مهدی کاهانی مقدم
بیست و پنجم خردادماه همزمان با چهاردهم ژوئن به عنوان روز جهانی اهداکنندگان خون نام‌گذاری شده است. شعار جهانی امسال برای این روز نیز «خون سالم برای همگان» عنوان شده و این در حالی است که امسال برخلاف بیشتر سال‌های گذشته بر اساس آنچه مدیران سازمان انتقال خون کشورمان اعلام کرده‌اند، میزان ذخایر خونی به‌ویژه در خراسان رضوی و مشهد مقدس، وضعیت خوبی ندارد.
این مسئله به خصوص با شیوع بیماری کرونا و ترس اهداکنندگان از ابتلا به این بیماری در پایگاه‌های انتقال خون از یک طرف و افزایش میزان نیاز بیماران به خون از سوی دیگر، شرایط ویژه‌ای را به وجود آورده که با وجود تلاش‌های مسئولان و رسانه‌ها در افزایش آگاهی عمومی نسبت به بی‌پایه بودن شایعات مطرح شده و نیز رعایت دقیق تمامی پروتکل‌های بهداشتی در پایگاه‌های انتقال خون، باز هم نتوانسته کمک زیادی به جبران کمبود این مایه حیات کند. در حالی که نبود جایگزین مناسب برای این مایه حیات، محدود بودن مدت زمان نگهداری خون و فراورده‌های خونی، همیشگی بودن نیاز به خون و فراورده‌های آن سبب شده تا اهدای خون از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار شود.
از سوی دیگر همه‌روزه، در سراسر شهر و کشورمان بسیاری از افراد به خون و فراورده‌های خونی نیاز پیدا می‌کنند. از بارزترین موقعیت‌هایی که در آن نیاز مبرم به خون پیدا می‌شود، می‌توان به هنگام بروز حوادث طبیعی، تصادفات رانندگی، سوختگی‌ها و اعمال جراحی اشاره کرد. بیماران سرطانی هم از مصرف‌کنندگان خون و فراورده‌های آن هستند و بسیاری دیگر از بیماران مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی نیز ناگزیرند برای بهره‌مندی از یک زندگی نسبتاً طبیعی، تمام عمر به شکل منظم خون یا فراورده‌های خونی دریافت کنند.
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه علم پزشکی، هنوز هیچ گونه جایگزینی برای خون ساخته نشده است و فقط خونی که توسط انسان‌های نیکوکار اهدا می‌شود، می‌تواند جان انسان‌های دیگر را از مرگ نجات بخشد.
تحقیقات نشان داده اهدای مکرر خون، به میزان زیادی فرد اهداکننده را در برابر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی محافظت می‌کند، همچنین اهدای خون نه تنها برای افراد سالم زیانی ندارد، بلکه موجب جلوگیری از ابتلای آن‌ها به بیماری‌ها نیز می‌شود، ضمن اینکه سیستم خون‌سازی بدن به گونه‌ای است که با افزایش جریان خون در بدن، در مدت کوتاهی این مقدار خون اهدا شده را جایگزین می‌کند.
حال با توجه به این واقعیت که انتقال خون، سالانه جان میلیون‌ها نفر را نجات می‌دهد و محصولات خونی در مدیریت صحیح مادرانی که از خون‌ریزی مرتبط با بارداری یا زایمان رنج می‌برند، کودکانی که به کم‌خونی شدید به دلیل مالاریا و یا سوءتغذیه مبتلا هستند، بیمارانی که اختلالات خونی و مغز استخوان، اختلالات ارثی هموگلوبین و نقص سیستم ایمنی دارند، قربانیان تروما، موارد اورژانسی، بحران‌ها، تصادفات و همچنین بیمارانی که تحت درمان‌های پیشرفته جراحی و پزشکی هستند، نقش اساسی را بر عهده دارد؛ جای تردیدی باقی نمی‌ماند افرادی که واجد شرایط اهدای خون هستند، باید به این موضوع همانند وظیفه‌ای انسانی و اجتماعی نگریسته و با علم به اینکه قطرات خون آن‌ها می‌تواند حیات‌بخش بیماران متعددی باشد، اهدای خون را به‌عنوان وظیفه‌ای اولویت‌دار در زندگی خود به حساب آورند.
نظر شما