نیک‌پندار/

 اگرچه کمی دیر اما سرانجام ارتباط بین امارات عربی متحده و رژیم صهیونیستی علنی شد و دو طرف تصمیم گرفته‌اند که زین‌پس روابط دیپلماتیک کامل و عادی برقرار کنند. این خبر را نخستین بار پنجشنبه گذشته دونالد ترامپ اعلام کرد. او از این رخداد به‌عنوان «توافقی تاریخی» یاد کرد.

ترامپ همچنین خبر از بیانیه‌ای مشترک داد که در آن بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی ابراز امیدواری کرده‌اند «این دستاورد تاریخی بتواند به پیشرفت صلح در خاورمیانه» کمک کند.

در این بیانیه مشترک آمده در نتیجه این توافق، اسرائیل طرح هایش را برای ضمیمه کردن بخش‌های بزرگی از کرانه غربی به حال تعلیق درمی‌آورد. طرحی که پیش از این هم اجرای آن به دلیل تبعات فراوان برای رژیم صهیونیستی لغو شده بود. باوجود این نتانیاهو، در نخستین لگد به توافق گفته است: انضمام بخش‌هایی از سرزمین‌های فلسطینی به خاک اسرائیل طبق برنامه پیش خواهد رفت.

یوسف العتیبه، سفیر امارات در آمریکا در بیانیه‌ای این توافق را «پیروزی برای دیپلماسی در منطقه» خواند. او گفت: «این توافق پیشرفتی چشمگیر در روابط اعراب و اسرائیل است که به کاهش تنش‌ها منجر شده و انرژی جدید برای تغییر مثبت ایجاد می‌کند.». این همان شخصیتی است که دوماه پیش برای روزنامه اسرائیلی یدیعوت آهارونوت مقاله نوشت.

این توافق سومین توافق‌نامه صلح بین رژیم صهیونیستی و اعراب از زمان اعلام استقلال اسرائیل در سال ۱۹۴۸ است. مصر در سال ۱۹۷۹ و اردن در سال ۱۹۹۴ هم با این رژیم توافقاتی را امضا کرده‌اند.

در هفته‌های آینده نمایندگانی از اسرائیل و امارات برای امضای توافقاتی دوجانبه با هم ملاقات و مقدمات اقامت رسمی سفرا را فراهم خواهند کرد.

جالب‌تر آنکه رهبران دو کشور در بیانیه‌ای گفته‌اند نگرشی مشابه در ارتباط با تهدیدها و فرصت‌ها درمنطقه و همچنین تعهد مشترک برای ارتقای ثبات از طریق تعاملات دیپلماتیک، افزایش یکپارچگی اقتصادی و مسائل امنیتی نزدیک‌تر دارند.

*متحدان سعودی، حامیان صهیونیست‌ها

اعلام این خبر بلافاصله با مخالفت عمده محافل رسمی و غیر رسمی و البته موافقت معدود کشورهای عربی روبه‌رو شد. در میان موافقان بحرین که متحد نزدیک عربستان سعودی است، بدون اینکه مستقیم به عادی‌سازی روابط با اسرائیل اشاره کند، از تصمیم امارات متحده استقبال و از تلاش آمریکا برای این توافق قدردانی کرد و گفت: «این اقدام تاریخی صلح و ثبات را در منطقه تقویت می‌کند»!

اتحادیه اروپا هم مدعی شد توافق میان امارات و رژیم صهیونیستی به نفع ثبات منطقه است.

سخنگوی وزارت خارجه عمان هم گفته است که کشورش از تصمیم امارات برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی حمایت می‌کند. ژاپن از شرق دور هم از بیانیه مشترک آمریکا، امارات و اسرائیل استقبال کرد!

*دوستان فلسطین، مخالف توافق

اما در سوی دیگر تشکیلات خودگردان فلسطین این توافق را به «شدیدترین شکل ممکن» محکوم کرده و آن را «تجاوز» به حقوق و «خیانت» به مردم فلسطین دانسته است. رهبری فلسطین عنوان داشت که این اقدام، دشمنی با ملت فلسطین و کوتاهی کردن در مقابل حقوق فلسطین و مقدسات و در رأس آن‌ها قدس و کشور مستقل فلسطین در مرزهای چهارم ژوئن ۱۹۶۷ است.

