قدس آنلاین:  دنیای غرب از روش امپراتوری رسانه‌ای خود این‌گونه القا می‌کند که پرچمدار آزادی بیان است؛ اما رفتار دوگانه آن‌ها خلاف این ادعا را ثابت می‌کند. به عنوان نمونه کافی است تا یک استاد دانشگاه، یک روزنامه‌نگار، یک رسانه و... درباره خطوط قرمز آن‌ها فقط پرسشی را مطرح کند؛ برخورد دولت‌های آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه با افرادی که ابهام‌ها و پرسش‌هایی را ناظر به مسئله هولوکاست مطرح کرده بودند، از یاد نبرده‌ایم.

آزادی بیان موهوم غربی فقط زمانی موضوعیت دارد که بخواهند سیاست‌های خود را به پیش ببرند؛ «شارلی ابدو» فرانسوی به بهانه آزادی بیان به رسول خدا(ص) توهین می‌کند، روزنامه دانمارکی به گونه‌ای دیگر همین کار را انجام می‌دهد، «تری جونز» کشیش آمریکایی به قرآن‌سوزی دعوت می‌کند، نژادپرستان آشکارا به مسلمانان و مقدساتشان حمله می‌کنند و... شاید اگر مسلمانان حکم ارتداد و اعدام سلمان رشدی که ۲۵ بهمن ۱۳۶۷ از سوی امام خمینی(ره) صادر شد را جدی‌تر می‌گرفتند، ماجرا به گونه دیگری پیش می‌رفت. سی و یکمین سالگرد صدور این حکم تاریخی، بهانه‌ای شد تا در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه به حد و مرز آزادی بیان و توهین به مقدسات ادیان بپردازیم.

آزادی بیان در چارچوب منطق و اخلاق پذیرفتنی است

حجت‌الاسلام خسروپناه در توضیح و بیان مرز بین آزادی بیان و توهین به مقدسات می‌گوید: آزادی سه معنا و مصداق دارد؛ آزادی «از» موانع، آزادی «در» چارچوب قوانین و آزادی «برای» اهدافی که مشخص شده است. او اضافه می‌کند: آزادی «از» در کنار آزادی «در» و «برای» معنا پیدا می‌کند؛ اگر آزادی صرفاً به این معنی در نظر گرفته شود که هر که هر طور دلش خواست صحبت کند و چارچوب اخلاق و منطق را رعایت نکند، سنگ روی سنگ بند نشده و نوعی آنارشیسم و جنگ و نزاع اتفاق می‌افتد. در آن صورت هر که به بهانه آزادی می‌تواند به دیگری توهین کرده و اخلاق را رعایت نکند و ارزش‌های انسانی را زیر پا بگذارد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یادآور می‌شود: ماده ۱۹ منشور حقوق بشر که از آزادی بیان سخن می‌گوید دو تبصره دارد؛ در یکی از آن‌ها تأکید می‌شود که آزادی بیان تا آنجا مشروع است که با اخلاق عمومی جامعه تعارض پیدا نکند؛ حتی اگر انسان‌ها گرایش‌های اومانیسمی و سکولاریسمی داشته باشند، باز هم قبول دارند که آزادی بیان باید در چارچوب منطق و اخلاق باشد و اگر فردی بخواهد به بهانه آزادی به ارزش‌ها توهین کند دیگر نام آن آزادی نیست. زیر سؤال بردن هم در مباحث علمی به راحتی می‌شود صورت بگیرد و در مقابل هم پاسخ خود را دریافت کند که البته آن هم باید به گونه‌ای باشد که نقدها و ایرادها را یکه‌تازانه نشر ندهد.

آزادی ارزشی انسانی است

این استاد حوزه و دانشگاه تأکید می‌کند: آزادی‌ای که از آن صحبت می‌کنیم، آزادی بیان، قلم، مطبوعات، آزادی‌های فکری و منع تفتیش عقاید و به‌طور کلی تمام موارد را در بر می‌گیرد. آزادی ارزشی انسانی است؛ وقتی می‌گوییم آزادی، از حقی انسانی حرف می‌زنیم که باید با سایر ارزش‌ها و مفاهیم اخلاقی سازگاری داشته باشد و واضح است که اگر از یک ارزشی دم بزنیم که قاتل ارزش‌های دیگر باشد، معلوم است که آن ارزش نیست و ضد ارزش است.

وی در زمینه آزادی بیان در فضای مجازی هم می‌گوید: نمی‌توان به بهانه آزادی بیان به هر فردی توهین کرد و افترا زد؛ اگر فردی به بهانه آزادی بخواهد امر مخفی فردی را افشا کند، در فضای مجازی نشر دهد یا آبروی او را ببرد، از نظر قوانین بین‌المللی محکوم است و هیچ شخصی حق ندارد به بهانه آزادی آبروی فردی را ببرد؛ اما متأسفانه در جامعه ما، قوانین رسانه و فضای مجازی به طور دقیق مدون نشده است. آزادی در چارچوب قانون ارزشمند است و این قانون است که حدود آزادی را در راستای تکامل، رشد و پیشرفت انسان تضمین می‌کند.

حجت‌الاسلام خسروپناه در پایان با اشاره به سالروز صدور حکم ارتداد سلمان رشدی نیز عنوان می‌کند: سلمان رشدی از نوعی آزادی استفاده کرد که قاتل آزادی‌های دیگران و قاتل ارزش‌های انسانی بود؛ او به بهانه آزادی بیان هم به پیغمبراکرم(ص) و هم به بیش از یک میلیارد انسان مسلمان در دنیا که به آن حضرت اعتقاد دارند، توهین کرد. به همین دلیل امام خمینی(ره) برای او حکم سنگین ارتداد را صادر کرد تا دیگران نیز مراقب باشند و از واژه آزادی سوء‌استفاده نکنند.