سرچشمه می‌گیرد و با گذر از مسیر حدوداً ۳۰۰ کیلومتری شهرستان سرباز به سد پیشین می‌رسد. این رودخانه بعد از سد پیشین و گذر از روستاهای بخش دشتیاری وارد بخش باهوکلات و رودخانه آن می‌شود و به بند انحرافی شیرگواز می‌رسد. بعد از گذر از بند و حاشیه روستاها و هزاران هکتار زمین‌های کشاورزی منطقه باهوکلات، این آب از خور باهو بدون استفاده به دریای عمان  می‌ریزد.  

باهو کلات سرزمینی است که در صورت تأمین آب کشاورزان به قول محلی‌ها می‌توان انقلابی در تولید محصولات کشاورزی ایجاد کند.

نیاز به ساخت بندهای بتنی 

در همین راستا یکی از کارشناسان کشاورزی در این منطقه می‌گوید: میلیون‌ها مترمکعب آب بعد از بند انحرافی شیرگواز به دریا می‌ریزد، درحالی‌که می‌شود با ساخت فقط ۷ بند بتنی در پایین‌دست بند شیرگواز مسیر ۵۰ کیلومتری خروج روان آب از منطقه و ورودش به دریا را سد کرد.

منصور کریم دادی می‌افزاید: هرسال به خاطر شرایط آب و هوایی در جنوب استان و بارش‌های موسوم به مونسون، حجم زیادی از روان آب‌ها در بستر رودخانه باهو شکل می‌گیرد که به دلیل عدم مدیریت آبخوان و آبخیز بدون استفاده به دریا می‌ریزد.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به ظرفیت‌های مهم بخش کشاورزی و کشت محصولات خارج از فصل میوه‌های گرمسیری در این منطقه، می‌توان با کنترل همین روان آب‌ها کشاورزی منطقه را رونق بخشید و بازار داخلی را تأمین کرد.

وضعیت سیستان و بلوچستان

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان بابیان اینکه این استان در گروه اقلیم بیابانی میانه قرار دارد اظهار می‌کند: این استان سالانه بارشی کمتر از ۶۵ میلی‌متر دریافت می‌کند اما میزان تبخیر در آن به بیش از پنج هزار میلی‌متر می‌رسد.

از مجموع ۶ هزار و ۵۵۳ روستای سیستان و بلوچستان ۲ هزار و ۵۴۶ روستا دارای شبکه آب‌رسانی و چهار هزار و هفت روستا فاقد شبکه هستنداتابک جعفری بابیان اینکه میزان تبخیر در سیستان و بلوچستان بسیار زیاد است می‌افزاید: در همین راستا برای نخستین بار در کشور روش‌های جلوگیری از تبخیر آب را شروع کرده‌ایم.

وی با اشاره به این موضوع که از مجموع ۶ هزار و ۵۵۳ روستای سیستان و بلوچستان ۲ هزار و ۵۴۶ روستا دارای شبکه آب‌رسانی و چهار هزار و هفت روستا فاقد شبکه هستند می‌افزاید: آمار بالای جمعیت و پراکندگی روستاها، بیشتر بودن جمعیت روستایی نسبت به جمعیت شهری، تداوم خشک‌سالی‌ها، فقر طبیعی منابع آبی، بارندگی بسیار کم و عقب‌ماندگی تاریخی در زمینه زیرساخت آب‌رسانی از ویژگی‌های خاص استان سیستان و بلوچستان است.

۴۳ طرح مطالعاتی در دست انجام

جعفری بیان می‌کند: هم‌اینک ۲۷ طرح شامل ۱۴ طرح سدسازی، پنج طرح شبکه آبیاری و زهکشی و هشت طرح تأمین آب و آب‌رسانی توسط شرکت سهامی آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان آماده بهره‌برداری، ۱۷ طرح بااعتباری بالغ‌بر هزار و ۹۱۵ میلیارد ریال در دست اجرا و ۲۸ طرح بااعتباری بیش از چهار هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال نیز در حال انجام مطالعات است که امیدواریم در سال آینده به اجرا برسد.

وی مجموع محدوده‌های مطالعاتی را ۴۳ محدوده ذکر می‌کند و می‌گوید: تعداد ۱۰ محدوده آزاد، ۹ محدوده ممنوعه، ۱۱ محدوده پیشنهاد ممنوعه و ۱۳ محدوده فاقد آبخوان در استان است.

وی تأکید می‌کند: در راستای کمک به اشتغال و کاهش فقر هر صنعتی که وارد استان شود به هر طریقی آب موردنیاز آن را تأمین خواهیم کرد حتی صنعت پتروشیمی ایرانشهر را تأمین می‌کنیم زیرابه ازای هر یک لیتر آب که به صنعت تعلق گیرد ۷۰ تا ۱۰۰ نفر مشغول بکار می‌شوند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.