آرش خلیل‌خانه/

سه هفته پس از توافق تهران و سئول برای ایجاد کارگروه تجارت بشردوستانه برای تسویه بدهی کلان ۷ میلیارد دلاری کره‌ای‌ها به ایران، وزارت خارجه این کشور اعلام کرد مذاکرات دوجانبه و اجرایی برای تعیین چارچوب این سازوکار از روز گذشته آغاز شد. به نوشته خبرگزاری «یونهاپ»، این وزارتخانه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: هیئت‌های ایرانی و کره‌ای روز گذشته در نشست ویدئو کنفرانسی، نخستین جلسه کارگروه برای مباحثه درباره توسعه تجارت بشردوستانه را برگزار کرده‌اند. بر این اساس، در این جلسه درباره اقلام دارای اولویت برای صادرات به ایران، دستورالعمل‌های تجاری و نحوه اداره کردن بستر گفت‌وگوی جدید، بحث شده است.

در بیانیه وزارت خارجه کره جنوبی آمده است: «دولت ما به همکاری‌های روان در سازمان‌های مرتبط و مشورت‌های فعال با ایران برای حمایت از شرکت‌های ما که خواهان ورود به بازار ایران برای [تأمین] اقلام بشردوستانه مانند دارو و تجهیزات پزشکی هستند، ادامه می‌دهد». ریاست طرف کره‌ای در این کارگروه را معاون وزیر خارجه این کشور بر عهده دارد و مقام‌های سایر وزارتخانه‌ها و آژانس‌های تجاری مرتبط با موضوع تجارت در این کانال در کره نیز قرار است عضو هیئت کره جنوبی در این کارگروه باشند. «محمدرضا شانه‌ساز» رئیس سازمان غذا و داروی ایران و مقام‌های بانک مرکزی از طرف ایران در این جلسه حضور خواهند داشت.

خبرگزاری دولتی کره جنوبی «یونهاپ» برای نخستین بار اذعان کرده است دارایی ایران در دو بانک کره جنوبی درمجموع به ارزش ۷ میلیارد دلار از سپتامبر ۲۰۱۹ به بهانه تحریم‌های آمریکا بر واردات نفت ایران، توسط سئول بلوکه شده است. این ادعا در حالی است که رقم کلان یاد شده بهای خریدهای نفتی کره جنوبی در دوران 6 ماهه‌ای است که این کشور از معافیت آمریکا برای خرید نفت از ایران برخوردار بود و سئول هیچ مانع و مشکل حقوقی و قانونی در پرداخت این پول به ایران نداشته و ندارد. این بهانه‌تراشی سئول تا آنجا پیش رفت که برخی مقام‌های ارشد نظام و دولت در مورد امکان بازبینی در نوع روابط عمدتاً اقتصادی با کره و تأثیر این رفتار بر جایگاه کره در آینده روابط اقتصادی ایران هشدار دادند.

ترفند بازپرداخت قطره‌چکانی پول مردم ایران

با این حال به نظر می‌رسد راهکار کره‌ای‌ها اگرچه در شرایط موجود می‌تواند بخشی از مشکلات و نیازهای ایران را برطرف کند اما با توجه به حجم بالای بدهی سئول، ترفندی برای پرداخت قطره‌چکانی و وقت‌کشی است. کره‌ای‌ها پیش از این نیز یک تراکنش مالی به ارزش فقط ۵۰۰ هزار دلار در ازای ارسال یک محموله داروی ویژه درمان برخی از بیماران سرطانی در خرداد ماه انجام داده و آن را به ایران ارسال کردند و قرار بود دومین محموله نیز به ارزش ۲ میلیون دلار در چند هفته به ایران ارسال شود که تا کنون خبری از آن نشده است.

اما این موضوع یعنی حجم کم خریدهای دارویی که ایران می‌تواند با توجه به ظرفیت و امکانات کره از این کشور انجام دهد به نسبت طلب زیاد از سئول، به قول یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نشان می‌دهد اگر سئول بخواهد این کانال و کارگروه را به موضوع دارو و تجهیزات پزشکی محدود نگه دارد، حالا حالاها دلارهای ایرانی‌ها در بانک‌های کره خواهد ماند.

محمد علیپور در گفت‌وگو با قدس با اشاره به اینکه رفتار دولت کره و بانک‌های این کشور و موضوع طلب ایران و راه‌های گرفتن آن در کمیسیون اقتصادی با حضور رئیس بانک مرکزی و مقامات وزارت اقتصاد و وزارت امور خارجه مورد بحث و بررسی قرار گرفت، اظهار کرد: کره دلیل موجهی برای نگه داشتن پول مردم ایران در بانک‌های خود به بهانه وجود تحریم‌های آمریکا ندارد.

توان پاسخ به رفتار کره‌ای‌ها را داریم

وی با یادآوری اینکه تحریم‌های آمریکا ارتباطی به این پول‌ها که مربوط به معاملات پیش از تحریم‌ها هستند ندارد، افزود: تأکید بانک مرکزی بر این است که سئول باید طلب ایران را به هر شکلی که ما مطالبه کنیم و ترجیحاً به‌ صورت ارز بپردازد و بر این موضوع پافشاری دارند. علیپور با تأکید بر اینکه محدود کردن بازپرداخت پول ما به دارو و اقلام بشردوستانه پذیرفتنی نیست، گفت: ما ابزارهایی داریم که اگر کره غیرمعقولانه رفتار کند و پاسخ مناسب ندهد، می‌توانیم از آن‌ها هم برای پیگیری حقوقی و هم نشان دادن واکنش مناسب سیاسی و اقتصادی استفاده کنیم.