اسماعیل هنیه هم در گفت‌وگو با محمود عباس تأکید کرد از موضع رهبری فلسطین در مخالفت با بیانیه سه جانبه آمریکا، رژیم صهیونیستی و امارات حمایت می‌کند و آماده هر تحرک مشترکی تحت رهبری عباس است. همه ما در پشت رئیس تشکیلات خودگردان به تشکیل کشور فلسطین با حاکمیت کامل با پایتختی قدس پایبند هستیم.

حازم قاسم، سخنگوی حماس هم این توافق را نه در خدمت آرمان فلسطین بلکه «هدیه‌ای به اشغال و جنایات اسرائیل» توصیف کرد.

جنبش جهاد اسلامی فلسطین هم با صدور بیانیه‌ای خواستار تظاهرات در غزه تحت عنوان «نه به خیانت علیه فلسطین» شد. داوود شهاب، مسئول دفتر رسانه‌ای جنبش جهاد اسلامی فلسطین توافق‌نامه امارات و رژیم صهیونیستی را به‌شدت محکوم کرد و گفت: این توافق‌نامه به‌معنی نجات اسرائیل است و امارات از پشت به آرمان فلسطین خنجر زد.

وزارت خارجه ترکیه هم از تصمیم امارات به شدت انتقاد کرد و در بیانیه‌ای گفته است: تاریخ و وجدان مردم منطقه رفتار ریاکارانه امارت متحده را نه فراموش می‌کنند نه می‌بخشند. کشوری که برای منافع محدود خود به آرمان فلسطین خیانت کرد.

در ادامه این بیانیه آمده است: بسیار نگران‌کننده است که امارات با این اقدام یکجانبه سعی کرده است از پیمان صلح عرب در سال ۲۰۰۲ که به تصویب اتحادیه کشورهای عرب رسیده است، فاصله بگیرد. اینکه این اعلام رسمی سه جانبه [رژیم صهیونیستی، امارت، آمریکا] به‌عنوان حمایت از مردم فلسطین معرفی شود، ذره‌ای اعتبار ندارد.

ترکیه همچنین تأکید کرد: قطع روابط با امارات را در دستور کار قرار داده و بررسی خواهد کرد.

وزارت خارجه ایران هم این توافق را «حماقت راهبردی» توصیف و آن را به‌شدت محکوم کرد و این تصمیم را «ننگین» و «خطرناک» خواند و با هشدار به رژیم صهیونیستی درباره هرگونه دخالت در خلیج فارس، دولت امارات و دیگر دولت‌های همراه را مسئول تمامی عواقب این تصمیم دانست.

دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین این توافق را به خنجری که به ناحق از سوی امارات بر پشت مردم فلسطین و بلکه کلیه مسلمانان وارد آمد، توصیف کرده و گفت: این رخداد به تقویت محور مقاومت منجر خواهد شد و خون فلسطینیان دیر یا زود گریبان خیانتکاران را می‌گیرد.

در این میان اما یک رسانه عبری فاش کرد دیگر کشورهای عربی هم در صف عادی‌سازی روابط با اسرائیل قرار دارند. سایت عبری «کان» اعلام کرد بحرین، عمان و سودان هم به زودی اقدام مشابه انحام داده و با اسرائیل عادی‌سازی روابط را آغاز می‌کنند. حتی این پایگاه تأکید کرد عمان و بحرین در آینده نزدیک اقدام به عادی سازی روابط می‌کنند.

به نظر می‌رسد در موج اول کشورهایی روابطشان با رژیم اشغالگر قدس را عادی خواهند کرد که قدرت چندانی نداشته و پیرو هستند. اما قطعاً نقطه اوج این عادی‌سازی، علنی شدن ارتباطات عربستان سعودی و اسرائیل خواهد بود؛ اتفاقی که رقم خوردن آن در آینده‌ای بسیار نزدیک دور از ذهن نیست.