محمود مصدق/

 با تصویب لایحه متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش در سال ۱۳۶۳ از سوی مجلس شورای اسلامی، آن گروه از دانشجویانی که از طریق آزمون سراسری وارد دانشگاه فرهنگیان شده‌اند، ضمن معافیت از خدمت وظیفه عمومی، از همان ابتدا مشمول بیمه فرهنگیان می‌شوند و استخدامشان قطعی است.

در کنار اعطای چنین امتیازاتی که می‌تواند به حفظ شأن و جایگاه معلمان کمک کند، گاه اتخاذ برخی روش‌ها و سیاست‌ها، ساختار تصمیمات پیشین را نیز دچار خدشه می‌کند. موضوع کسر ۴۵ درصدی از حقوق دانشجو معلمان بابت خدمات رفاهی موضوعی است که با روح قانون متعهدین به خدمت در آموزش و پرورش همخوانی ندارد و متأسفانه گرچه این رویه بارها مورد اعتراض دانشجو معلمان قرار گرفته، اما همچنان ادامه دارد.

جواب سربالا می‌دهند

فیاض، یکی از دانشجو معلمان در این خصوص به قدس می‌گوید: همان ابتدای سال و هنگام ارائه حکم به دانشجویان اعلام می‌کنند ۴۵ درصد از حقوق دانشجوی خوابگاهی و ۲۰ درصد از حقوق دانشجوی غیرخوابگاهی یا بومی کسر می‌شود. در حالی که دانشگاه فرهنگیان در رده دانشگاه‌های دولتی است و دانشجویانش نباید مانند سایر دانشگاه‌های دولتی بابت استفاده از خوابگاه و غذا هزینه زیادی متقبل شوند. یعنی اصلاً این رویه منطقی نیست که دانشجویان دانشگاه‌های مشابه بابت استفاده از خدمات رفاهی ماهی ۳۰۰ هزار تومان بپردازند، اما دانشجو معلمان در خوشبینانه‌ترین حالت حداقل ۲۰ و حداکثر ۴۵ درصد از حقوق یک میلیون و۵۶۰ هزار تومانی خود را باید بابت همین خدمات پرداخت کنند. البته اگر حساب و کتابشان درست باشد در غیر این صورت وضعیت خیلی بدتر خواهد بود؛ چون باوجود ثابت بودن حکم و میزان درصدها بارها مشاهده کردیم حقوق هر ماه با ماه قبلی تفاوت فاحشی دارد. این موضوع نشان می‌دهد هر اداره مبالغ را به یک شیوه و طبق یک الگو از حقوق دانشجویان کم می‌کند و جالب اینکه کسی هم پاسخگو نیست. مثلاً من چند بار به حسابداری دانشگاه و یک بار هم به حسابداری اداره کل مراجعه کرده‌ام و علت تفاوت در حقوق دریافتی خود را پرسیده‌ام، اما توضیحاتی که داده‌اند اصلاً قانع‌کننده نیست. حتی جواب سربالا هم دادند؛ به همین دلیل به‌راحتی نمی‌توان فهمید مشکل از کجاست.

وی با اشاره به پایین بودن سرانه دانشجویی دانشگاه فرهنگیان در قیاس با دیگر دانشگاه‌های دولتی کشور می‌گوید: به نظر می‌رسد دانشگاه فرهنگیان مثل طفلی است که نه وزارت علوم آن را قبول می‌کند و نه وزارت آموزش و پرورش توان تأمین هزینه‌هایش را دارد به همین دلیل این وسط از جیب دانشجو برداشت می‌شود تا جبران هزینه‌ها شود.

کسر حقوق در راستای اجرای مصوبه مجلس انجام می‌شود

دکتر پرویز انصاری راد، معاون دانشجویی دانشگاه فرهنگیان درباره چرایی بالا بودن کسورات حقوق دانشجو معلمان هم به قدس می‌گوید: کسر حقوق از دانشجویان این دانشگاه کاملاً قانونی است. در واقع این موضوع به اجرای قانون تعهد خدمتی وزارت آموزش و پرورش برمی‌گردد. طبق این قانون که سال ۶۳ به تصویب نمایندگان مجلس رسیده است از حقوق دانشجویان متعهد خدمت بابت استفاده از خدمات رفاهی و صرف سه وعده غذا ۴۵ درصد از سوی دانشگاه کسر می‌شود. البته از ۲۰ درصد از دانشجویان هم ۲۵ درصد کسر می‌شود که این هم بر اساس مصوبه هیئت امنای دانشگاه است.

