/ فرزانه‌غلامی/
صاحبنظران معتقدند صنعت گردشگری که قرار بود عصای دست اقتصاد در برابر تحریم و رکود باشد، در نوروز ۹۹ و با شیوع ویروس‌کرونا روزهای زمینگیری را تجربه خواهد کرد.
استانداردها حکایت از آن دارند که هر ۱۶گردشگر داخلی قادرند یک شغل ایجاد کنند، بر همین اساس پیش‌بینی می‌شد چنانچه یک گردشگر تا ۱۲فروردین ۵/۲ شب در استان‌ها و شهرهای مختلف کشور اقامت کند، حدود ۲۵میلیون ایرانی در داخل کشور به سفر نوروزی بروند و یک‌میلیون و ۵۶۲هزار و ۵۰۰ شغل موقت در ایام نوروز ایجاد کنند.
براساس آمار رسمی دولت، صنعت گردشگری ایران در نوروز ۹۷ حدود ۱۰هزار میلیارد تومان گردش مالی داشته، هر چند آماری رسمی برای میزان درآمد این صنعت در نوروز ۹۸ اعلام نشده، اما کارشناسان معتقدند به دلیل افزایش نرخ ارز و باران‌های سیل‌آسا در نوروز امسال، قطعاً درآمد صنعت گردشگری در مقایسه با نورز ۹۷ کاهشی بوده و با توجه به رکود کرونایی گردشگری، در نوروز سال آینده بین ۸۰ تا ۸۵درصد درآمد این صنعت کاهش می‌یابد.
۱۱ ماه از جیب می‌خوریم به امید نوروز
با شیوع کرونا صاحبنظران معتقدند صنعت گردشگری شرایطی بی‌سابقه در ۳۰سال گذشته و پس از جنگ را در نوروز امسال تجربه می‌کند و تمام بخش‌های این صنعت به حمایت‌های دولت نیاز مبرم پیدا خواهد کرد.
رئیس کمیسیون گردشگری و کسب وکارهای وابسته اتاق ایران که به گفته خودش صاحب چند دفتر هواپیمایی است، به خبرنگار ما می‌گوید: این روزها همچنان در حال کنسل کردن تورهای داخلی و تورهای ورودی نوروز هستیم و تمام زیرمجموعه‌های صنعت گردشگری به شدت درگیر تبعات کرونا شده است.
علی‌اکبر عبدالملکی ادامه می‌دهد: آمار دقیقی از درآمد صنعت گردشگری و میزان زیان این صنعت در نوروز امسال نداریم و مبنا همان آمار دولتی است. واقعیت این است که تمام همکاران ما ۱۱ ماه سال را از جیب می‌خورند و امیدوارند در نوروز هزینه‌های کل سال را جبران کنند، اما امسال شاهد بروز فاجعه هستیم. هر چند ما از دیگر کشورها جدا نیستیم و امروز ۵۰ کشور درگیر کرونا و تبعات منفی آن در صنعت گردشگری هستند.
وی با بیان اینکه نمایشگاه گردشگری برلین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای گردشگری جهان هم به خاطر کرونا کنسل شده، اضافه می‌کند: متأسفانه در ایران برنامه درستی برای این شرایط نداریم و دولت معلوم نیست چه حمایتی برای صنعت گردشگری مدنظر دارد. انتظار داریم وام‌های کم‌بهره، معافیت مالیاتی حداقل برای دو سال، تخفیف حداقل ۸۰درصدی در حامل‌های انرژی و... برای حمایت از این صنعت اعمال شود، چراکه خودمان در حال تبلیغ برای عدم‌استفاده از این خدمات با هدف عدم‌شیوع بیشتر کرونا هستیم.
به گفته وی بسیاری از دفاتر گردشگری بسته شده و یا نیروهای خود را تعلیق و یا به صورت روز در میان به کار گرفته‌اند. بر همین اساس دولت باید حمایت ویژه از این صنعت را در دستور کار خود قرار دهد.
داشتیم به گرانی بنزین عادت می‌کردیم که کرونا آمد
یک کارشناس اقتصاد گردشگری هم با بیان اینکه در این حوزه آمار دقیق و متقنی در خصوص درآمد وجود ندارد، به خبرنگار ما می‌گوید: آنچه مسلم است اینکه صنعت گردشگری داخلی در سال‌های اخیر رشدی شتابان به خود گرفته و در سبد خانوارها جایش را پیدا کرده بود، اما از یک سال و نیم گذشته به این سو به دلیل رشد شدید نرخ ارز دچار وقفه شد، اما آمار گردشگران ورودی به ایران به دلیل ارزان تمام شدن سفر به ایران رشد داشت، هر چند عمدتاً از کشورهای همسایه از قبیل عراق، افغانستان و آذربایجان بودند.
