قدس آنلاین: میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در پیامی توییتری درباره نشست ماه سپتامبر شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی نوشت: نشست شورای حکام آژانس در ماه سپتامبر آغاز شده است.
این نشست برای ایران اهمیت بالایی دارد زیرا اولین دستاورد یا نتیجه توافق اخیر تهران با رافائل گروسی در مورد دسترسی بازرسان آژانس به دو مکان مورد ادعا در نزدیکی تهران و اصفهان در این نشست باید نمود پیدا کند.
شورای حکام در ماه ژوئن (تیر ماه) قطعنامهای را به تصویب رساند و از ایران خواست که به بازرسان اجازه دسترسی به این دو سایت را بدهد، این قطعنامه توسط انگلیس، فرانسه و آلمان پیشنهاد شده بود.
این اتفاق در پی آن رخ داد که ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی مدعی انجام فعالیتهای هستهای در گذشته در این دو سایت بر مبنای اطلاعات جاسوسی شدند.
تاکتیک ایران در برابر پروژه بازگشایی پرونده PMD
ایران با دسترسی آژانس به این دو مکان مخالفت کرد با استناد به دو دلیل حقوقی خودداری کرد، اول اینکه دو مکان مذکور در گذشتههای دو محل فعالیت های هستهای ایران بوده و اکنون تغییر کاربری دادهاند و دوم اینکه فعالیتهای مورد ادعا در چارچوب پرونده موسوم به مطالعات ادعایی(PMD) تعریف میشوند که تمامی ادعاها در این چارچوب در توافق سال ۲۰۱۵ میان ایران و آژانس و گزارش نوامبر همان سال یوکیو آمانو مختومه شدند.
حتی در سال ۹۸ و زمانی که بنیامین نتانیاهو در اقدامی مشابه با اتکای به اسناد جاسوسی ادعای ذخیره سازی و مخفی کردن ذخایری از اورانیوم را در مورد یک انبار در تورقوزآباد مطرح کرد که بعدا مشخص شد یک قالیشویی قدیمی است، مدیرکل وقت آژانس از پذیرش این ادعا و طرح و پیگیری آن به همین دلیل امتناع کرد.
آمانو فقید با تاکید بر اینکه وی ارزیابی نهایی خود از مسائل باقیمانده درباره برنامه هستهای ایران را در دسامبر ۲۰۱۵ ارائه داده است، خاطر نشان کرد، شورای حکام آن زمان اعلام کرد که رسیدگی به این پرونده را پایان داده و پرونده را بسته است.
وی با تاکید بر اینکه پرونده ادعایی موسوم به «جنبههای نظامی احتمالی» در برنامه هستهای ایران (PMD) خاتمه یافته است، اظهار داشت که به تمامی اماکن مورد نیاز برای بازرسی در ایران دسترسی داشته است.
مدیرکل آژانس همچنین خاطرنشان کرد که این توافق راه را برای اجرای برنامه قابل اقدام مشترک(برجام) در ژانویه ۲۰۱۶ هموار کرد.»
رافائل گروسی مدیرکل جدید آژانس اما زیر فشار آمریکاییها رویه متفاوتی را درپی گرفت و با تخطی از توافق ایران و آژانس بر مبنای ادعاهای مطرح شده از سوی رژیم صهیونیستی و واشنگتن در مرود انجام فعالیت های هسته ای در دو مرکز در سالهای ۲۰۰۳ و۲۰۰۴ خواستار دسترسی بازرسان آژانس به این دو مکان شد.اقدامی که با واکنش ایران مواجه گردید زیرا مقامات ایران میدانستنداین یک پروژه طراحی شده در زمانی مشخص برای اجرای یک نقشه ایذایی و ایجاد یک چالش جدید در مسیر اجرای برجام است.
اما پس از آنکه فا فشار آمریکا و گزارش گروسی موضوع به شورای حکام رفته و قطعنامه این شورا علیه ایران صادر شد و پس از شکست پروژه آمریکاییها در شورای امنیت برای تمدید تحریم های هستهای ایرانو پس از ناکامی در این مسیر دست بردنشان بر مکانیزم ماشه برجام، زمان آن بود تا ایران بازی هوشیارانه خودش را اجرا و پروژه اسرائیلی- آمریکایی در اژانس را خنثی کند.