وی می‌افزاید: دانشجویان متأهل، سرپرست خانوار و آن‌هایی که در فاصله کمتر از ۳۰ کیلومتری دانشگاه قرار داشته و امکان تردد دارند مشمول این مصوبه می‌شوند و ۲۵ درصد از حقوقشان بابت استفاده از خدمات رفاهی کسر می‌شود.

وی تصریح می‌کند: ما راضی به کسر حقوق دانشجو معلمان نیستیم، اما سرانه دانشجویی دانشگاه فرهنگیان یک چهارم سرانه دانشجویی دانشگاه‌های دولتی دیگر است، اگر سرانه ما به اندازه سرانه دانشجویی سایر دانشگاه‌های دیگر افزایش یابد آن وقت مثل آن‌ها عمل می‌کنیم؛ چون واقعاً دانشگاه فرهنگیان نمی‌خواهد خود را مقابل دانشجویان قرار دهد.

وی با اشاره به اینکه کاهش و یا عدم کسر حقوق دانشجو معلمان مستلزم تصویب مصوبه‌ای در این راستا از سوی مجلس است، می‌گوید: دانشگاه مجری قانون است و اگر نمایندگان ملت طرحی را تصویب کنند که از دانشجویان متعهد خدمتی کسر حقوق نشود، به‌طورقطع دانشگاه آن را اجرا می‌کند، اما مجلس باید نرخ تورم و هزینه‌های دانشگاه را هم در نظر داشته باشد.

انصاری راد با بیان اینکه نمی‌توان گفت کسر ۴۵ درصدی حقوق دانشجو معلمان عادلانه است یا نیست، ادعای بعضی از دانشجویان مبنی بر اینکه کسر حقوق‌ها شفاف نیست و هر اداره‌ای بر اساس الگوی خاصی اقدام می‌کند را رد می‌کند و می‌گوید: این موضوع کاملاً شفاف و مبنای آن هم مشخص است. حقوق‌ها را دانشگاه کسر نمی‌کند، یعنی بر اساس لیستی که وجود دارد کسورات توسط ادارات کل آموزش و پرورش انجام می‌گیرد و در این راستا نیز یکسان عمل می‌شود و به نام دانشگاه فرهنگیان به حساب خزانه واریز می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که اگر کسورات به صورت شفاف انجام می‌شود پس چرا دانشجویان می‌گویند هر اداره‌ای به گونه‌ای رفتار می‌کند و کسی هم پاسخگوی آنان نیست، می‌گوید: آن‌ها احتمالاً یکسری از دانشجویان ترددی هستند که ۲۵ درصد از حقوقشان کسر می‌شود، شاید به این موضوع اشاره می‌کنند.

کسر حقوق تخلف آشکار از قانون است

جبار کوچکی نژاد، عضو کمیته آموزش کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس اما کسر حقوق دانشجو معلمان را قانونی نمی‌داند و به قدس می‌گوید: مجلس مصوبه‌ای در خصوص کسر ۴۵ درصد حقوق دانشجو معلمان ندارد و انجام چنین کاری از سوی دانشگاه فرهنگیان تخلفی آشکار است؛ یعنی این دانشگاه حق ندارد از حقوق دانشجویی که از خوابگاه و غذا استفاده نمی‌کند، کسر کند. کسر حقوق دانشجو قانون خود را دارد و بر اساس آن مشمول بیمه، مالیات و اقساط وام دانشجو می‌شود.

وی با اشاره به اینکه استفاده از خوابگاه و صرف غذا توسط دانشجویان هم نرخ مشخصی دارد، تصریح می‌کند: بنابراین کسر ۴۵ درصدی حقوق دانشجو معلمان کاملاً تخلف از قانون است و دانشگاه فرهنگیان باید در این باره به مجلس پاسخ دهد.

وی از پیگیری موضوع کسر حقوق دانشجو معلمان توسط کمیسیون متبوعش خبر می‌دهد و می‌گوید: به وزیر آموزش و پرورش هم تأکید کرده‌ایم این موضوع را بررسی و کسر حقوق دانشجو معلمان را حذف کند.

