قدس آنلاین-گروه استان ها: آمار افراد شاغل در کار صید و صیادی تا قبل از خشک‌سالی و به تعداد سه هزار و ۷۰۰ خانوار و میزان صید سالانه ۱۲ هزار تن خود گواه شرایط مطلوب در این دریاچه بوده که متأسفانه در طی سال‌های گذشته با خشک شدن این تالاب بیش از دوسوم این خانواده‌ها به‌اجبار راهی حاشیه شهرهای دیگر برای پیدا کردن لقمه نانی شدند.
تراژدی تکراری مرگ ماهی ها
همه‌ساله در فروردین‌ماه با جاری شدن سیلاب در رودخانه هیرمند و دریاچه هامون به‌طور طبیعی تعداد ماهی‌ها نیز رو به ازدیاد می‌گذارد و بر برکت هیرمند می‌افزاید اما دیری نمی‌پاید که با گرم شدن هوا و وزیدن بادهای ۱۲۰ روزه حیات میلیون‌های ماهی تکثیر یافته در این دریاچه به مخاطره افتاده و آن‌ها را به مرگ تدریجی محکوم می‌کند.
به دلیل افزایش دمای هوا و آغاز بادهای ۱۲۰ روزه میزان تبخیر از سطح دریاچه هامون و همچنین انهار سیستان افزایش‌یافته است و این دو عامل به همراه رسوبات باقیمانده در هیرمند هامون تشنه و حیات جانداران را بیش از گذشته تهدید می‌کند.
هرچند که فصل بهار با احیای بخشی از هامون یک‌بار دیگر صید و صیادی احیاء و رونق تازه‌ای گرفت اما با کاهش جریان آب این روزها شاهد تلف شدن دوباره میلیون‌ها قطعه ماهی بر کف انهار و دریاچه هامون هستیم که دیدن این صحنه خاطر بسیاری از نظاره کنندگان را می‌آزارد.
اگرچه در ادوار گذشته نیز همواره این اتفاق به‌کرات تکرار شده است و لذا انبوهی از ماهیان کوچک و فاقد ارزش اقتصادی با جریان سیل وارد انهار سده و سپس باگذشت زمان در چاله‌ها و گودی‌های تالاب هامون پس از تبخیر آب جان خود را از دست دادند.
برچیدن شدن سفره برکت
بارندگی‌های خوب اواخر پارسال و اوایل امسال در حوضه آبریز هیرمند و هامون سبب جاری شدن سیلاب در رودخانه هیرمند تنها شاهرگ حیاتی سیستان و آبگیری بخش‌هایی از تالاب هامون و شادمانی صیادان، کشاورزان و دامداران شد.
با ورود آب به هامون و انتقال آبزیان به بستر تالاب جنب‌وجوش و شورونشاط مقطعی نیز به منطقه بازگشت و صیادان و دامداران شادمان از حیات دوباره بخش‌هایی از هامون به صید و صیادی و رها کردن دام‌ها برای چرا مشغول شدند.
اما حالا دوباره با قطع آب رودخانه هیرمند، گرمای هوا و بادهای ۱۲۰ روزه سبب کاهش روزافزون آب تالاب هامون شده و ازآنجایی‌که صیادان از سابقه خشک شدن دوباره این تالاب به‌خوبی آگاه هستند تلاششان را برای صید ماهی مضاعف کرده و از فرصت باقیمانده نهایت استفاده را می‌برند.
در بخش‌هایی از هامون که خشک‌شده و ماهی‌ها تلف شدند بسیاری از صیادان و روستاییان به جمع‌آوری این ماهی‌ها و خشک‌کردن آن‌ها و انتقال به کارخانه‌های پودر ماهی و خوراک دام اقدام می‌کنند درواقع آخرین تلاش‌ها برای صید و جمع‌آوری ماهی در سیستان جریان دارد.
درآمدزایی از ماهیان مرده
مدیرکل شیلات آب‌های داخلی سیستان و بلوچستان بابیان اینکه هامون دریاچه‌ای فصلی است اظهار کرد: این در حالی است که در بخش هامون پوزک کماکان مردم مشغول صیادی هستند اما در پایین‌دست هامون پوزک و هیرمند براثر خشک شدن دریاچه تلفات آبزیان اکثراً ماهی غیرخوراکی اتفاق افتاده است.
عیسی میرانی شاهرودی بیان کرد: با کاهش سطح آب و مرگ بسیاری از ماهی‌ها در این تالاب لذا صیادان و مردم منطقه ضمن صید از داخل آب‌های تالاب، نسبت به جمع‌آوری بچه ماهی‌ها از بخش‌های در حال خشک شدن تالاب و انتقال آن‌ها به استخرهای پرورش ماهی و همچنین ماهی‌های تلف‌شده غیرخوراکی و خشک‌کردن آن‌ها هستند.
وی افزود: ماهیان مرده جمع‌آوری‌شده برای تهیه پودر ماهی به کارخانجات تولید خوراک دام ارسال می‌شوند.
مدیرکل شیلات آب‌های داخلی سیستان و بلوچستان گفت: ۳۰ درصد صیادان در زمینه جمع‌آوری ماهیان مرده و تهیه پودر ماهی در منطقه فعال هستند.
وی افزود: سال گذشته شرایط دریاچه نسبتاً خوب بود و امسال تقریباً ۵۰ درصد آن آبگیری شده و یک دوره ۶ ماهه خوبی در صید و صیادی حوزه سیستان ایجاد شد که با ورود آب به هیرمند صید و صیادی خوبی صورت گرفته و باعث شده تا تیرماه رودخانه‌های سیستان شرایط خوبی داشته باشند.
میرانی شاهرودی اذعان کرد: با آمدن آب بسیاری از دامداری‌ها احیا و با پوشش نی، صید و صیادی نیز رونق گرفته و مردم طی ۶ ماه از دریاچه منتفع شدند و اگر دریاچه خشک شود مردم حداقل درآمد را در این مدت کسب کردند.
وی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود بخش‌هایی از دریاچه بخصوص هامون صابری برای سال آینده ذخیره آب داشته باشند.
وی با اشاره به این موضوع که هم‌زمان با دوره خشک‌سالی استخرهای دومنظوره راه‌اندازی شد و هم‌اینک سه هزار باب استخر بتنی و خاکی پرورش آبزیان در سراسر سیستان و بلوچستان وجود دارد که بیش از ۵۰ درصد آن‌ها در منطقه سیستان است افزود: استخرهای بتنی از سوی دولت و استخرهای خاکی نیز اکثراً با مشارکت مردم راه‌اندازی شده و میزان استحصال آبزیان از استخرها به‌صورت سالانه حدود دو هزار تن است.
نظر شما