تحولات لبنان و فلسطین

۴ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۱:۵۲
کد خبر: 713121

آشنایی بیشتر با اماکن و معماری حرم مطهر رضوی

رواق گنبد الله‌وردی‌خان

بهزاد نعمتی- کارشناس گروه فرهنگ و سیرۀ رضوی بنیاد پژوهشهای اسلامی

گنبد الله وردی خان واقع در شمال شرق بقعۀ مطهّر و از باشکوهترین نمونه‌های هنر صفوی حرم می‌باشد. این رواق با دارالضّیافه، دارالسّعاده، توحیدخانه، دارالفیض، گنبد حاتم‌خانی و صحن انقلاب همجوار است.

رواق گنبد الله‌وردی‌خان

به گزارش قدس آنلاین، این بنا به خواست الله‌وردی‌خان سردار دلیر شاه عبّاس اوّل صفوی در سال ۱۰۲۱ قمری، یک سال پیش از مرگش ساخته شد و مدفن اوست. این رواق باشکوه هم از نظر معماری و هم از نظر تزئینات هنری شاهکار است. این رواق عبارت است از یک گنبدخانۀ هشت ضلعی که برگرد داخل آن هشت صفّه در ردیف پایین و هشت صفّۀ کوچکتر یا ایوانچه در ردیف بالای آن قرار گرفته است.

مدفن الله‌وردی‌خان در صفّۀ جنوبی قرار دارد و سنگ مرقد آن در ازاره نصب است. کف رواق از سنگ مرمر سفید است که با نوارهایی از سنگ مرمر سیاه، نقوش گره هندسی پرکاری در آن اجرا شده است. دیوارها از مرمر روشن است. بالای ازاره و سقف، همه پوشیده از کاشی معرّق ممتاز است. زیر گنبد پر از مقرنس‌کاری است و مقرنسها در هفت ردیف، شمسۀ بزرگی در وسط سقف را احاطه کرده‌اند.

کتیبه‌های ثلث و نستعلیق ممتاز حاوی آیات و روایات در حاشیۀ صفّه‌ها و زیر گنبد اجرا شده است. خطّ این کتیبه ها به رنگ سفید بر زمینۀ لاجوردی، هماهنگ با برخی نقوش ختایی و نوار قابهای کاشی‌هاست. انواع قابها و کاربندی ها با نوارهایی از آجر، سنگ وکاشی در این رواق به کار رفته است. نمای بیرونی گنبد در دورۀ پهلوی با آجرهای مسی مزیّن ترنجهای برجسته پوشیده شده است. گنبد یک پوشش سقف دارد و به این ترتیب فاقد ساقه و کم ارتفاع ساخته شده تا از بیرون، در مقابل گنبد مطهّر جلوه نداشته باشد[۱].

    


[۱] ـ سعادت، اسماعیل، بارگاه رضا؛ پوپ، آرتور، معماری ایران.   

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.