وی با اشاره به اینکه اگر دانشگاه فرهنگیان می‌گوید کسر ۴۵ درصدی حقوق دانشجویان بر اساس مصوبه مجلس انجام می‌گیرد مصوبه مذکور را ارائه دهد، می‌افزاید: اصلاً در شأن مجلس نیست که برای غذا و خوابگاه دانشجویان قانون کسر حقوق تصویب کند. مگر دانشجویان دانشگاه‌های دیگر که از خوابگاه و غذای دانشگاه استفاده می‌کنند مصوبه مجلس را دارند؟ ما موضوعی به نام رفاه دانشجویان داریم و برای این منظور بودجه تعیین می‌کنیم. کسری حقوق دانشجو معلمان بابت هزینه‌های خوابگاه و غذا قانونی نیست. این‌ها نشان دهند که برای این کارشان مصوبه مجلس را دارند. این کار با مصوبه هیئت امنای دانشگاه انجام شده که به نظر بنده تخلف از قانون مجلس است. مصوبه مجلس می‌گوید حقوق دانشجو در مقابل بیمه، مالیات و اقساطش طبق نامه دانشجو کم شود.

وی در پاسخ به این پرسش که اگر دانشگاه فرهنگیان در موضوع یاد شده تخلف می‌کند پس چرا مجلس و کمیسیون آموزش و تحقیقات، به نقش نظارتی خود عمل نمی‌کنند و مانع تخلف دانشگاه نمی‌شوند، می‌گوید: بنده این موضوع را مطرح کرده‌ام اما متأسفانه مسئولان یاد گرفته‌اند وقتی منابع مالی‌شان کم می‌شود به‌جای مدیریت منابع و صرفه‌جویی در هزینه‌ها دست در جیب مردم کنند. همین کار را دانشگاه علوم پزشکی و وزارت علوم هم انجام می‌دهند. دانشجو منتقل می‌شود، اما به او می‌گویند برو شبانه تحصیل کن و شهریه پرداخت کن؛ در حالی که اصلاً چنین چیزی قانون نیست؛ آن‌ها هم عمل خلافی را مرتکب می‌شوند؛ دانشجویی که روزانه قبول می‌شود یعنی دانشجوی روزانه است. ما برای هر دانشجو سالانه ۱۰ میلیون تومان سرانه در نظر می‌گیریم و دانشجو بر اساس این سرانه می‌تواند جابه‌جا شود و تحصیل کند؛ بنابراین نباید به دانشجویان بگویند به شبانه برود و یا ۱۰ میلیون تومان از او پول بگیرند چون جابه‌جا شده است. به هرحال برای جلوگیری از کسر حقوق دانشجو معلمان سازمان بازرسی و دیوان محاسبات باید پیگیری کنند. به همین دلیل به‌تازگی نامه‌ای به دیوان محاسبات نوشتم تا پاسخ دهند که کسر حقوق دانشجو معلمان بر اساس چه قانونی انجام می‌گیرد. اگر پاسخ دهند قانونی نیست، وزیر را به مجلس احضار می‌کنیم.

کسر ۴۵ درصدی حقوق دانشجویان منطقی و عادلانه نیست

حمیدرضا حاجی بابایی، رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس هم حق را به دانشجو معلمان می‌دهد و با ناعادلانه خواندن کسر ۴۵ درصدی حقوق این قشر مهم و تأثیرگذار جامعه به خبرگزاری فارس می‌گوید: دانشجویان درست می‌گویند. زمانی که وزیر آموزش و پرورش بودم، سفری به مشهد داشتم که دیدم دانشجویان معترض هستند؛ دلیل اعتراضشان را پرسیدم و آن‌ها پاسخ دادند به این دلیل که ۴۵ درصد از حقوق ما را کم می‌کنند و بنده همان جا دستور دادم نباید این مقدار کم شود و پس از آن دستور بنده، دیگر وجهی کم نشد، اما وقتی آقای فانی وزیر آموزش و پرورش شد، ۴۵ درصد را برگرداند و تا امروز هم این میزان گرفته می‌شود.

وی تصریح می‌کند: نکته مهم و کلیدی این است که در سال گذشته که ۴۵ درصد از حقوق دانشجومعلمان کم می‌کردند، حقوق آن‌ها ۶۰۰ هزار تومان بود و بنده اعتراض کردم که ۶۰۰ هزار تومان حقوق دانشجو معلمان درست نیست و باید حداقل حقوق برای آن‌ها محاسبه شود. به هرحال پیگیری کردیم و حقوق آن‌ها به یک میلیون و ۵۶۰ هزار تومان رسید و حالا از یک میلیون و ۵۶۰ هزار تومان نیز ۴۵ درصد را برمی‌دارند که به نظر من عاقلانه و عادلانه نیست و حتماً این موضوع را در مجلس پیگیری می‌کنم.