قدس آنلاین: در نگاه ابتدایی، ظاهراً نمی‌توانیم بین انواع اندیشه‌های فیلسوفان و بحران کرونا رابطه‌ای بیابیم. درست است که بین آرای فیلسوفان نمی‌توانیم درباره بحران کرونا و فلسفه -که از یک طرف اصالت الوجود فلسفه اسلامی است و از طرف دیگر سوبژکتیویسم کانتی- رابطه‌ای عیان ببینیم، اما اگر بنا باشد اندیشه‌ورزی کنیم، می‌توانیم با سرمایه‌های فلسفیِ قبلیِ خود نگاه‌های فلسفی جدیدی را عرضه کنیم، اما اندیشیدن با مسئله آغاز می‌شود. شرط لازم هرگونه فلسفه‌ورزی مواجهه با یک مشکل است؛ از نوع همان مسائلی که هیوم با آن کانت را از خواب جزمی‌نگری بیدار کرد. یکی از دلایلی که فلسفه دکارت اهمیت پیدا کرد آن بود که سب پدیدار شدن مسائل مختلف فلسفی (همچون دوآلیسم، سوبژکتیویسم، اومانیسم، آمپریسم، ایده آلیسم) گردید و از دل آن چالش‌ها دیدگاه‌های فلسفی متعددی سر بر آوردند.

اگر جریان اجتماع و تفکر جهانی یک جریان یکنواخت ادامه‌دار قبلی باشد توفیق کمتری پیدا می‌شود که با پرسش‌های جدیدی مواجه شویم، اما با بروز یک تحول اساسی در جریان زندگیِ انسان، ذهن برای پرسش‌انگیزی آماده می‌شود. به‌خصوص اگر این تحول در زندگی تمامی مردم جهان رخ دهد، پرسش‌های بسیاری مجالِ مطرح شدن پیدا می‌کنند. بحران کرونا تغییر اساسی در زندگی بشر به وجود آورد که ده‌ها سال بود چنین تحولی در شرایط جهانیان اتفاق نیفتاده بود. برای مواجهه فلسفی با این بحران باید به شکار پرسش‌های جدید رفت.

این پرسش‌ها هستند که بستر جدیدی برای اندیشه‌ورزی به‌وجود می‌آورند؛ چرا که حسن السؤال نصف العلم. پس پیش از آنکه نگاه فلسفی به کرونا داشته باشیم، باید تمام سعی خود را داشته باشیم که ببینیم چه ابهام‌های جدید و چالش‌هایی می‌تواند پدیدار شود. برشمردن این چالش‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌هاست که سبب بروز خلاقیت‌های فلسفی می‌گردد و در مواجهه با آن‌ها توفیق فلسفه‌ورزی را پیدا خواهیم کرد. آب کم جو تشنگی آور بدست، تا بجوشد آبت از بالا و پست.

ذهن جوّال می‌تواند چالش‌ها و مسائل بالقوه‌ای را در بحران کرونا پیدا کند که باید برای تحلیل آن‌ها، فلسفه پا پیش بگذارد. بنابراین پیش از هر گونه نظرپردازی فلسفی، بهتر است به برشمردن چالش‌های فکری که در اثر تحول جهانی بحران کرونا پیش می‌آید بپردازیم. این چالش‌ها می‌تواند در حوزه‌ها و شاخه‌های مختلف فلسفی خود را نشان دهد.

اندیشمندان از این شرایط تکرار نشدنی، برای مسلط ساختن ارزش‌های متعالی باید استفاده کنند. همان گونه که دیده می‌شود بحران کرونا می‌تواند زمینه‌ساز فلسفیدن در بسیاری از مسائل بنیادین بشر باشد. فلسفه‌ورزان باید این پرسش‌ها را استخراج و برملا کنند تا مجالی برای تجزیه و تحلیل آن‌ها فراهم و پاسخ‌هایی متناسب با آن‌ها توسط فیلسوفان ارائه شود.