در این مقطع بود که ایران با سفر گروسی به تهران موافقت کرد زیرا زمینه برای توافق موثر با آژانس فراهم شده بود.
از اینرو علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در مذاکراتی فشرده با گروسی توافقی مهم را امضا کرد که به این نهاد با شرایط خاص اجازه دسترسی به دو سایت مورد نظر را میداد.
به گفته سید جلال ساداتیان کارشناس مسائل سیاسی در این گفتوگوها ایران هوشمندی به خرج داده و گفته است که اگر شک دارید یک بار اجازه داده میشود که از محلها بازدید کنید اما بدانید که در این محلها فعالیت هستهای صورت نمیگیرد، بلکه فعالیتهای دیگری انجام میشود و شما نیز با اطلاع از این موضوع اجازه ندارید که وقایع آنجا را گزارش کنید؛ چرا که فعالیتهای آنجا غیر هستهای است و شما مجاز به ارائه گزارش از مکانهای هستهای هستید و به همه جا تاکنون اجازه دسترسی داشتهاید و هر زمان که لازم بوده با آگاهی قبلی یا به صورت سرزده از آنها بازدید کردهاید.ساداتیان درباره چشم انداز نشست این ماه شورای حکام در مورد پرونده ایران معتقد است تاکنون هر گزارشی در مورد ایران به آژانس ارائه شده است مثبت بوده به جز گزارش آخری که در آن گفته شده ایران سایتهایی دارد و اجازه بازرسی از آنها را نمیدهد. طبق گزارشات دروغی که اسرائیل به آژانس ارائه کرده است قطعنامهای علیه ایران تصویب شد. با این اقدامات ایران این بهانه نیز از آنها گرفته شده است.
تاکید گروسی بر عمل به توافق با تهران
شرط دیگر توافقی که میان ایران و آژانس صورت گرفت دسترسی پلهای و دومرحلهای به این دو مکان بود و اینکه نتیجه این دسترسی باید در گزارش گروسی به نشست شهریور ماه شورای حکام نمود پیدا کند. یعنی نشستی که امروز آغاز شده است.
حداقل تا اینجای کار و آغاز نشست وین رویکرد گروسی مثبت و او پایبند به توافقش بوده است.
مدیرکل آژانس در سخنرانی گشایش نشست فصلی شورای حکام با استقبال از توافقش با ایران گفت: گزارش من در زمینه راستیآزمایی و بازرسی در ایران تحت قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، فعالیتهای ما در چند ماه اخیر در زمینه راستیآزمایی و بازرسی اجرای تعهدات هستهای ایران طبق برجام ( توافق هستهای) را شامل میشود.
وی ادامه داد: آژانس به راستی آزمایی شکافت ناپذیری مواد هستهای اعلام شده توسط ایران طبق معاهده پادمانی ادامه میدهد. ارزیابیها درباره عدم وجود مواد هستهای و فعالیتهای اعلام نشده برای ایران ادامه دارند.
مدیرکل آژانس خطاب به رئیس جلسه گفت: شما همچنین گزارش من درباره معاهده پادمانی انپیتی با ایران را دریافت کردهاید که در تلاش است درباره سوالهای مرتبط با درستی و کامل بودن اظهارات ایران تحت معاهده پادمانی و پروتکل الحاقی شفاف سازی کند.
او ادامه داد: من ماه گذشته با حسن روحانی، رئیسجمهور ایران و دیگر مقامات ارشد مذاکراتی در راستای ایجاد پیشرفتی واقعی در رسیدگی به سوالهای باقی مانده آژانس و به ویژه در حل کردن مسئله دسترسی به دو محل در ایران داشتم.
گروسی اضافه کرد: ما به توافقی بر سر حل کردن مسائل اجرایی پادمانی که از سوی آژانس مطرح شده بود رسیدیم. آژانس سپس در یکی از دو محل مشخص شده از سوی ما تحت پروتکل الحاقی به دسترسی تکمیلی دست یافت. بازرسان ما از محیط نمونهبرداری کردهاند که مورد بررسی قرار خواهد گرفت. دسترسی تکمیلی به محل دوم بعدا در طی ماه جاری انجام خواهد شد.
وی همچنین با اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس گفت: من از توافق میان آژانس و ایران که امیدوارم موجب تحکیم همکاری و افزایش اعتماد دو طرفه شود، استقبال میکنم.
انتهای پیام
نظر شما