به گفته رحیم یعقوب‌زاده، صنعت گردشگری سکته دوم را از آبان امسال و با گرانی سه برابری بنزین تجربه کرده و این گرانی بر سفرهای داخلی به شدت تأثیر منفی گذاشته است، اما گردشگری ورودی هم با وجود تحریم ادامه داشت تا اینکه کرونا شیوع پیدا کرد و چین به عنوان بزرگ‌ترین فرستنده گردشگر و یکی از پنج کشور جذب‌کننده گردشگر درگیر این بیماری شد و ایران هم تحت فشارهای تبلیغاتی منفی از سوی اروپاییان و آمریکا به شدت در این زمینه آسیب‌پذیر شده و با کاهش روزافزون تورهای ورودی مواجه شده است. این کاهش همزمان با ریزش شدید سفرهای داخلی در حال وقوع است.
به باور وی شرایط حال حاضر صنعت گردشگری ایران در دوران پس از جنگ بی‌سابقه است و اگر تا دو سه ماه آینده شیوع کرونا متوقف نشود، شاهد رکودی بی‌سابقه و ورشکستگی اغلب آژانس‌های مسافرتی، اقامتگاه‌ها، هتل‌ها، بومگردی‌ها، رستوران‌ها و تمام شرکت‌های مرتبط با صنعت گردشگری خواهیم بود و قطعاً کمر این صنعت خواهد شکست.
یعقوب‌زاده معتقد است حمایت دولت در قالب وام‌های کم‌بهره و حتی بی‌بهره در شرایطی که درآمد این صنعت بین ۸۰ تا ۸۵ درصد ریزش خواهد داشت ضروری است، چرا که صنعت گردشگری حداقل ۲۰درصد تولید ناخالص ملی را دربرگرفته و بخش اعظم سهم ۵۱درصدی خدمات هم به حوزه گردشگری مربوط است.
۷۰ درصد تورهای نوروزی لغو شد
در همین حال و به گفته رئیس انجمن دفاتر مسافرت‌های هوایی، حدود ۷۰درصد تورهای مسافرتی نوروز تاکنون و در پی شیوع کرونا لغو شده است. حرمت‌الله رفیعی، نوروز را ایام رونق گردشگری می‌داند و می‌گوید: به نظر نمی‌رسد غائله کرونا به زودی به پایان برسد و تمام زحمات تبلیغاتی آژانس‌ها برای نوروز بی‌ثمر خواهد ماند. شرایط حاکم بر جامعه موجب اضطراب و نگرانی مردم شده تا مردم جانب احتیاط را رعایت کرده و تورهای مسافرتی خود را لغو کنند. در این مقطع زمانی سیستم گردشگری ما مختل شده و نمی‌توان آمار و ارقامی در رابطه با گردشگران ارائه داد.
رئیس انجمن دفاتر مسافرت‌های هوایی خاطرنشان می‌کند: تخفیف‌های ۵۰درصدی برای گردشگران نوروزی در نظر داشتیم که این موضوع محقق نشد، زیرا با شرایط موجود تعداد اندکی که قصد سفر به ایران را داشته‌اند آن‌ها هم با وجود شرایط حاکم منصرف شده‌اند. همچنین این تخفیف ۵۰ درصدی ویژه برای مسافران نوروزی که از چین قصد سفر به ایران را داشته‌اند در نظر گرفته‌شده بود. واقعیت این است که نمی‌توان خسارت وارد شده را به صنایع گوناگون برآورد، اما ریزش مسافر بیش از۵۰ درصد بوده و خسارت بالایی برای این صنعت متصور هستیم.
شرایط بغرنج صنعت گردشگری کشور در نورز ۹۹ در حالی است که به گفته کارشناسان صنعت گردشگری، رتبه نخست صنایع‌خدماتی را به خود اختصاص داده و این صنعت در موفقیت اقتصادی و اجتماعی شهرها نقش بسزایی دارد. آنان درآمد صنعت گردشگری را با درآمد نفت مقایسه می‌کنند و برهمین اساس معتقدند اگر بهای هر بشکه نفت در بازارهای جهانی حدود ۶۰ دلار باشد، گردشگران نوروزی می‌توانند درآمدی معادل حدود ۲۰میلیون بشکه نفت به اقتصاد کشور تزریق کنند.
نظر شما