قدس آنلاین:  رهبر معظم انقلاب در نخستین روز ماه مبارک رمضان فرمودند: «قرآن کتاب زندگی است. اگر آحاد بشر قواعد زندگی را با قرآن تطبیق بکنند، سعادت دنیا و آخرت نصیب آن‌ها خواهد شد. مشکل ما این است که ما زندگی را با قواعد قرآن تطبیق نمی‌کنیم» و این جمله را می‌توان محور سخنرانی تلویزیونی ایشان در پایان محفل انس با قرآن کریم دانست که مبین نگاه ویژه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به جایگاه قرآن در پیشبرد امور جامعه اسلامی است. از جمله شواهدی که می‌توان برای این نگاه ویژه رهبر انقلاب اقامه کرد، استنادات و ارجاعات متعدد قرآنی در بیانات ایشان است که در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام علیرضا شاه‌فضل قمصری، حافظ ممتاز قرآن کریم و مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی کاشان به تبیین آن پرداخته‌ایم.

امت اسلامی برای برون‌رفت از مشکلات خود باید به قرآن پناه ببرد

حجت‌الاسلام شاه‌فضل در ابتدا با بیان اینکه مقام معظم رهبری پیش از پیروزی انقلاب اسلامی هم به عنوان یکی از شخصیت‌های قرآنی کشور شناخته می‌شدند، می‌گوید: سال‌های 50 تا 56 در سطح کشور بهترین جلسات تفسیر قرآن، جلسات تفسیر مقام معظم رهبری در مشهد بود که در مسجد امام حسن(ع)، مسجد کرامت و حتی در منزل خودشان برگزار می‌شد. در آن روزها ایشان سوره‌های مختلفی را تفسیر کردند که تفسیر سوره توبه از نمونه کارهای بسیار خوب ایشان است. ایشان علاوه بر تفسیر ترتیبی، تفسیر موضوعی نیز داشتند و کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن که در سال‌های اخیر به چاپ رسیده بر این موضوع دلالت دارد؛ این کتاب حاصل گفت‌وگوها و سخنرانی‌های مقام معظم رهبری پیش از پیروزی انقلاب است که به زیبایی آیات قرآن را موضوع‌بندی کرده و متناسب با نیاز جامعه و جوانان مطالب خیلی خوبی را مطرح کرده‌اند.

او می‌افزاید: رویکرد تفسیری مقام معظم رهبری، رویکرد تحلیلی بوده و مسائل اجتماعی، سیاسی و شبهاتی که در ذهن جوانان بوده را با قرآن پاسخ می‌دادند که بسیار مورد توجه جامعه قرار می‌گرفت. به طور کلی، دیدگاه ایشان این است که قرآن پاسخگوی نیازهای اجتماعی، سیاسی و اجتماعی ما هست و امت اسلامی برای برون‌رفت از مشکلات خود باید به قرآن پناه ببرند؛ کما اینکه این موضوع را در احادیث نیز داریم که می‌فرماید: «فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الْفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرْآنِ» یعنی وقتی فتنه‌ها بر شما هجوم آورد پناهگاه شما قرآن باشد.

تمام اتفاق‌های جامعه باید بر مبنای قرآن باشد

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی کاشان، درباره مفهوم پناه بردن به قرآن بیان می‌کند: دیدگاهی که مقام معظم رهبری درباره پناه بردن به قرآن دارند این است که باید از قرآن استنطاق کنیم؛ یعنی دستورهای قرآن را بگیریم و در جامعه عملی کنیم؛ تمام اتفاق‌های جامعه باید بر مبنای قرآن باشد.

او یادآور می‌شود: مقام معظم رهبری به دلیل اینکه با قرآن ارتباط داشته و خود مفسر قرآن کریم هستند در سخنرانی‌ها و بیانیه‌های مختلف ارجاعات قرآنی بسیاری دارند؛ به ‌طور نمونه اگر بیانیه گام دوم انقلاب را مورد بررسی قرار دهیم، در مفاهیم آن آیات قرآن موج می‌زند. پس از آنکه مقام معظم رهبری بیانیه گام دوم را مطرح کردند، حجت‌الاسلام قرائتی آیات قرآنی که مربوط به جملات بیانیه است را استخراج و کتابی در این زمینه نگاشت. در این کتاب می‌بینیم که تک‌تک جملات بیانیه گام دوم انقلاب استنادات قرآنی دارد و این نشان‌دهنده عمق بینش ایشان نسبت به قرآن کریم بوده که زیبنده رهبری انقلاب اسلامی است.

حجت‌الاسلام شاه‌فضل با بیان نمونه‌هایی از جملات رهبر انقلاب در سخنرانی‌ها و تطبیق آن‌ها با قرآن کریم عنوان می‌کند: ایشان فرموده‌اند که ایستادگی و مقاومت تنها راه دفاع از اسلام و انقلاب است؛ در قرآن کریم دو آیه مستقیم این بحث را مطرح کرده است؛ از جمله آیه 30 سوره فصلت: «إِنَّ الَّذینَ قالوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ استَقاموا». یا بیانات ایشان در مورد استقلال و آزادی؛ در آیه 141 سوره نساء آمده است که «لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا» یعنی غیرمسلمان بر مسلمان نباید تسلط داشته باشد و مسلمان باید مستقل باشد و تصمیم بگیرد.

نمونه‌هایی از استنادات قرآنی در بیانات رهبر انقلاب

این حافظ و پژوهشگر قرآن بیان می‌کند: در بیانات حضرت آقا آمده است که اگر ما بیدار باشیم، غفلت یا اشتباهی نکنیم دشمن نمی‌تواند کاری بکند؛ در آیه 102 سوره نسا هم داریم که «وَدَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ وَأَمْتِعَتِکُمْ» یعنی دشمن دوست دارد که شما از امکانات خودتان غفلت کنید تا بر شما مسلط شود. جمله دیگری نیز از رهبر انقلاب داریم که می‌فرماید کشور و ملت احتیاج دارد به اینکه مردم تیزبین، هوشیار، بیدار و دشمن‌شناس باشند؛ این عبارت هم برگرفته از آیات قرآنی است که دعوت به بصیرت می‌کند. در آیه 108 سوره یوسف داریم «أَدْعُو إِلَی اللَّهِ عَلَیٰ بَصِیرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِی» یعنی دعوت می‌کنم که شما خداپرست باشید اما خداپرستی شما باید همراه بصیرت باشد.

حجت‌الاسلام شاه‌فضل در پایان به نمونه دیگری از سخنان رهبری با ارجاعات قرآنی اشاره کرده و می‌گوید: رهبر انقلاب نسبت به دشمن‌شناسی بیانات ارزشمندی عنوان کرده‌اند؛ از جمله اینکه «همچنان که دشمن در دشمنی کردن روش‌های خود را تغییر می‌دهد ما باید هوشیاری و بیداری خود را زیاد کنیم». در آیه 6 سوره فاطر داریم: «إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا» یعنی باید حواسمان به دشمن باشد؛ یا در آیه 208 سوره بقره داریم: «لَاتَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ»؛ خداوند می‌فرماید مراقب گام‌ها و تحرکات شیطان باشید.